Peter Sierksma – Joy Division aan de Grachten Gordel + Erik de Smedt – Nederlands Proza, Joost Niemöller | Broers

13 april 2025AdminGimmick, Home, Locatie, Media0

Joy Division aan de Grachten Gordel

De aan kondiging van de roman ‘Broers’ van Joost Niemöller belooft wat. “Ian Curtis Zingt, dat Er Twee Wegen te Kiezen Zijn, op het Scherp van een Scheer Mes. Dat Je aAhter kunt Blijven en dat Je Recht Voor Uit kunt Gaan.”

Ian Curtis was, eind Jaren 70, zanger van de belang rijkste Cult Band uit die tijd, Joy Division. Begin 1980 pleegde hij zelf moord. Het was de ultieme consequentie van zijn eigen performance, of zo als oud wiel renner Peter Winnen het eens uit drukte “Een Paar Dingen Af Leveren en Dan Sterven.”

In Engeland, waar Joy Division van daan kwam, was leven op het scherpst van de snede, een houding, die lijn recht in ging tegen de spier ballen taal en politiek van Margareth Thatcher. Zette Maggie de schouders er onder van de Falkland Eilanden tot en met de Poll Tax en de sluiting van te veel mijnen, de Post Punkers zagen er geen heil meer in. Wat zij zagen was een trooste loos landschap, alles was kaal slag. En ze gaven zich over. In zwarte kleren leefden ze verder op Dope en Dansten ze op de Vulkaan, die UK heette.

Kwam het bij Joy Division alle maal ‘Uit de Tenen‘, in Nederland lag dat anders. Hier was het ook crisis, maar ging het meer over identiteit dan over armoede. Je had hier de Kraak Beweging en een zekere na bootsing van die Engelse ‘No Future, No Fun‘ atmosfeer, maar dan wel lekker gecombineerd met de machinale dans klanken uit Duitsland van groepen als DAF onder het motto ‘Do the Mussolini‘. Het verschil met Londen, Manchester en Berlijn was dat het hier niet rauw was, dus rauw gemaakt moest worden. Dat was niet één voudig, want hier leefde de doem generatie van Subsidie, Beurs of Bij Stand. Doem was trend, en hoe diep het ging, zag je, enkele slacht offers, zo als Pinkel of Dr Rat daar gelaten, aan de jongens en meisjes, die in de tweede helft van het decennium zonder veel problemen hun Kraak Woningen in wisselden voor eigen pandjes of galerieën aan de Grachten Gordel. Chaos verkocht en dat was mooi meegenomen.

Niemöller beschrijft in ‘Broers‘ hoe de broeders uit de Amsterdamse Pop, Kunst en Kraak Scene elkaar eerst trouw zweren om elkaar later te verraden en om zeep te helpen. Hij doet dat aan de hand van de dag boek fragmenten van de verteller, een journalist, die als verslag gever, dus toe schouwer, én als betrokkene de gebeurtenissen rond de Scene volgde, een Scene, die eerder al door Joost Zwagerman werd beschreven en op af stand gevolgd door AFTh van der Heijden in zijn Hanen Trilogie. Hoe hard en spannend het leven van de verwende broertjes later ook echt werd, anders dan bij hun idolen van Joy Division wordt voor al duidelijk, dat in Amsterdam niets uit de tenen kwam. Alles was pose. En verviel tot Penoze. Dat was de prijs. IJdel en liefde loos was het, het ging om macht, taart en neuken. Jammer is, dat Niemöller zijn Joy Division troef, het hele boek door komt de band te recht aan bod, zo arm zalig uit speelt. Teksten als die van ‘Wilderness,’ waar in toe spelingen worden gemaakt op verdoemde heiligen, die wan hopig rond dolen met het Bloed van Christus nog aan hun handen, worden wel aan gestipt, maar krijgen geen diepere betekenis dan in directe zin, dat wil zeggen in de aan slag op Hans Decker, die verdacht veel op Rob Scholte lijkt. Als het interessant dreigt te worden, houdt de schrijver steeds weer op en dat maakt ‘Broers‘ tot een vervelend boek. Net zo vervelend als de kliek, die e rin beschreven wordt: ‘Heroes, Idols Crept like Ice.’

Trouw, 30 maart 2002

https://www.trouw.nl/cultuur/joy-division-aan-de-grachtengordel~a8e3d5c9/

Nederlands Proza, Joost Niemöller | Broers

In een half verhalende, half dag boek achtige structuur blikt Rudolf Verburg terug op de Nederlandse Kunst Scene in de Jaren 80 en 90. Zijn leven is bepaald door een dubbel verlies, zijn vader is in duistere om standigheden vermoord, zijn oudere broer, een schilder, naar wie hij erg op keek, is uit geweken naar New York. In zijn jonge jaren voelt hij zich het zwakke broertje, droomt van een carrière als solo gitarist, dweept met Joy Division, speelt onhandig een rol in een porno film, moddert waar wat aan. Zijn schuchterheid en zijn gevoel van buiten staander zullen hem ook in de Jaren 80 niet verlaten, wanneer hij als journalist betrokken raakt bij de cynische wereld van de Kraak Kunstenaars. Het boek is gedeeltelijk een sleutel roman, geïnspireerd door de kunstenaar Rob Scholte, op wie in 1994 een aa nslag werd gepleegd. Verburg probeert vergeefs de waarheid over de moord op zijn vader te achter halen en door te dringen in de machinaties van het kunst tijd schrift ‘Arbeit’, dat niet terug deinst voor wrede Performances. Wanneer een vriendin in de na weeën er van zelf moord pleegt, trekt hij naar Parijs en kan hij voor het eerst genieten van het leven.

Misschien zullen lezers makkelijk in dit labyrint van nauwelijks bekende feiten, geruchten en toe spelingen op Nederlandse personen en toestanden verdwalen. Dat stuur loze gevoel lijkt trouwens door de schrijver bedoeld, dit is geen naar op heldering toe werkend detective verhaal. Het fascinerende van deze roman is, dat hij ondanks de onfrisse en verwarrende praktijken, die er in worden beschreven, een luchtige en relativerende toon hanteert. De schrijver, die ooit midden in dit milieu zat, kijkt als het ware af wisselend door een vergroot glas en door een om gekeerde verre kijker. Het zorgt voor af stand tegen over de zwarte Megalo Manie van toen, voor een lucide door prikken van een wereld, waar in Drugs, Seks & Geweld en de zucht naar macht de boven hand hebben genomen. Hij wordt op hilarische wijze geconfronteerd met Hollandse Hema kneuterigheid en met beschrijvingen van en beschouwingen over kunst, die de hoofd figuur wél iets te zeggen heeft, zo als de niets ontziende schilderijen van Lucian Freud, waar in de mens in zijn schamelheid wordt bloot gelegd. Broers is niet zoz eer een rauw en hard boek, zo als de flap tekst beweert, als wel een stilistisch uiterst intelligente roman, waar in de schijnbare verliezer het cynisme het na kijken geeft.

Joost Niemöller — Broers, De Bezige Bij, Amsterdam, 2002, 287 Pagina S, € 18,5. ISBN 9023400194

Oorspronkelijk verschenen in De Lees Wolf 2002

Boeken, Nr. 7, juli 2018

http://mappalibri.be/?navigatieid=61&recensieid=5434&via_navigatieid=80

Dienst Mede Deling

Expo in RSMuseum sinds 21 aug 2018 om 06:29

Joy Division aan de Grachten Gordel

Nederlands Proza, Joost Niemöller | Broers

Dienst Mede Deling

Dit delen:

Plaats een reactie Reactie annuleren