Kleintje Muurkrant | TvdH – Op de barricades in Frankrijk (12) + Jérôme Baschet – Brief aan de vrouwen en mannen, ‘die niets zijn’

Op de barricades in Frankrijk (12)

Ya Basta! Lucha y Fiesta

De revolte van de gele hesjes vindt van uit allerlei windstreken bijval, zo ook van de Franse historicus Jérôme Baschet. Hij doceert afwisselend aan twee academische instellingen, te weten de universitaire instelling EHESS te Parijs en de Universidad Autónoma de Chiapas te San Cristóbal (Mexico). In dat gebied barstte in de jaren 1990 een creatieve revolte van zapatisten los, die actuele sociale en politieke experimenten omvatten. Zij noemen die niet ‘anarchistisch’, maar ik acht ze zeker van groot belang voor de ontwikkeling van het libertaire denken.

Jérôme Baschet – Adiós al Capitalismo

Jérôme Baschet besteedde aan die experimenten eerder al uitgebreid aandacht in zijn boek getiteld Afscheid van het kapitalisme (Paris, 2016), dat op deze site is besproken (https://libertaireorde.wordpress.com/2017/03/01/vaarwel-aan-het-kapitalisme/). Aangestoken door de gele hesjes schreef Baschet in december 2018 een brief vanuit San Cristobal de Las Casas aan de vrouwen en mannen, van wie de Franse president Macron zei, dat ‘zij niets zijn’ (hen ook ‘luiaards’ noemde en hen meer denigrerende kwalificaties opplakte). Geert Carpels (Wodeke, België) vertaalde de brief en bood die ter publicatie aan. Hieronder is die te lezen.

Dossier Op de barricades in Frankrijk:
https://www.stelling.nl/kleintje/dossiers/op-de-barricades-in-frankrijk

Kleintje Muurkrant, 30 december 2018

https://www.stelling.nl/kleintje/actueel/overzicht-actueel/op-de-barricades-in-frankrijk-012

Brief aan de vrouwen en mannen, ‘die niets zijn”

Verstuurd vanuit het opstandige Chiapas, Mexico

december 2018

Jérôme Baschet (foto Libertaire orde)

Je hoort het dezer dagen overal: de druppel, die de emmer doet overlopen. En waar het velen bedroefde om niets meer te zien dan het stagnerend moeras van een zogeheten stille en passieve meerderheid, verschenen plots duizenden onstuimige en onvoorspelbare vloedgolven, die uit hun oevers traden. Vorige maand nog baanden de onvoorstelbare nieuwe wegen, alles omverwerpend op hun doortocht, en ondanks enkele uitspattingen in het begin nu al blijk gevend van een indrukwekkende collectieve volwassenheid en intelligentie. Dat is de kracht van het volk in opstand, als het zijn vrijheid weer opneemt. Het is een uitzonderlijke kracht en dat is ook de reden waarom zo vaak 1789 wordt ingeroepen, maar ook 1793 en de sans culotten. Vrienden gele hesjes, jullie schreven al een roemrijke pagina in de geschiedenis van ons land. En jullie hebben reeds alle voorspellingen ontkracht van een sociologie op haar kaap van het conformisme en de vervreemding van het grote aantal.

Maar wat is dat ‘volk’ dan wel, dat plotsklaps ontwaakt en aan een bestaan begint? Zelden klonk het woord beter, zelfs voor wie het de vervaldatum voorbij zou vinden, omdat het te dikwijls heeft gediend om het opperste gezag te grijpen ten voordele van een Hogere macht, en omdat het vandaag in de handen van de linkse of rechtse populismen kan spelen. Hoe dan ook is het op dit moment, dat Macron het volk zijn bestaan, evenals zijn meest gepaste definitie, teruggeeft. Het volk, dat vandaag in opstand komt en vastberaden niet meer met zich wil laten sollen, dat zijn al die vrouwen en mannen, die in de gestoorde geest van de elites, die voorhouden ons te regeren, niets zijn. Die arrogantie en dat klasse misprijzen, het is al duizend keer gezegd, zijn de belangrijkste redenen waarom Macron, gisteren door sommigen aanbeden, vandaag zo grondig wordt gehaat.

