Cor Hendriks – EU verbiedt Zwarte Piet

Zwarte Piet heeft lol en trekt zich niets aan van demonstranten (Foto BELGA)

EU verbiedt Zwarte Piet

Het EUropees Parlement (EP) heeft met een overweldigende meerderheid een resolutie aangenomen om “de verschrikkelijke dood van George Floyd hard te veroordelen”, samen met andere soortgelijke sterfgevallen, bijvoorbeeld door racistisch gemotiveerd politiegeweld. Ook wordt stevig stelling genomen tegen uitingen van racisme in EUropese lidstaten, waaronder Black Face praktijk Zwarte Piet.

493 Parlementsleden stemden voor de resolutie, 104 tegen en 67 politici onthielden zich. De Nederlandse onthoudingen kwamen van de fracties van het CDA, de ChristenUnie en Forum voor Democratie. CDA EUro Parlementariër Annie Schreijer Pierik stemde tegen.

Het EP dringt er bij de Amerikaanse overheid op aan structureel racisme en systemische ongelijkheid aan te pakken, gewelddadig politieoptreden tegen demonstranten en journalisten te veroordelen, net als het dreigement van Donald Trump het Leger in te zetten en het voortdurend aanwakkeren van haat door de Amerikaanse president.

Het Parlement laat weten achter de massale, Wereldwijde protesten tegen racisme en discriminatie te staan en veroordeelt witte suprematie in al zijn vormen”. Ook sprak het Parlement uit, dat racisme en xenofobie niet onder de vrijheid van meningsuiting vallen. Het Parlement heeft met de resolutie het slavernij verleden officieel een misdaad tegen de menselijkheid verklaard. Daarmee moeten de EU instellingen en lidstaten officieel erkennen, dat in het verleden onrecht en misdaden tegen de menselijkheid zijn begaan tegen zwarte mensen, mensen van kleur en Roma. Dit zal onder meer moeten gebeuren door in de leerplannen van de schoolde geschiedenis van zwarte mensen en mensen van kleur op te nemen. De resolutie stelt ook voor om van 2 december een EUropese dag te maken ter herdenking van de afschaffing van de slavenhandel (https://Joop.BNNVARA.nl/nieuws/EUroParlement-wil-eindeaanracistischeBlack-FacepraktijkZwartePiet).

Bron https://www.EUroParl.EUropa.EU/news/en/press-room/20200615IPR81223/Parliamentcondemnsallformsofracismhateandviolence-and-callsforaction

https://www.EUroParl.EUropa.EU/doceo/document/TA-9-2020-0173_EN.PDF punt (16) Calls on the Member States to denounce and refrain from racist and Afrophobic traditions, such as the Blackface practice.

EUropese landen moeten breken met hun racistische en Afrofobische tradities, zoals Blackface”. Dat zegt het EUropees Parlement in een vrijdagavond aangenomen resolutie. Zwarte Piet is een van de gebruiken, waar het Parlement graag een einde aan ziet komen.

De resolutie vat een debat samen over de anti racistische protesten in de nasleep van de dood van George Floyd, de Afro Amerikaanse man, die in de stad Minneapolis stierf bij politiegeweld. Een amendement, dat de EUropese landen oproept om hun racistische en Afrofobische tradities stop te zetten, kreeg de steun van 415 Parlementsleden, tegenover 216 stemmen tegen en 55 onthoudingen.

Het Parlement vraagt om met name geen tradities in ere te houden, waarbij aan Blackfacing gedaan wordt: blanke mensen, die hun gezicht zwart of bruin maken om zo voor iemand van een andere huidskleur door te gaan. Het begrip heeft betrekking op Zwarte Piet, zoals die in België en Nederland bekend is, maar gaat breder. Ook in films en televisieprogramma S en tijdens toneelvoorstellingen duikt Blackface soms op.

Van de Vlaamse EUroParlementsleden steunden Hilde Vautmans en Guy Verhofstadt (Open Vld), Kathleen Van Brempt (SP.A) en Petra De Sutter (Groen) het amendement. N VA en Vlaams Belang stemden tegen, net als Kris Peeters (CD&V). Zijn partijgenote Cindy Franssen onthield zich. (https://www.Nieuwsblad.be/cnt/dmf20200620_04996478)

Een amendement in het EUropees Parlement leidt plots weer tot een politieke discussie over Zwarte Piet. Nochtans wou het Parlement vooral focussen op racisme naar aanleiding van de dood van Georges Floyd in de VS.Het is niet aan EUropa om zich uit te spreken over culturele tradities in de regio S, zoals Zwarte Piet”, zegt Kris Peeters (CD&V).

