Kees Keijzer – Crazy woman: Expositie van Marliz Frencken
Beelden van bezeten kunstenaar
Het vroege werk van kunstenaar Marliz Frencken werd vergeleken met dat van Rob Scholte. Succes bleef echter uit. Nu is er een tentoonstelling met schilderijen en beelden van afgelopen jaren: vreemde en verontrustende kunst.
In het begin van de jaren tachtig studeerde Marliz Frencken (1955) af aan de academie in Den Haag. Het was de tijd van het postmodernisme. Frencken verzamelde afbeeldingen uit tijdschriften en schilderde die heel precies na. Dat vroege werk werd wel vergeleken met dat van Rob Scholte, die ook gebruikmaakte van beeldmateriaal uit de populaire cultuur. Maar terwijl Scholte door zijn controversiële werk uitgroeide tot de golden wonderboy van de Nederlandse kunstwereld, bleef het succes voor Frencken uit.
Misschien ook omdat het werk een duidelijk vrouwelijke signatuur had. Frencken schilderde pakken Dreft of Barbies en presenteerde deze doeken in een gouden lijst om de ironie extra aan te zetten. Later ontwikkelde Frenckens werk zich in allerlei andere richtingen. Ze had regelmatig een solo in een galerie en werd soms geselecteerd voor een groepstentoonstelling. Jan Hoet was enthousiast en maakte in 2007 een tentoonstelling met haar werk in het Duitse Hertford. Daarna volgde onder andere een tentoonstelling in het Cobra Museum in Amstelveen.
Hanne Hagenaars heeft nu een tentoonstelling van haar werk samengesteld bij Ornis A. Gallery in de Hazenstraat. Er zijn schilderijen en beelden van de afgelopen paar jaar te zien. De titel is Crazy woman en daar kunnen we ons iets bij voorstellen, want het werk van Frencken is vreemd en verontrustend.
Alle schilderijen verbeelden vrouwenfiguren. Sommige schilderijen zijn luchtig opgezet, met clichématig vrouwelijke details als Barbiehaar en een frivool jurkje, bij andere schilderijen is ingezoomd op de kop en is een strenger effect nagestreefd. Het werk van Frencken lijkt soms ook op outsiderkunst, op beelden van een bezeten kunstenaar die geheel buiten de kunstwereld opereert.
Het verontrustende schuilt hem vooral in die koppen. In veel schilderijen is het gezicht van de vrouw bekrast met venijnige penseelstreken of met spuitverf. Een van de doeken verbeeldt een meisje met Pippi Langkousstaarten en rode cirkels om haar hoofd die doen denken aan een aureool. Op haar lichaam zijn een soort eierstokken getekend en het lijkt alsof ze de strijd aangaat met allerlei abstracte vormen die haar omgeven. Een ander portret wordt helemaal doorkliefd door een groot zwart kruis. Strepen over het gezicht doen aan tranen denken en ook elders in de compositie komen druppelvormen voor. Klinkt allemaal heel larmoyant, maar door de nogal weerbarstige techniek, met stevige kleurcontrasten en dikke verfklodders, wordt het nooit sentimenteel.
Een drietal tekeningen laveert ook tussen uitersten. Een vrouwengezicht doemt op uit een kluwen van arceringen waardoor een dromerig sfeer ontstaat die aan Odilon Redon doet denken. In een andere tekening krijgen de lijnen een zelfstandige waarde en is het resultaat bijna abstract.
Achter in de galerie hangt een schilderij waarop de moeder van de kunstenaar is afgebeeld. Een elegante jonge vrouw in een modieus rood jackje. Direct na de geboorte van de kunstenaar werd haar moeder ernstig ziek en ze bracht de dagen door in bed thuis of in het ziekenhuis, terwijl haar lichaam het langzaam opgaf, schrijft Hagenaars in een toelichting op de tentoonstelling.
In een hoek van de galerie staat een groep beelden van Frencken. Opnieuw zijn het vrouwenfiguren, omgeven door draden die om deze figuren heen lijken te zweven. En net als de geschilderde vrouwen suggereren deze dunne, geboetseerde personages een existentiële zoektocht naar betekenis.
Marliz Frencken: Crazy woman. T/m 21/11, Ornis A Gallery, Hazenstraat 11.
Het Parool, zaterdag 31 oktober 2015