Andrea Bosman – Een kunstreünie zonder excuses

Amsterdam – Het staat nu nog op de grond in galerie Donkersloot: het portret, dat Paul Blanca in 1986 maakte van Rob Scholte. Een bloed jonge Scholte kijkt, met zijn armen over elkaar, strak de lens in. Alleen zijn bovenlijf is zichtbaar. De achtergrond is in drie driehoeken verdeeld, waarvan de middelste als een breder wordende lichtstraal uit het hoofd van Scholte op lijkt te stijgen. “Griezelig he, dat Rob hier zonder benen op staat”, zegt zakelijk leider Willem van Roij van galerie Donkersloot.

Van Roij is erg blij met de gezamenlijke expositie van schilder Scholte, fotograaf Blanca en dichter/performer Dalstra. Het was immers zijn idee, waarvan hij nooit had gedacht, dat het zou lukken. Natuurlijk, de reünie van de voormalige kunstbroeders, de ‘Nieuwe Wilden,’ die de jaren tachtig domineerden, drijft in eerste instantie op de beruchte, nog onopgehelderde aanslag van november 1994, waarbij Rob Scholte beide benen verloor en hij Paul Blanca – en later ook Koos Dalstra – aanwees als de boze breinen achter de bomaanslag.

Van Roij zal niet ontkennen, dat de expositie hoofdzakelijk vanwege deze zaak veel publiciteit trekt. Maar hij zegt met name blij te zijn met het nieuwe werk, dat Blanca voor de expositie heeft gemaakt. “Paul heeft het heel moeilijk gehad, maar hij heeft hier keihard aan gewerkt.”

Blanca springt ondertussen jachtig door de galerie, dan weer met een oliebol, dan weer met een sigaret. Hij praat liever over zijn nieuwe werk dan over ‘de kwestie’. Blanca maakte een serie ‘lichttekeningen’, zoals hij zijn fotografieën noemt: witte lijnen tegen een zwarte achtergrond, gemaakt met behulp van een aansteker en een open cameralens: een tulp (‘Turkish delight’) een gezicht, een revolver, een zonnebloem. “Ik heb iets met bloemen, ik vind ze heel vrouwelijk. Deze heet Sevilla, daar heb ik een tijd gewoond. Op de weg van Sevilla naar Cadiz reed je door heel grote velden met zonnebloemen. Die draaiden met de zon mee.” Blanca’s werkwijze is een reactie op de toenemende digitalisering van de fotografie. “Dat is hetzelfde als een schilder, die achter een grafische computer gaat zitten. Dan heb je het alleen nog maar over pixels. Maar in de fotografie kun je nog met tastbaar materiaal werken. Deze techniek maakt dat direct zichtbaar. Het is heel simpel, heel rauw.”

Rob Scholte leverde een serie vroege schilderijen uit 1983 in. Het zijn vreemde, onheilspellende werken op bescheiden formaat: een torso met een afgerukte arm, een wandelend figuur met een autoband in plaats van een hoofd. Scholte liet zich tot nu toe vrij summier uit over de betekenis, die deze expositie voor hem heeft. Paul Blanca – “ik leid een hard leven, met veel chemicaliën” – is er echter van overtuigd, dat na vandaag een nare episode wordt afgesloten. “We moeten het gewoon weer over kunst hebben. Het verhaal over die aanslag is echt passé.”

De afgelopen vier jaar, vanaf het moment dat Scholte hem beschuldigde, is hem het werken onmogelijk gemaakt. “Iedereen is en masse achter de hype aangerend, galeristen, collectioneurs. Ik ben bestolen, bedreigd, beschoten zelfs, ik durfde geen foto meer te maken. Alleen in Spanje heb ik rustig kunnen werken.”

Of Scholte vandaag echt bij de opening aanwezig zal zijn, zoals hij heeft aangekondigd, weet niemand. Scholtes wegen zijn tamelijk ondoorgrondelijk. Mocht hij komen, dan zal het in ieder geval niet de Eerste Grote Confrontatie tussen Blanca en Scholte zijn sinds de aanslag. “We hebben elkaar een maand geleden op een terras ontmoet. We hebben gepraat, maar hij heeft geen excuses aangeboden. Zo is Rob niet, Rob kan zoiets gewoon niet zijn strot uitkrijgen. Maar ik geloof wel, dat het nu over is. Ik vind het niet zinvol om die woede en haat vol te blijven houden, om met gebalde vuisten door de stad te blijven fietsen. Het heeft lang genoeg geduurd.”

Trouw, 31 december 1998

https://www.trouw.nl/home/een-kunstreunie-zonder-excuses~a34215f6/

Meer informatie:
https://robscholtemuseum.nl/joost-niemoller-interview-met-koos-dalstra-pindakaas/
https://robscholtemuseum.nl/?s=Koos+Dalstra
https://robscholtemuseum.nl/jo-de-jong-expositie-paul-blanca-bij-aris-laan/
https://robscholtemuseum.nl/?s=Paul+Blanca
https://robscholtemuseum.nl/?s=Rob+Scholte