Het is zomer en toch hebben we het weer over Zwarte Piet en het feit, dat hij moet verdwijnen. Dit keer is het EUropees Parlement de boosdoener: daar werden vrijdagavond een resolutie en een aantal amendementen gestemd om racisme streng te veroordelen. De resolutie zelf focust op het machtsmisbruik, dat ingegeven is door structureel racisme naar aanleiding van de dood van George Floyd, de Afro Amerikaan, die in Minneapolis stierf bij politiegeweld.

Toch ging de meeste aandacht naar een van de amendementen, die aan de resolutie gekoppeld werd, met name de vraag aan de lidstaten om geen tradities in ere te houden, waarbij aan Blackfacing gedaan wordt. Dat fenomeen, waarbij blanke mensen hun gezicht zwart of bruin maken om zo voor iemand van een andere huidskleur door te gaan, komt onder meer voor in films en televisieprogramma S. Het bekendste voorbeeld, zeker bij ons, is evenwel Zwarte Piet.

Het amendement, dat de EUropese landen oproept om hunracistische en Afrofobische tradities stop te zetten, kreeg de steun van 415 Parlementsleden, tegenover 216 stemmen tegen en 55 onthoudingen. Van de Vlaamse EUroParlementsleden steunden Hilde Vautmans en Guy Verhofstadt (Open VLD), Kathleen Van Brempt (SP.A) en Petra De Sutter (Groen) het amendement. N VA en Vlaams Belang stemden tegen, net als Kris Peeters (CD&V). Zijn partijgenote Cindy Franssen onthield zich. Hilde Vautmans liet intussen weten, dat ze haar stem veranderd wil zien in een tegenstem. Ik vind niet, dat Zwarte Piet of Roetpiet moet verdwijnen, laat staan door een verbod vanuit de overheid. Dat zou zelfs contraproductief kunnen zijn”, klinkt het.

Oud minister Kris Peeters stemde ook heel bewust tegen, net als het gros van de leden van de EVP fractie waartoe CD&V behoort. “Het is niet aan EUropa om zich uit te spreken over culturele tradities in de regio S, zoals Zwarte Piet”, zegt hij. “Laat dat maar over aan de regio S zelf.”

Kris Peeters steunde de algemene resolutie, die focust op de moord op George Floyd, overigens wel. Net als Cindy Franssen, Hilde Vautmans, Guy Verhofstadt, Kathleen Van Brempt en Petra De Sutter. In totaal stemden 493 Parlementsleden voor de resolutie, 104 tegen (onder meer de Vlaams Belang gekozenen) en onthielden 67 Parlementsleden zich onder wie de N VA leden. Racisme is weerzinwekkend en mag nooit worden getolereerd”, benadrukt EUroParlementslid voor N VA Assita Kanko. Toch onthield ze zich. “We moeten racisme het hoofd bieden, maar meer EU regelgeving is niet de juiste oplossing. Ik zou willen voorstellen, dat EUropa het eigen huis op orde krijgt, voordat het de Verenigde Staten en haar eigen lidstaten de les spelt (https://www.Nieuwsblad.be/cnt/dmf20200621_04996789).Piet zonder blackface (foto bol)

Piet zonder Blackface (foto bol.com)

Ik vind niet, dat Zwarte Piet of Roetpiet moet verdwijnen, laat staan door een verbod vanuit de overheid, legt Hilde Vautmans (Open VLD) uit.

EUropees parlementslid Hilde Vautmans heeft vrijdag alsnog tegen een amendement gestemd, waarin lidstaten wordt gevraagd te stoppen met ‘racistische en Afrofobische tradities, zoals Blackface‘. Vautmans keurde dat amendement eerst goed, maar omdat de bepaling ook Zwarte Piet viseert, wijzigde de Open VLD politica haar stemgedrag en stemde ze finaal tegen.

Het EUropees Parlement keurde vrijdag een resolutie goed rond de anti racisme protesten na de dood van George Floyd in de VS. De Open VLD Parlementsleden keurden die resolutie ook goed. Maar er werd ook een amendement aangenomen, waarin aan lidstaten wordt gevraagd om te breken met hun ‘racistische en afrofobische tradities, zoals Blackface‘.

Samen met haar Open VLD collega Guy Verhofstadt keurde Hilde Vautmans dat amendement aanvankelijk ook goed. Blackface is een van oorsprong Amerikaans fenomeen, waarbij een blanke zich als zwarte schminkt om een kwetsende karikatuur van een zwarte slaaf uit te beelden. Uiteraard veroordelen we dat. Vandaar dat ik dit amendement oorspronkelijk ook steunde‘, legt Vautmans uit.

Maar het bewuste amendement heeft ook betrekking op tradities, zoals Zwarte Piet. ‘Ik had de tekst niet opgevat als zijnde een oproep om Zwarte Piet of Roetpiet af te schaffen‘, aldus Vautmans. Zij paste daarom haar stemgedrag aan. ‘Ik vind niet, dat Zwarte Piet of Roetpiet moet verdwijnen, laat staan door een verbod vanuit de overheid. Dat zou zelfs contraproductief kunnen zijn‘, legt de Limburgse uit.

