Hans Puper – Jacob Peereboom, Rood Zwart Rood
Laatst sprak ik met Nol Krentsch, dichter en beeldend kunstenaar, over de bundel Rood Zwart Rood van de gekwelde dichter Jacob Peereboom (1904 – 1944). Hij had het omslagontwerp gemaakt. Ik vroeg hem waarom op het voorplat ‘Zwart Rood Zwart’ stond en op de titelpagina ‘Rood Zwart Rood’. Hij kon het me niet vertellen: vreemd genoeg had hij de proefdruk niet ter inzage gekregen. Nog vreemder: de bundel is in het laatste kwartaal van 2015 verschenen en voor zover ik kan nagaan alleen nog tweedehands verkrijgbaar. Gelukkig heeft de uitgever van De Manke God hem ter beschikking gesteld op zijn site: http://www.demankegod.nl/jacob/files/index.html.
Ik had Peereboom (1904 – 1944) iets beters gegund. Hij vond geen rust, maar niemand wist waarom, niemand zag ‘De schaduw van twee vleugels, die hem joegen / Den fellen klauw in zijn gebogen nek’, om met Bloem te spreken. Zoals bekend, maakte Peereboom een einde aan zijn leven. Een korte biografie is te lezen op de site van het Rob Scholte Museum: https://robscholtemuseum.nl/kees-engelhart-verdrinken-in-een-gele-of-zoutgrijze-oceaan/
Volgens Du Perron schreef Peereboom poëzie ‘buiten de gangbare orde om.’ Ik ben het met hem eens. De minachting voor wat de dichter zag als gevaarlijke domheid, leidde soms tot een vernietigende ironie. Sinds het onderstaande gedicht in december 1933 werd gepubliceerd in Forum is van de extreem-rechtse Stephan Bodijkat nooit meer iets vernomen.
HET VERTROUWEN IN DE SALON VAN DE TEN KORTENAERS
1
De salon van de Ten Kortenaers
Mijn God de salon van de Ten Kortenaers
Die daar komen
De goden die daar komen
Geef ze absolute macht
Zij zullen de wereld veranderen
In de salon van de Ten Kortenaers
Spreekt men van eilanden in het luchtruim
Om het gepeupel op te bergen
Excuseert u mij mijn naam is van geen belang
Maar desondanks Stephan Bodijkat
Ook delibereert
Men onder het genot van een drankje zeer
Beslist over het lot van de kippen en hoeren
Jacob Peereboom (2015), Rood Zwart Rood. Uitgeefhuis De Manke God, 37 blz. Tweedehandsprijs ongeveer € 7,00