Jan Klopstra – Verantwoording van de VVD Fractie naar aanleiding van de stadhuisdiscussie

Beste VVD-ers, De afgelopen tijd is er veel overleg geweest tussen fracties van de coalitie en het college van B&W over de huisvesting van de gemeentelijke organisatie.

De Stadspartij, VVD, CDA, D’66 en PvdA hebben hierover in het bestuursakkoord het volgende over opgenomen:

Gemeentelijke organisatie
De in dit akkoord geschetste opgave vereiste een open blik, een externe oriëntatie en een innovatieve, proactieve en doortastende aanpak van bestuur en ambtelijke organisatie Integraal werken met moderne voorzieningen vormen daarbij het uitgangspunt. De randvoorwaarden daarvoor moeten aanwezig, onder meer door een goede huisvesting.

Daarvoor gelden als uitgangspunten:

Een sober, doelmatig en duurzaam ontwerp;
De laagst mogelijke investeringskosten;
Exploiteerbaar binnen de bestaande huisvestingslasten in de begroting en zo mogelijk leidend tot een vrijval daarbinnen.

Op basis hiervan legt het college nog in 2015 aan de raad een voorstel voor met een doorrekening van de volgende huisvestingsmogelijkheden:

Verbouw van het huidige stadhuis;
Nieuwbouw op de locatie van voormalige schouwburg ( de 2e halterlocatie);
Nieuwbouw op Willemsoord;
Nieuwbouw op de locatie van voorheen Huize Tijdverdrijf.

Op basis van dat voorstel neemt de gemeenteraad in 2016 een besluit over de locatie waar de gemeentelijke organisatie wordt gehuisvest en start de voorbereiding voor de uitvoering daarvan in uiterlijk 2017.

HET EERSTE VOORSTEL

In de eerste week van februari is het college gekomen met een presentatie van de uitkomsten van het onderzoek zoals genoemd in het bestuursakkoord. Tijdens een bijeenkomst in de Kampanje waarbij aanwezig leden van het college B&W Haitsma, van Dongen, Kuipers, van der Paard, de coalitiefracties allen met fractievoorzitter en vicefractievoorzitters, begeleidend ambtenaar Simon Dijkstra en ICS adviseurs.
De gemeente heeft ICS adviseurs als onafhankelijk bureau gevraagd het onderzoek te verrichten. Uitgangspunt hierbij dat er een vergelijking moest kunnen worden gemaakt op basis van gelijkwaardigheid. Alle vier de locaties langs een zelfde meetlat houden.
Dit gaf als resultaat:

Scenario renovatie huidig stadhuis
Netto stichtingskosten € 22.900.000
Gemiddelde exploitatiekosten € 1.750.000 per jaar

Scenario Halter Bellevue
Netto stichtingskosten € 23.600.000
Gemiddelde exploitatiekosten € 1.700.000 per jaar

Scenario Huis Tijdverdrijf
Netto stichtingskosten € 22.200.000
Gemiddelde exploitatiekosten € 1.700.000 per jaar

Scenario Willemsoord
Netto stichtingskosten € 15.200.000
Gemiddelde exploitatiekosten € 1.350.000

Tijdens deze bijeenkomst zijn van de vier opties ook de risico’s besproken en de mogelijkheden en onmogelijkheden. Op grond van de discussie is er toen door PvdA en VVD aangedrongen op een periode om te kunnen reflecteren op de uitkomsten en resultaten. Daarbij de mogelijkheid open te laten om eventuele verdiepingsvragen te stellen waar eventueel nog vraagtekens over zouden zijn. Voorstel om twee tot drie weken te gebruiken om verdiepingsvragen te stellen om daarna naar buiten te komen met een voorstel. Dit werd door allen akkoord bevonden, ook door het college.