De aan de gang zijnde opstand heeft het reeds aangetoond: vrouwen en mannen, die niets zijn, hebben hun waardigheid herbevestigd en daarbij ook hun vrijheid en hun collectieve intelligentie. En vooral, ze weten nu – wij weten nu, dat we liever niets zijn in de ogen van Macron dan te slagen in die cynische en niet grondgebonden wereld. En staat het meest wonderbaarlijke niet te gebeuren: dat niemand nog wil slagen in die wereld en dat niemand dus nog van die wereld wil weten? Die wereld, waar, om enkelingen te laten slagen, er miljoenen niets zijn, niets dan te regeren populaties, overschotten, die in economische indicatoren worden, wandelen gestuurd, afval, dat wordt weggeworpen, nadat het tot het merg werd uitgeknepen. Die wereld, waar de waanzin van de oppermachtige Economie en de eis op grenzeloze winst in een compulsief en vernietigend productivisme eindigen. En het moet ook gezegd, het is dit productivisme, dat ons naar een continentale temperatuurstijging van 4 tot 6 °C leidt, met absoluut verschrikkelijke gevolgen, waarvan de huidige tekenen van klimaatontregeling, hoe belangrijk ook, ons nog niet het juiste idee geven van wat onze kinderen en kleinkinderen te wachten staat. Als het deze hoge dringendheid niet is, die ons nu tot oproer brengt, dan zal het dat morgen worden als de huidige beweging er niet in slaagt de zaken grondig te veranderen.

Bij de andere vonken van de aan gang zijnde opflakkering, is er het onrecht, eerst fiscaal, maar nu ook breed sociaal, dat wordt ervaren als onaanvaardbaar. De duizelingwekkende accentuering van de ongelijkheden is vanzelfsprekend het gevolg van de neoliberale politiek van de afgelopen decennia, maar die werd tot dan toe getolereerd, aanvaard. Nu niet meer. Teveel is teveel. En als men het onaanvaardbare begint te weigeren, kan er halfweg niet meer worden gestopt… Maar hier moet wel aan worden toegevoegd: Macron, onze arme Ju-par-terre doet gewoon zijn werk (woordspeling op een beruchte uitspraak, waarin Macron zich met Jupiter vergeleek en nu met de billen bloot staat). Hij wil gewoon de eerste van de klas zijn van een systeem met Staten, die ondergeschikt zijn aan de financiële markten en waar altijd meer kapitaal aantrekken de enige mogelijkheid is voor een regering om er iets minder slecht uit te komen dan de buren. En dus moet men gaan tippelen, als een straathoertje zijn mooiste fiscale voordelen tonen, alle sociale beschermingen overboord gooien, de investeerders, de meest toegeeflijke arbeiders, en de hoogst mogelijke winsten beloven. Vandaar ook die geschenken aan de rijksten en aan de grote bedrijven (veel meer dan de beruchte theorie van het doorsijpel effect, dat aan alle kanten lekt). De politiek van Macron, en die van elke anderen in zijn plaats, is het gevolg van een wereldsysteem, gedomineerd door de macht van het geld, de dwang van de rentabiliteit, van de prestatie en de productie logica, die eruit voortvloeit. Wat we moeten afschaffen gaat voorbij ,de kleine Macron, blote gat en al. Zijn vertrek kan niet meer zijn dan een (zeer goed) begin.

De kracht van de huidige opstand hangt eveneens af van het weigeren van de beeldvorming, die hem wordt aangemeten, zoals tot nu toe werd bewezen. Van het weigeren om te worden vertegenwoordigd. Van het weigeren van elke politieke recuperatie. Van het bewustzijn, dat de representatieve democratie een klucht is geworden, die erin bestaat zelf te kiezen door wie men wordt bedrogen en misprezen, dat men zich laat ontzetten uit de individuele en collectieve mogelijkheden, waarvan men nu ontdekt, dat ze terug kunnen worden gevorderd. Deze houding met klem vasthouden tegenover alle listen, die reeds worden gespannen, wordt een zware opdracht. Maar voor het ogenblik zwelt de roep naar een echte democratie aan: in alle duidelijkheid, de macht aan het volk, voor het volk, door het volk. Overal bloeien initiatieven: oproepen tot het vormen van volkscomités met regelmatige bijeenkomsten, tot het bouwen van volkshuizen op openbare plaatsen voor besprekingen, maar vooral om zich concreet te organiseren. Men spreekt van afzetting, men spreekt van afscheiding, men spreekt van vrije gemeenten. Men benadrukt ,dat Macron, eenmaal na zijn vertrek, vooral niet moet worden vervangen, vermits het er op aan komt zelf de organisatie van het eigen leven ter hand te nemen. Men haalt inspiratie bij de Griekse polis, bij de Commune van Parijs, in Chiapas en Rojava.

