Suzanne Rijnja – Dr Van Steijnbos wordt gekapt om ruimte te maken voor duingras, zegt bosbeheer + Is kap noodzakelijk? + Eerste dennen worden maandag gekapt: Tegenstand uitgespeeld

Boukelien Bos, projectleider bij Staatsbosbeheer (foto Erna Faust)
Alkmaarse Courant, 28 november 2020

Het Dr Van Steijnbos in de Schoorlse Duinen wordt nu toch echt gekapt om ruimte te maken voor een duingras landschap, ’maar het is niet de bedoeling om een zeemonster te creëren’, zegt Staatsbosbeheer

Schoorl – „Kijk, hier stond voorheen ook een bos, dat is afgebrand. Het landschap hebben we de jaren daarna zien veranderen”, vertelt Boukelien Bos, projectleider van Staatsbosbeheer. Ze fietst door de Schoorlse Duinen en wijst naar het duingras landschap aan de linkerkant van het pad. Een stukje verderop stopt ze. Ze zet haar fiets tegen een boom in het Dr Van Steijnbos, een plek, die binnenkort ook langzamerhand zal transformeren naar zo’n zelfde duingras landschap.

Het Van Steijnbos wordt gekapt, eind november zullen de eerste bomen verdwijnen.

In eerste instantie klinkt het misschien wat vreemd, dat Staatsbosbeheer 7,6 hectare bomen wil kappen. Maar ze hebben er hun redenen voor, vertelt Bos. Het naaldbos moet plaatsmaken voor buntgras en duinviooltjes, behorend bij een duingras landschap.

De naaldbomen zijn ooit aangeplant om zandverstuiving tegen te gaan, maar staan eigenlijk te dicht bij de zee. Ze vormen een dichtgesloten scherm van bomen, dat de wind tegenhoudt. Daardoor is de dynamiek van de wind in het landschap weg. Die willen we weer de ruimte geven”, legt Bos uit.

Geen kans

De wind heeft dus geen vrij spel, wat een gevaar is voor het duinlandschap, dat krijgt hierdoor niet de kans zich goed te ontwikkelen. Er is eind jaren negentig wel een poging gedaan een soort ’wind corridor’ te maken in het bos, een plek, waar de wind wel doorheen kon komen, maar die groeide binnen een mum van tijd weer dicht.

Dat is een probleem voor bijvoorbeeld het duinviooltje, de reigersbek en het buntgras, en voor dieren als de kleine parelmoervlinder, de tapuit en het konijn. „We hebben een enorme achteruitgang van de populatie konijnen gehad in de Schoorlse Duinen. Die verdwijnen als een gebied ruiger wordt en er hoog gras is, want dan is hun eten minder voedzaam en overleven ze niet.”

De naaldbomen in het Dr. Van Steijnbos horen eigenlijk niet zo dicht langs de kust te staan, vertelt Boukelien Bos (foto Erna Faust)

Het gebied moet zich dus ontwikkelen tot een duingras landschap, zoals dat op meerdere plekken in de Schoorlse Duinen al het geval is. Dat past in de natuur langs de zeerand, zegt Bos. Het gaat nog wel even duren voor de locatie van het Van Steijnbos er zo uitziet. „Dat komt vanzelf.”

Zandmonster

Maar als die naaldbomen geplant zijn om zandverstuiving tegen te gaan, zit het gebied en wellicht het dorp Schoorl straks dan niet onder het zand? Of erger: waaien de duinen niet weg? Nee, zegt Bos. „De situatie is nu anders dan rond 1900. Juist door stikstof is het duinlandschap nu veel vruchtbaarder dan vroeger, dus raakt het snel begroeid met grassen. Mensen hebben bij een duinlandschap nog wel eens het idee dat het een grote zandhoop wordt, maar het is niet onze bedoeling om een zandmonster te creëren. Wel zullen er op sommige plekken stuif kuilen komen.” Juist die afwisseling tussen grassen, struiken, stuif kuilen en wat duin poelen is het streven van Staatsbosbeheer.

Actief

Niet iedereen is te spreken over de weghalen van het bos. Naast het Van Steijnbos wil Staatsbosbeheer ook Het Leeuwenkuil bos en de Frederiksblink kappen, om dezelfde reden. In de evaluatie van het Natura 2000 beheerplan wordt volgend jaar gekeken welke maatregelen daarvan nodig zijn om de natuurdoelstellingen te halen.