Vautmans legt ook uit waarom ze Zwarte Piet of Roetpiet niet wil zien verdwijnen.Vandaag is hij immers een hulp van Sinterklaas en heus geen slaaf of onderdanige knecht. Tradities evolueren mee met de tijd en dat vind ik goed. In de meeste steden is Zwarte Piet bijvoorbeeld een Roetpiet, zoals in Antwerpen. Ik geloof, dat we de hulp van Sinterklaas kunnen laten voortbestaan, in alle respect voor de zwarte gemeenschap en de tradities. Dit heeft voor mij niets te maken met racisme (https://www.knack.be/nieuws/wereld/EUropa/vautmans-stemt-tegen-EUropese-oproep-om-ZwartePiet-te-verbieden/).

EUropese landen moeten breken met hunracistische en Afrofobische tradities, zoals Blackface“. Dat vindt het EUropees Parlement. Zwarte Piet is een van de gebruiken, waar het Parlement graag een einde aan ziet komen. Belgisch Parlementslid Kris Peeters stemde tegen, omdat hij vindt, dat Zwarte Piet niets met structureel racisme te maken heeft.

De resolutie vat een debat samen over de antiracistische protesten in de nasleep van de dood van George Floyd, de Afro Amerikaanse man, die in de stad Minneapolis stierf bij politiegeweld.

Een amendement, dat de EUropese landen oproept om hun racistische en Afrofobische tradities stop te zetten, kreeg de steun van 415 Parlementsleden, tegenover 216 stemmen tegen en 55 onthoudingen. Het Parlement vraagt om met name geen tradities in ere te houden, waarbij aan Blackfacing gedaan wordt: blanke mensen, die hun gezicht zwart of bruin maken om zo voor iemand van een andere huidskleur door te gaan.

Het begrip heeft betrekking op Zwarte Piet, zoals die in België en Nederland bekend is, maar gaat breder. Ook in films en televisieprogramma’s en tijdens toneelvoorstellingen duikt Blackface soms op.

Van de Vlaamse EUroParlementsleden steunden Guy Verhofstadt (Open VLD), Kathleen Van Brempt (SP.A) en Petra De Sutter (Groen) het amendement. N VA en Vlaams Belang stemden tegen, net als Kris Peeters (CD&V). Zijn Partijgenote Cindy Franssen onthield zich.

Peeters “Omdat ik vind, dat Zwarte Piet niet in die resolutie thuis hoort. Die ging over structureel racisme en het geweld van staten. Terwijl Zwarte Piet voor een groot stuk een cultureel gegeven is. De EVP (de conservatieve EUropese Partij, NvdR) vond dat trouwens ook. EUropa heeft hier trouwens geen bevoegdheid over.

Hilde Vautmans (Open VLD) stemde eerst voor, maar uiteindelijk tegen. Ik vind niet, dat Zwarte Piet of Roetpiet moet verdwijnen, laat staan door een verbod vanuit de overheid.”

Met de resolutie in haar geheel wil het Parlement racisme, discriminatie en xenofobie in al hun vormen streng veroordelen. De tekst kreeg de steun van 493 Parlementsleden. 104 stemden tegen, 67 onthielden zich (https://www.VRT.be/vrtnws/nl/2020/06/20/EUropees-Parlement-vraagt-lidstaten-te-breken-met-Blackface/).

Black Lives Matter protest in Zwolle, 7 June 2020 (foto Gemeente Zwolle)
Black Lives Matter protest in Zwolle, 7 June 2020 (foto Gemeente Zwolle)

Majorities in the city councils of Arnhem and Nijmegen both decided to ban Blackface character Zwarte Piet at future Sinterklaas parties in the city. Instead they will feature alternative Pieten, like Chimney Piet with soot marks on his face instead of Blackface makeup. At both municipalities, recent protests again racism and police brutality prompted this decision, RTL Nieuws reports.

In Nijmegen, GroenLinks, PvdA, and animal party PvdD filed A motion against Zwarte Piet. According to the parties, many Nijmegen residents showed during the anti racism demonstration in the city last week that they experience Zwarte Piet as hurtful and racist. The municipality is already in discussion with the local Sinterklaas committee about how Sinterklaas’ helper will look at the party. The city council decided that the organization would not receive subsidy if it still uses Blackface Zwarte Pieten.

In Arnhem, A number of political parties, which together form A council majority, tabled A motion to abolish “the racist caricature Zwarte Piet“. According to initiator GroenLinks, Arnhem has been pushing for years to stop Blackface at this children S party, but without success. The protests against racism have shown us that we still have many steps to take, this is just one of them.” The Arnhem city council wants the city to not be involved in any gatherings that include Zwarte Piet.