En daarom schrijf ik deze brief, vanuit Chiapas. Want hier in het Zuiden van Mexico bloeit de opstand al 25 jaar. Op 1 januari 1994 kwamen de indiaanse Maya zapatisten, die niets waren, de kleinsten, altijd onzichtbaar, die zich het gezicht moesten verstoppen om eindelijk te worden gezien, in opstand onder de kreet “YA BASTA!”. “Genoeg!” van die neoliberale politiek en van het North American Free Trade Agreement, dat die dag in werking trad; “Genoeg” van die tirannieke macht, die zich al 70 jaar opdringt aan het volk; “Genoeg” van vijf eeuwen racisme, misprijzen en koloniale onderdrukking. Gedurende een tijdje onderhandelden de zapatisten met de Mexicaanse regering en ze bekwamen zelfs de ondertekening van een overeenkomst in 1996; maar de opeenvolgende regeringen hebben dat akkoord nooit in praktijk gebracht. De zapatisten besloten dan maar om zelf hun verzuchtingen naar autonomie ten uitvoer te brengen, hetgeen niet neerkomt op een afscheuring van hun land, maar op een scheiding wat betreft de politieke en institutionele organisatievormen. Wat ze in de plaats stelden, is net, dat echte bestuur van het volk, door het volk, voor het volk. Een zelfbestuur van gewone mensen, hun politieke onkunde inbegrepen. Ze vormden hun eigen regeringsinstanties en vergaderingen op het niveau van de vrije gemeenten, maar ook op het regionale niveau. Hun eigen rechtspraak ,die problemen oplost via bemiddeling. Hun eigen scholen en gezondheidscentra, waarvan de werking volledig werd herdacht.

En ze doen dat niet om de eisen in te willigen van een nationaal en wereld omvattend systeem, gebaseerd op de winst en de macht van enkelen. Ze zijn er niet op uit prestaties te leveren, noch om competitief te zijn. Ze willen niet slagen in de wereld van technocraten en beheerders van allerlei slag. Ze willen gewoon, dat iedereen een eenvoudig, maar waardig, bestaan kan leiden. Dat iedereen niet alleen wordt gehoord, maar ook actief betrokken bij de organisatie van het collectieve leven. Ze willen gewoon niet, dat de waanzinnige wereld van de Economie een vernielde en onbewoonbare wereld nalaat aan hun kinderen en aan de onze; en daarom bereiden ze zich voor om weerstand te bieden tegen de aankomende storm.

Ja dus, het werd aangetoond in Chiapas, maar ook elders op heel wat bladzijden in de geschiedenis van Frankrijk, dat het volk in opstand zijn bestemming weer ter hand kan nemen. Het heeft geen politici of vergaderingen van volksvertegenwoordigers nodig, omdat die niets anders doen dan de macht afnemen. Het volk is in staat zichzelf te organiseren, vrije gemeenten te vormen, op een nieuwe basis te bepalen hoe het wenst te leven, want het staat vast ,dat het niet meer wil leven ,zoals het al zovele jaren doet. Het uitoefenen van de vrijheid is niet gemakkelijk, maar wat ik, vanuit Chiapas kan zeggen, is, dat de vrijheid de rebellen een ongelooflijk gevoel van fierheid geeft. Dat de vrijheid je de kracht doet ervaren van de herwonnen waardigheid en de vreugde gepaard gaande met het ontdekken van wat collectief mogelijk is.

Rechtvaardigheid. Een waardig leven voor iedereen. De macht aan het volk. Dit houdt in, dat men zich niet meer laat in slaap wiegen door de klucht van de representatieve democratie – en nog minder door de beloften van een nieuwe grondwet, die misschien nog volgen – en dat men er niet meer mee instemt een wereld te herstellen, die gedomineerd is door de economische eisen van produceren en consumeren.

Jaar 25 van de zapatistische opstand

Jaar 1 van de opstand van de gele hesjes en van alle kleuren van de woede

Leve de waardige woede van de vrouwen en mannen die niets zijn!

Weg met alle Macrons en andere Jupiters-in-spe!

Weg met het onrechtvaardige, vernielende en onmenselijke systeem, dat ze dienen!

Leve de macht van het volk in opstand en dat zichzelf organiseert, voor zichzelf.

Jérôme Baschet
San Cristobal de Las Casas

Vertaling: Geert Carpels, Wodeke, België.

Libertaire orde, Numeriek tijdschrift voor cultuur, politiek en anarchisme, december 2018

https://libertaireorde.wordpress.com/2018/12/30/brief-aan-de-vrouwen-en-mannen-die-niets-zijn-verstuurd-vanuit-het-opstandige-chiapas-mexico/

Meer informatie:
https://robscholtemuseum.nl/?s=gele+hesjes