Bos: „Sommigen hebben het idee, dat we alle bomen in Schoorl willen kappen, maar dat is echt niet waar. We willen zeker wel bos in Schoorl, alleen niet op deze plek. In totaal heeft de Schoorlse Duinen ruim negenhonderd hectare bos en daarvan willen we over een periode van achttien jaar zes procent kappen.”

Dieren en paddenstoelen

Dat betekent, dat er ook flora en fauna verloren gaat. „Er zitten uiteraard natuurwaarden in het bos. Dieren, paddenstoelen, planten. Bijvoorbeeld de dennen orchis, die kunnen we niet allemaal sparen. Maar deze is ook rijkelijk aanwezig in de andere bossen en duinen in Schoorl. Op de lange termijn zal het Van Steijnbos sowieso verdwijnen door ouderdom en de werking van de wind, al duurt dat misschien nog wel tachtig jaar. Dat kun je afwachten, maar je kan ook actief aan de slag gaan om het duingras landschap erachter een kans te geven. We hebben het met zorg overwogen.”

Het duingraslandschap tegenover het bos is een kijkje in de toekomst van de Van Steijnbos locatie (foto Erna Faust)

En nu, moeten we het Van Steijnbos zien als een experiment? „Nee, dat is het niet. De natuur is onvoorspelbaar, maar we hebben wel een idee van hoe het ongeveer gaat verlopen. Je ziet het hier al op andere plekken waar het bos recent is verdwenen. Op de open plekken zie je steeds meer variatie in de vegetatie ontstaan, dat is goed op weg. En we blijven natuurlijk monitoren en waar nodig bijsturen, maar het liefst zo min mogelijk. De natuur en de wind moeten hun gang kunnen gaan.”

Praktische informatie: Twee fases

Het verdwijnen van het naaldbos zal in twee fases plaatsvinden. Eerst worden de bomen gekapt. Dat gebeurt vanaf eind november tot begin 2021. Het fietspad, de mountainbike en de ruiter route worden tijdelijk omgeleid. Staatsbosbeheer zal borden langs de paden zetten.

In het najaar van 2021 worden het naalden dek en de stobben – het onderste gedeelte van de boom – weggehaald. „In eerste instantie wilden we de twee fases in een keer doen, maar dat gaat niet meer lukken voor het broedseizoen”, vertelt Boukelien Bos van Staatsbosbeheer. De tweede fase zal daarom volgend jaar na de zomer of herfst vakantie plaatsvinden. „In de tussentijd kan het er dus vreemd uitzien, met al die boomstronken die uit de grond steken. Maar voor de duidelijkheid: dan is het nog niet af.”

Kijk voor meer informatie op https://schoorlseduinen.staatsbosbeheer.nl.

Alkmaarse Courant, 29 oktober 2020, 16:58

https://www.noordhollandsdagblad.nl/cnt/dmf20201029_59619856

Is bomenkap in de Schoorlse Duinen echt noodzakelijk? Daar is niet iedereen van overtuigd: ’Het wordt een doffe, grote teleurstelling

Schoorl – Is de bomenkap in de Schoorlse Duinen werkelijk noodzakelijk? Kees de Bakker, voorzitter van de Duinstichting, is daar in ieder geval niet van overtuigd.

Hij is niet de enige. Stichting Duinbes en Bewonersvereniging De Sanderij dienden een bezwaarschrift in tegen de kap. De gemeente liet donderdag weten dat deze zijn afgewezen.

De Bakker heeft kritiek op de argumenten, die Staatsbosbeheer gebruikt (https://www.noordhollandsdagblad.nl/cnt/dmf20201029_59619856). „Dat de naaldbomen niet zo dicht langs de zee kunnen groeien, klopt niet. Er staan bijvoorbeeld Corsicaanse en Oostenrijkse dennen, die zijn bij uitstek geschikt langs de zee.”

Hij vreest, dat het verdwijnen van de bomen voor zandoverlast gaat zorgen. In tegenstelling tot Staatsbosbeheer, ziet De Bakker juist, dat er weinig begroeiing terugkomt na het verdwijnen van bomen. „Je ziet al, dat fietspaden overwoekerd raken door zand. Tegenover het Vogelmeer is een heel stuk duin, waar brand heeft plaatsgevonden. Dat is kaal en lijkt bijna een woestijn. Stel je voor, dat dat gebeurt met het Van Steijnbos.”