PERSBERICHT COLLEGE KIEST VOOR WILLEMSOORD

Op 9 februari komt tot verrassing van een ieder het college met een berichtgeving om de raad voor te stellen Willemsoord tot locatie voor het nieuwe stadhuis aan te wijzen.
Het gevolg was dat vervolgens heel Den Helder over het voorstel viel. Ondernemers op Willemsoord die nu gebouwen huren waar op termijn het stadhuis zou moeten komen. De media. Ondernemers met eigen belangen. Een politieke partij in oprichting die een handtekeningenactie start om een referendum te gaan houden. Kortom polarisatie alom.
De Stadspartij was niet tevreden met de uitkomst. De inzet voor hen is en was renovatie bestaande huisvesting. Zij betwijfelde de uitkomsten van het onderzoek en dan vooral de financiële uitkomst. Zij gaven direct aan dit ter discussie te stellen tijdens de ledenvergadering die zou volgen op 12 februari.
In de middag van 12 februari, rond 16.00 uur, volgt er een overleg met de fractievoorzitters van de coalitie. Tijdens dit overleg is unaniem de mening dat het college voor zijn beurt heeft gesproken. Door naar buiten te gaan met het voorstel om op Willemsoord te gaan bouwen heeft het college zich niet gehouden aan de afspraak om de partijen de gelegenheid te geven verdiepingsvragen te stellen. De onrust in de stad en ongenoegen over de keuze is groot. Er wordt telefonisch overleg gepleegd met de verantwoordelijk wethouders Kuipers en Haitsma. Hen wordt gevraagd door de coalitie om het voorstel terug te nemen. Zij beloven dit te doen na overleg met het gehele college.

In dezelfde avond vergadert de Stadspartij en rond 22.00 uur verschijnt op de website van het NHD een artikel over het feit dat de Stadspartij maar 1 optie heeft en dat is verbouwen van het huidige pand. De fractievoorzitters van VVD, CDA, D’66 en PvdA besluiten een persbericht op te stellen waarin gesteld wordt dat de gehele coalitie inclusief Stadspartij al eerder in de middag had besloten het college te verzoeken het voorstel terug te nemen. Dit om te voorkomen dat het beeld zou ontstaan dat alleen de Stadspartij hiervoor verantwoordelijk zou zijn om zo antwoord te hebben op het vele ongenoegen wat er binnen de stad aanwezig was.

VOORSTEL TERUGGENOMEN

Het college neemt het voorstel terug. Afgesproken wordt om de coalitiepartijen alsnog de gelegenheid te geven verdiepingsvragen te gaan stellen aangaande de voorliggende voorstellen zoals in eerste instantie was afgesproken bij de eerste presentatie. Tijdens de bijeenkomst van het college en de coalitiefracties worden nog wel harde noten gekraakt over het optreden van het college. Het wordt afgehandeld als een communicatiefout en anders begrijpen van de afspraak. Het verdient geen schoonheidsprijs.
Tijdens de bijeenkomst, voorgezeten door de burgemeester, geven alle fractievoorzitters nog maar weer eens hun standpunt t.a.v. het stadhuis weer. De Stadspartij is op dat moment nog steeds van mening dat verbouw huidige locatie goedkoper kan en lijken eigenlijk niet open te staan voor andere opties. Zij trekken de conclusies van het onafhankelijke adviesbureau ter discussie.
Afspraak wordt gemaakt dat de coalitiepartijen zich zullen heroriënteren op de voorstellen en kijken waar de nodige verdiepingsslagen gemaakt moeten worden.

DE VERDIEPING

In maart komen de fractievoorzitters en vicefractievoorzitters een aantal malen bijeen.
Tijdens de eerste bijeenkomst wordt na een goede beraadslaging besloten om de locatie Huis Tijdverdrijf te laten vallen. Reden; parkeren in de directe omgeving is moeilijk. Daarnaast wordt het bouwen tegen het dijklichaam moeilijk realiseerbaar wegens allerlei toekomstige plannen van Rijkswaterstaat.
De Stadspartij komt met een alternatief voorstel aangaande de bestaande huisvesting. Aan de hand van een eerder uitgebracht onderzoeksrapport over de verbouwing van het huidige stadhuis met als kosten 23.000.000 geeft de Stadspartij aan dat het goedkoper kan. Zij strepen uit dit rapport allerlei onderdelen en komen dan natuurlijk veel goedkoper uit. Hier komt vanuit de overige coalitiepartijen toch wel commentaar op. Aan de hand van de commentaren zal de Stadspartij het voorstel nogmaals eens goed bestuderen. Duidelijk wordt wel dat de Stadspartij weinig open staat voor andere mogelijkheden en steeds maar weer cijfers en uitkomsten ter discussie stellen. Er lijkt geen bereidheid te zijn tot een open discussie over functionaliteit, kwaliteit en duurzaamheid en de toegevoegde waarde van een gebouw in haar directe omgeving. De Stadspartij past het voorstel aan en komt dan met een voorstel van een rond de 10.000.000 kostende beperkte verbouwing.

