Arie Booy -Zwarte Bladzijde in Historie Den Helder: ’Louche Makelaars en Foute Burgemeester’ + Plaquette Leo Pinkhof + Bordeel + NH Nieuws – Den Helder eert Joodse Kunstenaar

14 augustus 2021Businessplan, Home, Interview, Locatie, Media, Portretten, Ridderboek, Van Gogh0

Links Cees Rondèl van de Stichting Afgestoft, de Helderse Burgemeester Koen Schuiling toont Rabbijn Jacobs zijn Schone Handen (foto LOS Den Helder)

Plaquette Leo Pinkhof (foto Joods Monument)

Kunstenaar Leo Pinkhof, die met zijn Gezin uit hun Woning aan de Soembastraat gezet (foto Joods Virtueel Museum)

Leonard Pinkhof – Een Schilderachtig Hoekje in het Oude Helder (1923), gepubliceerd in de Helderse Courant, 26 januari 1924 (foto Joods Monument)

10 Jaar HRC, 1930, omslag Leo Pinkhof (foto Joods Monument)

Leonard Jehieda Pinkhof (1898 – 1943) (foto Catawiki)

Leo Pinkhof – Pogrom in Polen (foto Facebook)

Levy Grünwald – Om het Oude Geloof, omslag Leonard Pinkhof 1929 (foto Joods Monument)

Zwarte Bladzijde in Historie Den Helder eindelijk Tegen het Licht gehouden: ’Louche Makelaars en Foute Burgemeester in Oorlogstijd’

Den Helder – Waar stond Het in de Oorlog Geroofde Joodse Vastgoed in Den Helder en wat is er in de Jaren Veertig mee gebeurd? Die Vragen vormen het Begin van een Grootschalig Onderzoek, dat Onder Leiding van het Regionaal Archief uitgevoerd gaat worden.

Woensdag werd bekend, dat de Gemeente Opdracht geeft voor een Diepgaande Studie over deze Zwarte Bladzijde in de Geschiedenis. Want ook in Den Helder zijn vele tientallen Woningen in de Jaren Veertig Onteigend en Tegen een Zacht Prijsje Verkocht aan Louche Makelaars. Die verkochten het Onroerend Goed weer met Vette Winsten door aan NSB’ers of andere Nieuwediepers, die geen schroom hadden om in het Huis van een naar een Vernietigingskamp gevoerde Joodse Familie te trekken.

Gedwongen Verkocht

Een Huis, zoals dat van Leo Pinkhof aan de Soembastraat of van de Slager Van Gelder aan de Binnenhaven. Van de Familie Pinkhof kwam niemand terug naar Den Helder. Van het Gezin Van Gelder wel, maar die Nabestaande trof Andere Bewoners in het Huis. Zo waren er nog heel wat Huizen in de Stad, die Gedwongen Verkocht werden tijdens de Oorlog.

Wetgeving van de Bezetter in de eerste Oorlogsjaren had er de basis voor gelegd. Als de Joodse Bewoners hun Woonplaats Gedwongen moesten verlaten, ging het Juridisch Eigendom van hun Huis over naar de Staat. Die schakelde vervolgens Met de Bezetter Heulende Tussenhandelaren in om het Vastgoed te beheren. “In Den Helder gaat het om 56 Panden, die zo Van Eigenaar Verwisseld zijn”, vertelt Wethouder Michiel Wouters.

Pijn en Verdriet

Makelaars als Karel Sindorff uit Amsterdam betaalden nooit meer dan 40 procent van de Marktwaarde en verkochten de Panden daarna zo snel mogelijk door. Soms werd een Heel Rijtje Panden Tegelijk aangekocht. De meeste Huizen staan er nog; de Huidige Bewoners weten vaak van niets. Na de Oorlog moesten Overlevenden zich vaak tot de Rechtbank wenden om hun Bezit terug te krijgen. Dat kon lukken, maar vaak ook niet; hoe dan ook ging het Rechtsherstel gepaard met Veel Pijn en Verdriet.

