Mark Peeters – Is Dorus wel Dorus?: Museum Zondag twijfelt aan authenticiteit Dorus Rijkers
Anders dan eerder gemeld is de naam van de schilder die het bekende portret van Dorus Rijkers heeft gemaakt (met blauw hemd en rook uit de pijp), wel degelijk bekend. Tenminste dat schreef ons Wiebe van der Wal, een oplettende lezer uit Nieuwediep. Volgens Wiebe gaat het -en verwijst naar zijn site http://www.dorusrijkers.nl – om ene Harry Haerendel -Hamburg, 1896 – Hamburg 1991. En inderdaad: de signatuur lijkt ‘Haerendel’ aan te geven. Dus na enig gepuzzel en gezoek van Museum Zondag: Harry studeerde aan de Kunstschule in Hamburg en later in Berlijn. Hij was leerling van de professoren Siebeleit en Lichtwark (dan weten wij genoeg!). Van Haerendel zal vrijwel niemand gehoord hebben terwijl die stoere kop met zuidwester nagenoeg in elke Nederlandse huiskamer hing (en hier en daar nog hangt). Het lijkt mij aannemelijk dat Haerendel niet naar de natuur maar van foto’s werkte (gezien zijn oeuvre) en mogelijk Dorus zelf nooit heeft ontmoet… Het portret van Dorus zou ‘Der Alter Seebar’ zijn getiteld en meet 50 x 40 cm. Een Duits naslagwerk toont twee portretten van Haerendel (zie man in losse verftoets); de toets is veel ‘impressionistischer’ (losser) dan op het bekende Rijkers portret maar de gelijkenis is matig, de vissers hebben een rondere en rodere neus (en wangen) en wijkt de realistische stijl nogal af van het overige oeuvre. Wij mogen ons met recht afvragen of we wel met de enige echte Dorus van doen hebben. Of keek half Nederland -jaar in jaar uit- naar een anonieme (Duitse) visser die gebombardeerd werd tot Dorus?
Maar ook frappant: het verschil in leeftijd. We zien Dorus afgebeeld als een man van, pakweg, 60 jaar dus begin 1900: toen was Haerendel nog een kleuter…. dat hij schilderde naar een foto als voorbeeld is so ie so aannemelijk maar naar welke foto dan? Voor zover ons bekend bestaan er alleen foto’s op hoge leeftijd van Rijkers -als een schriel mannetje- en die lijken totaal niet op het door Haerendel geschilderde portret.
Museum Zondag, 18 maart 2010