Jolande van der Graaf – Kopstukken schilderijenschandaal verhoord
HOORN – De extreemrechtse, Oekraïense politicus Oleh Tyhanybok – vermeend brein achter de handel in de gestolen schilderijen uit het Westfries Museum – is gisteren enkele uren door de recherche in Kiev over zijn rol in het schandaal verhoord.
Volgens bronnen in Kiev hebben de opsporingsdiensten Tyhanyboks telefoon afgeluisterd en heeft hij op die taps over de 24 weggeroofde Hollandse Meesters uit de Gouden Eeuw gesproken. Het is niet bekend of hij inmiddels formeel is aangemerkt als verdachte.
Tyhanybok is de leider van extreemrechtse partij Svoboda die onder meer in verband is gebracht met de dodelijke granaataanslag, deze zomer op de Nationale Garde bij het parlementsgebouw in de Oekraïense hoofdstad. Daarbij werden vier politieagenten gedood en raakten ruim 140 mensen gewond.
In de schilderijenzaak wordt de politicus ervan beticht de ultranationalistische militieleider Borys Humeniuk in juli naar de Nederlandse ambassade te hebben gestuurd om over de doeken te onderhandelen. Ook Humeniuk werd onlangs door de politie aan de tand gevoeld.
Van de schilderijen ontbreekt nog altijd elk spoor. De meesterwerken werden in 2005 tijdens een nachtelijke kraak uit het Westfries Museum in Hoorn gestolen en waren jarenlang spoorloos. Nadat de ambassade het museum deze zomer over de toenadering door Humeniuk berichtte, schakelde de museumdirectie roofkunstexperts Arthur Brand en Alex Omhoff van bureau Artiaz in om gesprekken in Kiev te voeren.
De onderhandelingen liepen spaak omdat de Oekraïeners grof geld voor de gestolen kunst eisen. Brand en Omhoff ontdekten bovendien dat de Oekraïeners proberen om de doeken in het internationale circuit te slijten. De Nederlanders wisten te ontrafelen welke kopstukken in de bizarre corruptieaffaire aan de touwtjes trekken.
De autoriteiten hebben betrokkenheid van toppoliticus Tyhanybok en militieleider Humeniuk vorige maand bevestigd. Meerdere informanten noemen bovendien de naam van de in juni ontslagen chef van de Oekraïense geheime dienst, Valentyn Nalyvaichenko die ook bij het onderzoek naar het neerhalen van MH17 betrokken was.
Het schilderijenschandaal, dat ruim twee weken geleden in De Telegraaf werd onthuld, staat wereldwijd in de belangstelling. Volgens museumdirecteur Ad Geerdink hebben vele tientallen dagbladen en tv-stations vanuit alle continenten over de zaak bericht. “Van de New York Times, CBS en de BBC tot media in Rusland, China en Australië. Hiermee hebben we willen bereiken dat onze doeken overal onverkoopbaar zijn geworden.”
Het museum is nog altijd vol goede moed over de terugkeer van de 17e eeuwse collectie. Geerdink: “Er is nu ingezet op drie sporen. Een onderzoek door de Oekraïense politie, de Nederlandse ambassade die bij de autoriteiten over de voortgang van dat onderzoek informeert én onze eigen naspeuringen. Brand en Omhoff blijven de zaak voor ons monitoren.”
De Telegraaf, vrijdag 25 december 2015, 12:27
http://www.telegraaf.nl/binnenland/24917540/__Kopstukken_roofkunst_verhoord__.html