Multiple other cities in the Netherlands, including Amsterdam, Rotterdam, Haarlem, Groningen and Hilversum, have already banned Blackface at their Sinterklaas party, before the anti racism protests over the past week and A half. The protests also prompted Prime Minister Mark Rutte to say that he now thinks differently about Zwarte Piet (see https://NLTimes.nl/2020/06/05/Dutch-PMnow-thinks-differentlyBlackfaceZwartePiet).

https://NLTimes.nl/2020/06/11/ArnhemNijmegenbanBlackfaceZwartePiet

Suriname en Antillen schminken Sinterklaas wit (foto HP-De Tijd)
Suriname en Antillen schminken Sinterklaas wit (foto HP De Tijd)

Brownface. Blackface. They RE all offensive. And here S why.

Van Kendall Trammell van CNN, 20 sep. 2019

It doesn T matter what skin tone you RE trying to portray. Blackface, Brownface, Yellowface, Redface. Any colored face you wear that isn T yours is racist. Hoe zit het met Whiteface? Veel vrouwen gebruiken blanketsel. Denk aan Pierrot. Hoe zit het met lippenstift? Denk aan Pipo de Clown. Hoe zit het met kohl en mascara?

Some of the recent controversies have included public figures, such as Canadian Prime Minister Justin Trudeau and Virginia Govenor Ralph Northam. Trudeau apologized after A photo emerged of him wearing Brownface during A 2001 school event. A photo of A person in Blackface was found on Northam S personal page in his medical school yearbook.

Trudeau had zich verkleed als Aladdin!

Trudeau als Aladdin! (foto The Guedian)
Trudeau als Aladdin! (foto The Guerdian)

Here S why these incidents and others like them are so offensive.

Negative representations of non white people date back to the mid 19th century. White actors performing in minstrel shows would darken their skin with polish and cork to look stereotypically black.”

The shows were intended to be funny to white audiences, but they were hurtful and demeaning to African Americans because they reinforced white people S notions of superiority.

By distorting the features and culture of African Americans including their looks, language, dance, deportment and characterwhite Americans were able to codify whiteness across class and geopolitical lines as its antithesis,” says the Smithsonian S National Museum of African American History and Culture.
Ook Blauwe Piet mag niet (foto mijnwebwinkel)

Ook Blauwe Piet mag niet (foto mijnwebwinkel)

The characters were so widespread that even some black performers wore blackface, historians say, as it was the only way they could work. White audiences didn T want to watch black actors do anything but look foolish on stage.

Portraying yourself as someone of A different race is not just A representation of A person but rather using someone S skin tone as A costume.

Hollywood, for example, has faced backlash for characters’ representations of different racial and cultural backgrounds.

AHow I Met Your Mother” episode from January 2014 recast three of its actors, all white, to be Asian. They were in Yellowface and wore stereotypical Asian attire. Some viewers were outraged and called the show out on Twitter with the hashtag #HowIMetYourRacism.

One of the co creators, Carter Bays, acknowledged that some people didn T find the episode funny and apologized on the show S behalf.

We try to make A show that S universal, that anyone can watch and enjoy,” Bays tweeted. “We fell short of that this week, and feel terrible about it.”

Despite the number of controversies, there are still claims of ignorance. And it S not just seen in Western countries.

A Chinese actor who allegedly darkened his skin to portray characters of different races in A government advertisement for electronic payments sparked A Brownface controversy in July 2019 in Singapore, A country know for its multi ethnic population.

A government ad in Singapore featured an actor dressed as characters of different races (foto CNN)

A government ad in Singapore featured an actor dressed as characters of different races (foto CNN)

The agency hired to create the ad and the city state broadcaster S talent management group apologized and said that the ad was intended to show how E payment was for everyone.

For that reason, Dennis Chew, well known for his ability to portray multiple characters in A single production in A light hearted way, was selected as the face of the campaign,” Havas Worldwide and The Celebrity Agency (TCA) said in A joint statement to CNN. “He appears as characters from different walks of life in Singapore, bringing home the point that everyone can E pay.”

Cases of Blackface, Brownface, Redface and Yellowface have involved people from different social statuses, including celebrities, college students and elected officials (https://edition.CNN.com/2019/09/19/World/BrownfaceBlackfaceYellowface-trnd/index.html).

Gênante geschiedenis: ver voor Zwarte Piet was er Blackface

De discussie over het al dan niet racistische karakter van Zwarte Piet is inmiddels overgeslagen naar België. Voor commissarissen van de VN bestaat er weinig twijfel: Piet doet denken aan de racistische traditie van ‘Blackface’, een decennia oude praktijk, waarbij een blanke zijn gezicht zwart verft om een zwart personage te imiteren (gepubliceerd op 9 oktober 2015).