In Den Helder was Huizenkoper R Kwast berucht. Hij kocht onder meer de Panden Binnenhaven 45 en 46, die Eigendom waren van N Coltof. Op een door het Journalistencollectief Pointer gemaakte Plattegrond staan de Huizen, die in de Tweede Wereldoorlog Onteigend werden. De Panden staan vooral langs de Oude Randen van de Binnenstad, zoals de Binnenhaven. Maar ook in het Gebied tussen Koningstraat en Weststraat zijn veel Huizen Geroofd. De Indische Buurt was toen een Nieuwbouwwijk, waar Jonge Gezinnen woonden. Ook daar werden Woningen Gevorderd, nadat Bewoners naar Amsterdam, Westerbork of Polen waren gezonden.

Administratie

De Joodse Gemeenschap in Den Helder was, toen de Oorlog uitbrak, al aan het slinken. In 1870 woonden er 470 Mensen in de Stad, die van Joodse Afkomst waren. Vooral de Afname van Handel rond de Haven zorgde er voor, dat steeds meer Joden naar Amsterdam verhuisden. In het decennium voor de Oorlog waren er nog zo’n 200 Joodse Inwoners. In 1951 stonden 51 Personen als Jood bij de Gemeente Bekend. De Verschrikkingen van de Bezettingsjaren hebben er in het Hele Land toe geleid, dat een Deel van de Joodse Bevolking niet meer als zodanig in de Administratie te boek wil staan.

Het Onderzoek van het Regionaal Archief moet rond het eind van het jaar meer klaarheid brengen over wat er met het Vastgoed gebeurd is en hoe Den Helder daar mee om is gegaan. De laatste twee Oorlogsjaren heeft de Stad een NSB Burgemeester gehad in de Persoon van Bert Frinking. Deze Foute Man was toen ook Burgemeester van Schagen.

Helderse Courant, 13 augustus 2021 10:30

https://www.noordhollandsdagblad.nl/cnt/dmf20210812_60406889

Plaquette Leo Pinkhof

Familie Pinkhof, geheel rechts middelste rij Leo, geheel rechts zijn Vader Hermanus (foto Joods Monument)

Leonard Pinkhof – Zelfportret (foto Joods Monument)

Leo Pinkhof als Leraar aan de Helderse Ambachtschool (foto Joods Monument)

Arie Booy – Plaquette Leo Pinkhof, Helderse Courant, 5 mei 2017

Het Gat, dat de Sloop Synagoge Oost naliet, betrof ook de Glas In Lood Ramen van Leo Pinkhof, nu nog te zien in ergens in Israël, locatie onbekend (foto Dwars door Amsterdam Oost)

Eerbetoon aan In de Oorlog Vermoorde Kunstenaar

Leo Pinkhof was ooit een Bekende Kunstenaar. Zeker in Den Helder, waar hij met zijn Gezin woonde tot de Duitse Bezetter hen het Leven Onmogelijk maakte. Op het Huis aan de Soembastraat, waar Pinkhof woonde, zal in juni (2017) een Plaquette bevestigd worden. Als Eerbetoon aan de in Sobibor om het Leven Gebrachte Artiest.

Het Initiatief voor de Herinneringsplaquette is genomen door Voorzitter Cees Rondèl van de Stichting Afgestoft. De Plaquette zelf wordt Financieel Mogelijk Gemaakt door Ondernemer Daan (Daniël) Groot.

Rondel “Leo Pinkhof was een Joodse Kunstenaar, die van Betekenis is geweest voor de Historie van Den Helder. Zoals zo veel van zijn Geloofsgenoten is hij helaas Vermoord door de Duitsers. In Den Helder was Pinkhof niet alleen bekend als Schilder en Tekenaar, hij was ook één van de Oprichters van de Noorder Kunstkring. Tevens was hij Actief in de Joodse Gemeenschap, onder meer als Voorzanger in de Synagoge.”

Leonard Jehoeda Pinkhof werd op 19 Juni 1898 geboren in Amsterdam. Hoewel hij begin Jaren Twintig les kreeg aan der Rijksacademie voor Beeldende Kunsten, maakte Pinkhof de Opleiding niet af, omdat hij in Den Helder werd aangesteld als Tekenleraar aan de Ambachtsschool. In 1925 stond Leo Pinkhof samen met anderen aan de Basis van de Noorder Kunstkring. Tevens was hij dertien jaar Voorzitter. Het Doel van de Vereniging was het Bevorderen en Ontwikkelen van de Beeldende Kunst. Een Doel, dat nog steeds wordt nagestreefd.