Daarnaast maakt hij zich zorgen om de planten en dieren. „Er zijn 75 soorten paddenstoelen in het bos, bijzondere vlinders en miljoenen bosmieren. Je hoopt, dat er andere soorten terugkomen, maar wat je nu weghaalt, komt niet terug. Volgens mij wordt het een doffe, grote teleurstelling.” Dat jaagt op zijn beurt weer de toeristen weg. „Die komen hier voor het bos.

Nationaal Park

Door de Schoorlse Duinen een Nationaal Park als Groen Erfgoed te maken (https://www.noordhollandsdagblad.nl/cnt/dmf20200911_26465626), hoopt De Bakker de bomen op de monumentale bomenlijst en opname in het Landelijk Register van de Bomenstichting te krijgen. Zo wil hij het resterende bossen behouden.

De kap van 7,6 hectare van het Van Steijnbos was een concessie, die hij moest doen om het kappen van het Leeuwenkuil bos voorlopig te voorkomen.

Donderdag sprak De Bakker met de gemeente. En ondanks het feit, dat de bezwaren zijn afgewezen, noemt hij het gesprek positief. Onder andere omdat de gemeente elders binnen tien jaar vervangende bomen gaat planten. „Het gesprek geeft ons weer moed en vertrouwen, dat de gemeente Bergen en de Duinstichting echt iets voor elkaar kunnen betekenen.”

De Duinstichting wordt betrokken bij de monitoring van het gebied na de kap van het Van Steijnbos. „Ik houd mijn hart vast voor wat het wordt, ik zie er erg tegenop. We hopen dat het nadelig uitpakt en dat de kap moet stoppen.”

Alkmaarse Courant, 29 oktober 2020 om 17:53

https://www.noordhollandsdagblad.nl/cnt/dmf20201029_67773637

Eerste dennen worden maandag gekapt in het Dr Van Steijnbos: Tegenstanders uitgespeeld

Schoorl – Het voorbereidende werk is klaar. Maandag 30 november kan Staatsbosbeheer de eerste dennenbomen in het Dr Van Steijnbos in de Schoorlse Duinen kappen. Voor de tegenstanders van de bomenkap is een kans op het voorkomen hiervan nu echt verkeken.

Staatsbosbeheer verwacht zes tot acht weken bezig te zijn. Daarna zijn de werkzaamheden nog niet voltooid: na het broedseizoen wordt er weer verder gegaan. Zo’n 7,6 hectare bos wordt weggehaald om een open ruimte te creëren, waardoor de wind vrij spel krijgt en de dynamiek in de duinen bevorderd moet worden.

Ongegrond

Een van de tegenstanders van de kap, Stichting Duinbes, heeft vorige week nog een rechtszaak om de kap verloren. Zij was een beroepsprocedure gestart tegen Staatsbosbeheer en de gemeente Bergen en had daarnaast gevraagd om een voorlopige voorziening, waarmee het kappen van de bomen uitgesteld zou kunnen worden.

De rechter heeft het beroep ongegrond verklaard en het verzoek om voorlopige voorziening afgewezen.

Omleiding

Door de werkzaamheden in het Van Steijnbos zijn sommige paden afgesloten. Voor actuele informatie, kijk op http://schoorlseduinen.staatsbosbeheer.nl.

Alkmaarse Courant, 28 november 2020, 06:32

https://www.noordhollandsdagblad.nl/cnt/DMF20201127_34813634

Meer informatie
https://robscholtemuseum.nl/?s=Schoorlse+duinen
https://robscholtemuseum.nl/?s=Dr+Van+Steijnbos
https://robscholtemuseum.nl/?s=Boukelien+Bos
https://robscholtemuseum.nl/?s=Staatsbosbeheer
https://robscholtemuseum.nl/?s=Kees+de+Bakker
https://robscholtemuseum.nl/?s=Duinstichting
https://robscholtemuseum.nl/?s=Stichting+Duinbes
https://robscholtemuseum.nl/?s=De+Sanderij
https://robscholtemuseum.nl/?s=Leeuwenkuil
https://robscholtemuseum.nl/?s=Frederiksblink
https://robscholtemuseum.nl/?s=Natura+2000