Blackface deed Z N intrede in de minstrel show, een genre in het Amerikaans theater, dat ontstond aan het begin van de negentiende eeuw. In de minstrel show dreven blanke acteurs de spot met Afro Amerikanen die toen nog slaven waren. Ze schminkten hun gezicht zwart door middel van gebrande kurk of schmink, maakten hun lippen groot en rood, en vertolkten een lui, simpel, karikaturaal typetje. In aanloop naar de burgerOorlog in de zestiger jaren van de negentiende eeuw werden deze spottende, stereotiepe eigenschappen nog verder uitvergroot door voorstanders van de slavernij. De Amerikaanse burgerOorlog draaide namelijk grotendeels om slavernij: de Zuidelijke staten wilden de lucratieve slavenhandel behouden, terwijl de Republikeinen in het Noorden, met president Abraham Lincoln aan het hoofd, de slavernij wensten af te schaffen.

Poster van een minstrel-optreden door de komiek Billy Van uit 1900 (foto Wikipedia)

Poster van een minstrel optreden door de komiek Billy Van uit 1900 (foto Wikipedia)

Eind negentiende eeuw, na de afschaffing van de slavernij, verschenen er ook donkere acteurs in de theaterstukken. Ironisch genoeg werden ook zij verplicht om zwarte schmink en rode lipstick te dragen. Na de WW I was het voor de minstrel shows, althans de Amerikaanse massaproducties, zo goed als einde verhaal. Het was wel nog veelvoorkomend, dat blanken zich zwart verfden in films om donkere rollen te vertolken, zoals in de kaskraker Birth of Nation. Maar ook aan dit gebruik kwam definitief een einde in de jaren 1960, wanneer de Afro Amerikaanse burgerrechtenbeweging dergelijke praktijken aan de kaak stelden.

De minstrel show kende ook succes in EUropa. Niet alleen toerden de Amerikaanse theatergezelschappen doorheen EUropa, er ontstonden ook EUropese versies. In Engeland kwam de BBC zelfs met een televisie versie op de proppen, de Black and White Minstrel Show. Ondanks een succesvolle petitie van de Campaign against Racial Discrimination, een anti racisme organisatie, die steun kreeg van Martin Luther King, bleef de serie bestaan tot 1978. Ze was immers immens populair.

The Black and White Minstrel Show (BBC 1958-1978) (foto nostalgiacentral)

The Black and White Minstrel Show (BBC 1958 1978) (foto nostalgiacentral)

Echte minstrel shows kent EUropa nu niet meer. In Portugal kruipen komieken, acteurs of presentatoren echter nog geregeld in de zwarte verf. Dit wordt voornamelijk gedaan om een komisch effect te bekomen. Zo imiteerde de stand up comedian Ricardo Araújo Pereira de Amerikaanse president Barack Obama door zich met zwarte schmink uit te dossen. Een Duitse komiek, Martin Sonneborn, deed het hem na in 2011. Kort voor de verkiezingen richtte hij een satirische politieke partij op. Op diens campagneposter prijkte een breed glimlachende, zwart geverfde Sonneborn met als onderschrift ‘Ick bin ein Obama’.

De gelijkenis tussen de zwarte slaven met Moorse pakjes uit Ivanhoe en Zwarte Piet is treffend. Duitsers dossen zich ook bij andere gelegenheden uit in Blackface, bijvoorbeeld bij carnaval of DrieKoningen. Ook in het Duits theater komt het soms voor dat blanke acteurs donkere personages vertolken, hoewel hierop steeds meer kritiek komt. Zo in een recente uitvoering van Dea Lohers Unschuld in het Schlosspark Theater in Berlijn. Na protest tegen de castingkeuze in het stuk stelde de woordvoerder van het theater, dat ze simpelweg geen gepaste gekleurde acteur konden vinden, een verklaring, die op nog meer verontwaardiging kon rekenen.

Het is echter slechts sinds kort, dat het gebruik van Blackface in het Duits theater in opspraak komt. Anders had het waarschijnlijk niet gekund, dat er slechts twee keer van de veertig uitvoeringen sinds 1987 een gekleurde acteur de hoofdrol vertolkte in het populaire I M Rappaport, een stuk over een vriendschap tussen een Joodse en een donkere Amerikaan. Ook in de VS wordt het gebruik van Blackface steeds meer ter discussie gesteld.