Ex Libris

In 1927 trouwde Pinkhof met Betty Koekoek. Het Gezin kreeg vier Kinderen. Naast zijn Werk als Docent aan de Ambachtsschool verdiende de Artiest bij als Grafisch Kunstenaar. Hij maakte Werken in Opdracht, zoals Schilderijen, Boekomslagen en de in die tijd Populaire Boekleggers en Ex Libris, Prentjes, die aangeven aan wie een Boek toebehoort. Ook maakte hij Illustraties voor de Zaterdag Bijlage van de Helderse Courant.

Toen de Oorlog uitbrak raakte Pinkhof zijn Baan kwijt. In 1940 verhuisde het Gezin naar Oudesluis, waar Pinkhof les gaf in het Joods Werkkamp in de Wieringermeer. In 1941 gingen ze naar Amsterdam. Daar werd Pinkhof ook weer Actief in de Joodse Gemeenschap. Voor de fraaie Synagoge aan de Linnaeusstraat ontwierp Pinkhof Glas in Lood Ramen. De Kunstenaar stond op een Duitse Lijst om met zijn Gezin te kunnen uitwijken naar Palestina. Dat Streven mislukte. In 1943 werd het Gezin Pinkhof door de Bezetter via Westerbork naar het Vernietigingskamp Sobibor gestuurd.

Het plaatsen van een Herinneringsplaquette op het oude Woonhuis van de Familie wordt ondersteund door het Comité 4 en 5 Mei in Den Helder. Op 19 Juni (2017) is de Ceremonie.

Helderse Courant, 5 Mei 2017

https://www.joodsmonument.nl/nl/page/576618/plaquette-leo-pinkhof

Na Vertrek werd Huis Bordeel

Arie Booy – Na Vertrek werd Huis Bordeel, Helderse Courant, 20 juni 2017

Helderse Courant, 20 juni 2017

https://www.noordhollandsdagblad.nl/regio/noordkop

Den Helder eert Joodse Kunstenaar Leo Pinkhof

Daniël Groot gesprek met Opperrabbijn Jacobs, 19 juni 2017 (foto Joods Monument)

Burgemeester Koen Schuiling met Opperrabijn Binyomin Jacobs, Daniël Groot en Cees Rondel (foto NH Nieuws)

Burgemeester Koen Schuiling onthult de Pinkhof Plaquette (foto NH Nieuws)

Onthulling door Opperrabbijn Binyomin Jacobs van de Herinneringsplacquette bij het huis van Pinkhof (foto NHD)

Den Helder – Aan de Soembastraat in Den Helder is vanmiddag een Plaquette ter Nagedachtenis aan Leo Pinkhof geplaatst. De Kunstenaar en Voorganger van de Joodse Gemeenschap in Den Helder stierf in 1943 in Vernietigingskamp Sobibor.

Dat meldt NH Mediapartner LOS Den Helder. Pinkhof kwam in 1930 op N° 7 van de Soembastraat wonen. Hij werd een Prominente Bewoner van de Marinestad. In 1943 werd hij echter meegenomen en kwam Pinkhof via Kamp Westerbork in Sobibor terecht, waar hij datzelfde jaar overleed.

Herdenken

De Helderse Stichting Afgestoft kwam tijdens de Voorbereiding van een Kunstproject “Een aantal fantastische Pentekeningen” van Pinkhof tegen, vertelt hun Voorzitter Cees Rondèl aan LOS Den Helder. “Wij hebben zo lang na de Bevrijding nog nooit het Initiatief genomen om in Den Helder onze Joodse Medeburgers te herdenken“, zegt hij over de noodzaak van het initiatief.

Samen met Rabbijn Binyomin Jacobs en Helderse Burgemeester Schuiling onthulde Rondèl de Plaquette, die aan de Muur van de voormalige Woning van Pinkhof hangt. Hij roemde daarbij de Artistieke Productie van de Kunstenaar. “Nog steeds komen wij Boekjes, Schilderijen en Tekeningen van deze Man tegen.”

NH Nieuws, 19 juni 2017, 21.25 uur

https://www.nhnieuws.nl/nieuws/208035/den-helder-eert-joodse-kunstenaar-leo-pinkhof

Meer informatie
https://robscholtemuseum.nl/?s=Leo+Pinkhof
https://robscholtemuseum.nl/?s=Cees+Rondèl
https://robscholtemuseum.nl/?s=Stichting+Afgestoft
https://robscholtemuseum.nl/?s=Binyomin+Jacobs