Florence Kate Upton's Golliwogg in formal minstrel attire in The Adventures of Two Dutch Dolls and a Golliwogg in 1895 (foto Wikipedia)
Florence Kate Upton S Golliwogg in formal minstrel attire in The Adventures of Two Dutch Dolls and A Golliwogg in 1895 (foto Wikipedia)

Blackface is niet alleen te vinden in de entertainment sector. Zo verschenen er al snel na het ontstaan van de minstrel shows Amerikaanse Blackface kinderpoppen. De Engels Amerikaanse cartoonist Florence Kate Upton baseerde zich op deze poppen in haar populaire Golliwogg boekenreeks (zie https://en.wikipedia.org/wiki/Golliwog). Vervolgens werd haar Golliwogg personage zo N hype, dat de Britse jamfabrikant Robertson S zich geroepen voelde het als zijn mascotte te gebruiken. Zo ontstonden er naast Golly poppen Golly badges, Golly parfums, Golly juwelen en dergelijke meer. Het figuurtje werd al snel aangezien als een nationaal symbool. In de jaren 1960 kwam er echter steeds meer kritiek tegen om redenen van racisme. Vanaf de jaren 1980 namen Britse overheidsinstellingen maatregelen tegen Golly. Toch duurde het nog tot 2001 voor Robertson S Golliwogg uit zijn marketingplan schrapte.

Mummer S Day vindt jaarlijks op 1 januari en 26 december plaats in Padstow, Cornwall. De origine van Mummer S Day is onduidelijk, maar de feestelijkheden zijn onderdeel van een midwinterfestival, waarbij de inwoners van Padstow samenkomen om te dansen, zingen en een traditioneel toneelstuk op te voeren. Ook is er onduidelijkheid over de oorsprong van het zwartverven van de gezichten. Sommigen menen, dat het Britse gebruik voorafging aan de Amerikaanse minstrel traditie. De Britse Blackface zou niets te maken hebben met het bespotten van de donkere medemens, maar wel met de Angelsaksischemummering folklore, een vorm van theater waarbij de participanten zichzelf op een of andere manier onherkenbaar maken, meestal door het opzetten van maskers.

Blackface sparks fight to replace Mummers Parade (foto 2019 Parade - Michael Reeves-Billy Penn)
Blackface sparks fight to replace Mummers Parade, here in  2019 (foto Michael Reeves & Billy Penn)

Mummer S Day is in ieder geval wel beïnvloed door de minstreel traditie. Dit merk je aan de klederdracht, maar vooral aan de liedjes, die de feestvierders kopieerden van het minstrelen theater, zoals het populaire Gone where the good niggers go’. Sinds enkele jaren komt de feestdag in opspraak, met een naamsverandering als gevolg. Vóór 2006 heette hij nogDarkie Day’. Ook werd het woord ‘nigger’ in de liedjes vervangen door ‘mummer’ [voor mummers in de VS onder vuur, zie https://WhyY.org/articles/Mummers-Parade-threatenedwithextinction/].

Een tweede omstreden Britse traditie die de ‘Blackface’ hanteert, betreft de Britannia Coconut Dancers. De Coconut Dancers, ook wel nutters genoemd, uitgedost met kokosnoten aan hun knieën, middel en polsen, treden op tijdens Pasen in Bacup, Lancashire. Dat ze hun gezicht zwart verven zou, althans volgens de ‘nutters’, niets te maken hebben met de minstrel shows. Het gebruik zou teruggaan naar de vroegere mijnwerkers in Bacup. Volgens anderen zou de Blackface dan weer refereren aan de Noord Afrikaanse piraten, die zich in Engeland vestigden tijdens de vijftiende eeuw.

En wat met de geschiedenis van de Belgisch Nederlandse Zwarte Piet? Bambi Ceuppens, cultureel antropologe bij het Afrika Museum in Tervuren, meent dat de negentiende eeuwse Nederlandse schrijver Jan Schenkman, die met Zwarte Piet op de proppen kwam, beïnvloed was door een Kunsttraditie uit de zestiende eeuw waarbij donkeren werden afgebeeld als dienende figuren. Die voorstellingen vloeiden dan weer voort uit de kennismaking met Portugese kolonisatoren, die vergezeld van hun Afrikaanse slaven inkopen kwamen doen in de toenmalige Wereldstad Antwerpen.

Intocht van Sinterklaas, illustratie uit de eerste editie van Jan Schenkman - Sint Nikolaas en zijn knecht (1850) (foto Wikipedia)

Intocht van Sinterklaas, illustratie uit de eerste editie van Jan Schenkman – Sint Nikolaas en zijn knecht (1850) (foto Wikipedia)

Mogelijk kende Schenkman ook de slaven in Walter Scotts bekende roman Ivanhoe. De gelijkenis met Scotts slaven is immers treffend. Ook zij gaan gekleed in een Moorse outfit, een element, dat terugkomt bij late versies van Schenkmans Piet en onze huidige Zwarte Piet.

Het is ook mogelijk, dat Zwarte Piet beïnvloed was door minstrel shows. Die kenden namelijk zo N groot succes ten tijde van Schenkman, dat het bijna ondenkbaar is, dat ze niet op een of andere manier invloed hadden op de schrijver. De klederdracht van vroege versies van Schenkmans Piet doet inderdaad denken aan de minstrel outfits, maar het initiële karakter van Zwarte Piet sluw en boosaardig staat dan weer mijlen ver van dat van de Amerikaanse Blackface. Het karakter van Piet evolueerde echter naar goedlachs en speels, mogelijk onder de invloed van het populaire theater.

Sinterklaas vertrekt per luchtballon. Illustratie uit de eerste editie (1850)

Sinterklaas vertrekt per luchtballon, een illustratie uit de eerste editie (1850)

De recente Pieten geschiedenis is gekend. In de jaren 1990 begon men in te zien, dat het Zwarte Pieten concept een zwarte knecht voor een blanke man – problematisch was. Een nieuw verhaaltje Zwarte Piet ziet zwart door de roet van de schoorsteen moest tegemoetkomen aan deze problematiek.

Onlangs zorgde een tweede Belgische Blackface traditie voor ophef, voornamelijk omdat Didier Reynders, minister van Buitenlandse Zaken, eraan deelnam. Reynders liep mee met de optocht van ‘Les Noirauds in Brussel. De optocht betrof een geldinzameling voor arme kinderen en vond plaats omstreeks carnaval. De Franse Media en Human Rights Watch leverden zware kritiek op Reynders omwille van zijn deelname, maar hijzelf zag er geen graten in. De traditie van ‘Les Noirauds ontstond in 1876, toen de EUropese kolonisatie van Afrika volop bezig was. De klederdracht zou geïnspireerd zijn op de toenmalige Afrikaanse adel. De zwart geverfde gezichten waren dan weer bedoeld om de anonimiteit van de vrijwilligers te vrijwaren, aldus Reynders.

De bewuste foto waarop de stewardess met drie vriendinnen te zien is. Ze zijn verkleed als Afrikaanse vrouwen. (foto TV Oost)
De bewuste foto, waarop de stewardess met drie vriendinnen te zien is; ze zijn verkleed als Afrikaanse vrouwen (foto TV Oost)

De discussies rond bovenstaande tradities volgen steeds eenzelfde patroon. Diegenen, die deel uitmaken van de controversiële traditie reageren defensief. Ze ervaren de kritiek als een ongehoorde intrusie. Ter verdediging van de traditie duiken er verschillende theorieën op, die het gebruik proberen vrij te spreken van racistische connotaties. Ten gevolge daarvan wordt de geschiedenis achter de folklore sowieso al een verwaarloosde zone binnen het geschiedkundige vak steeds obscuurder. Misschien ook daarom dat de tegenstanders van de omstreden tradities de neiging hebben de geschiedenis te minimaliseren. Ze beargumenteren, dat het zwart verven van een blank gezicht an sich problematisch is, en dat de Blackface connotatie voldoende is om een bevolkingsgroep uit te sluiten, ongeacht de werkelijke origine.

Zo ook antropologe Bambi Ceuppens. Zwarte Piet heeft een grote invloed op hoe we naar elkaar kijken, meent zij. Volgens haar hoef je de naam niet te veranderen, maar wel het slavenpakje weg te doen. In plaats van een volledig zwart gezicht vindt ze dat Zwarte Piet slechts enkele roetvegen op zijn gezicht moet hebben. Volgens haar reageren mensen zo emotioneel, omdat ze nostalgisch zijn als het op het Sinterklaasfeest aankomt. “Ze realiseren zich echter niet, dat heel wat zwarte volwassenen, die hier zijn opgegroeid, die gevoelens niet delen, en Zwarte Piet zelfs helemaal niet fijn vinden. Nochtans is Sinterklaas de grote kindervriend. Waarom moet men dan zwarte kinderen opofferen ter wille van de meerderheid?

Ook de VN commissarissen delen die mening. Nadat Nederland hen van antwoord had gediend, opperden ze om de traditie aan te passen, opdat de gehele bevolking ervan kan genieten. Tradities zijn niet statisch, en horen te evolueren met een veranderende context”, schreven ze. Langzaam, maar zeker, wordt hier zowel in Nederland als in België gehoor aan gegeven. Die ‘kaaspiet uit Nederland en de niet zo Zwarte Piet van de VRT zijn toch maar rare kwibussen, zegt U? Over een paar jaar spreken we nog eens.

Dit artikel verscheen in het Vlaamse wetenschapstijdschrift EOS https://www.HPDeTijd.nl/2015-10-09/Een-genante-geschiedenis-ver-voor-ZwartePiet-was-er-Blackface/.

Door NederLand Wordt Beter is lesmateriaal uitgegeven; download de docentenhandleiding hier https://Nederlandwordtbeter.nl/wp-content/uploads/2016/10/NLWB_LESPAKKET_HANDLEIDING_FINAL_SEP_2016.PDF.

NTR Caribisch Netwerk – Sinterklaas intocht Curaçao 2019

gepubliceerd op 16 nov. 2019

Op Curaçao lopen en dansen Zwarte Pieten mee tijdens de landelijke Sinterklaas optocht. De meningen over Zwarte Piet zijn net zo verdeeld als in Nederland, al komt het niet tot heftige confrontaties. Volgens antropoloog Keisha Wiel komt dit omdat praten over ras en discriminatie, nog steeds een taboe is op Curaçao. Video door Elisa Koek.
https://CaribischNetwerk.NTR.nl/

Reacties
https://YouTu.be/Jhhg3hS2wsE

Heather Heying en Bret Weinstein bespreken aan de hand van zelfgemaakte foto S van posters de achtergrond van de huidige rassenrellen. De podcast daarover begint bij 8:35.

Bret WeinsteinBret and Heather 25th DarkHorse Podcast Livestream: Kafka Traps, White Fragility and #BLM

Live gestreamd op 23 jun. 2020

In this 25th in a series of live discussions with Bret Weinstein and Heather Heying, both PhDs in Biology, we discuss the state of the World though an evolutionary lens. Find more from us on Bret S website https://BretWeinstein.net or Heather S website http://HeatherHeying.com.

Become A member of the DarkHorse LiveStreams, and get access to an additional Q&A live stream every month. Join at Heather S Patreon.

Like this content? Subscribe to the channel, like this video, follow us on Twitter @BretWeinstein, @HeatherEHeying, and consider helping us out by contributing to either of our Patreons or Bret S Paypal.

Theme Music Thank you to Martin Molin of Wintergatan for providing us the rights to use their excellent music. https://YouTu.be/IvUU8joBb1Q

Q&A Link https://YouTu.be/QDxhs0I6_MY

Reacties
https://YouTu.be/F-nOzjMUYWc

Meer informatie
https://robscholtemuseum.nl/?s=EUropees+Parlement
https://robscholtemuseum.nl/?s=European+Parlement
https://robscholtemuseum.nl/?s=Zwarte+Piet
https://robscholtemuseum.nl/?s=Blackface
https://robscholtemuseum.nl/?s=Brownface
https://robscholtemuseum.nl/?s=Yellowface
https://robscholtemuseum.nl/?s=Redface
https://robscholtemuseum.nl/?s=Whiteface
https://robscholtemuseum.nl/?s=George+Floyd
https://robscholtemuseum.nl/?s=Minneapolis
https://robscholtemuseum.nl/?s=Guy+Verhofstadt
https://robscholtemuseum.nl/?s=Antwerpen
https://robscholtemuseum.nl/?s=racisme
https://robscholtemuseum.nl/?s=racism
https://robscholtemuseum.nl/?s=discriminatie
https://robscholtemuseum.nl/?s=discrimination
https://robscholtemuseum.nl/?s=xenofobie
https://robscholtemuseum.nl/?s=xenofobia
https://robscholtemuseum.nl/?s=Arnhem
https://robscholtemuseum.nl/?s=Nijmegen
https://robscholtemuseum.nl/?s=Amsterdam
https://robscholtemuseum.nl/?s=Rotterdam
https://robscholtemuseum.nl/?s=Haarlem
https://robscholtemuseum.nl/?s=Groningen
https://robscholtemuseum.nl/?s=Hilversum
https://robscholtemuseum.nl/?s=Pipo+de+Clown
https://robscholtemuseum.nl/?s=Justin+Trudeau
https://robscholtemuseum.nl/?s=Pierrot
https://robscholtemuseum.nl/?s=Aladdin
https://robscholtemuseum.nl/?s=African+Americans
https://robscholtemuseum.nl/?s=Singapore
https://robscholtemuseum.nl/?s=minstreel
https://robscholtemuseum.nl/?s=minstrel
https://robscholtemuseum.nl/?s=slavernij
https://robscholtemuseum.nl/?s=slavery
https://robscholtemuseum.nl/?s=slavenhandel
https://robscholtemuseum.nl/?s=slavetrade
https://robscholtemuseum.nl/?s=Amerikaanse+burgerOorlog
https://robscholtemuseum.nl/?s=American+Civil+war
https://robscholtemuseum.nl/?s=Abraham+Lincoln
https://robscholtemuseum.nl/?s=WW+I
https://robscholtemuseum.nl/?s=Martin+Luther+King
https://robscholtemuseum.nl/?s=Portugal
https://robscholtemuseum.nl/?s=DrieKoningen
https://robscholtemuseum.nl/?s=Afrika+Museum
https://robscholtemuseum.nl/?s=Walter+Scott
https://robscholtemuseum.nl/?s=Human+Rights+Watch
https://robscholtemuseum.nl/?s=Brussel
https://robscholtemuseum.nl/?s=Curaçao
https://robscholtemuseum.nl/?s=Bret+Weinstein
https://robscholtemuseum.nl/?s=BLM