T.a.v. Halter Bellevue zijn er een groot aantal vragen. Voornamelijk om te bekijken of het al dan niet realiseerbaar is om hier het stadhuis te realiseren. Woningstichting is eigenaar en ontwikkelaar van de vrijgekomen ruimte van de voormalige schouwburg. Zo zijn er wellicht al contracten en afspraken gemaakt die het onmogelijk maken om het stadhuis hier te realiseren. Er blijkt na onderzoek dat er al vergaande afspraken en contracten zijn opgesteld waardoor het haast niet meer mogelijk is om op deze locatie een stadhuis te realiseren.

Ook met betrekking tot de locatie Willemsoord zijn er vragen. Zijn er andere opties mogelijk.? Geen gebruik maken van gebouwen die nu aan derden zijn verhuurd? Dat is mogelijk! Geen gebruik maken van de plint? Wel nieuwbouw en gebruik maken van gebouw 39?

Uiteindelijk kiezen de coalitiepartijen er voor na op zich goede discussies en uitgaande van goede intenties om het adviesbureau ICS te vragen onafhankelijk en op basis van gelijkwaardigheid de navolgende voorstellen door te rekenen:

Nieuwbouw op Willemsoord, zonder gebruik van het ‘plintgebouw’, op de plek van gebouw 39.
Een versoberde variant van verbouw van het huidige stadhuis volgens voorstel van de Stadspartij.

RENOVATIE OF NIEUWBOUW

Op 5 april is er weer overleg. De uitkomsten van het onderzoek door ICS worden besproken. Dan blijkt dat beide scenario’s om en nabij de 18.000.000 gaan kosten.

Scenario beperkte renovatie huidig stadhuis
Netto stichtingskosten € 18.500.000
Gemiddelde exploitatiekosten € 1.620.000 per jaar

Scenario Willemsoord
Netto stichtingskosten € 18.500.000
Gemiddelde exploitatiekosten € 1.620.000 per jaar

Uit het onderzoek blijkt ICS bureau de financiële onderbouwing van de Stadspartij na aanpassingen van het voorstel voor de renovatie ook te begroten op rond en nabij de 10.000.000. Echter zegt ICS in haar advies dat de Stadspartij in haar berekening een aantal zaken niet hebben opgenomen die wel meegerekend dienen te worden. Dat doet ICS dan ook.

Bijkomende kosten t.b.v. ontwikkeling en begeleiding project ongeveer 3.150.000. Onvoorzien 1.300.000. Het plan van de Stadspartij komt dan uit op ongeveer incl. BTW rond de 15.400.00. Daar bovenop komt nog een bedrag van rond 3.000.000 zijnde kosten voor risico’s en aanvullende stichtingskosten. Totaal rond de 18.500.00. Deze bijkomende kosten zijn ook verwerkt in het voorstel voor Willemsoord.

Op de coalitie bijeenkomst van 5 april geeft de Stadspartij aan zich niet te kunnen vinden in het voorstel omdat zij van mening zijn dat de bijkomende kosten veel te hoog zijn. Het kan gewoon goedkoper zijn zij van mening en stellen wederom de onafhankelijkheid van het bureau ICS ter discussie. Zij kunnen dus niet instemmen met een voorstel om beide scenario’s voor te leggen aan het college om in gezamenlijkheid als coalitie een besluit te nemen.
De Stadspartij geeft aan met een eigen aangepast voorstel te komen.
Met de dan drie voorliggende voorstellen is het college bereid een collegevoorstel voor te bereiden om te bespreken in de gehele Gemeenteraad.

Op enig moment ligt dit voorstel gereed maar dan komt op 5 april de informatieavond over de ontwikkelingen van het stadshart waar de directie van Woningstichting mededelingen doet over de ontwikkelingen van halter Bellevue ( locatie voormalige schouwburg).

Deze ontwikkelingen doen coalitiepartijen en college tijdens het eerstvolgende overleg besluiten om alsnog onderzoek te doen naar de haalbaarheid van nieuwbouw op deze locatie nadat deze eerder was afgevallen vanwege de kosten.

Terwijl de coalitiepartijen in afwachting zijn van de voorstellen aangaande Halter Bellevue blijkt tijdens een coalitieoverleg dat D’66 eigenlijk alleen voor nieuwbouw op halter Bellevue gaat en de Stadspartij alleen voor een uitgeklede renovatie van de bestaande locatie. Er ontstaat hierover toch wel wat irritaties omdat de ingenomen standpunten niet overeenkomen met de gemaakte afspraken.

Dan begint het lange wachten op het college en het raadsvoorstel. Het duurt lang.

De oppositie partijen met ondersteuning van de Stadspartij en PvdA raadslid Pruiksma zien mogelijkheden om hun eigen gelijk binnen te halen en komen, zonder dat er een college voorstel ligt, met een motie met als besluit over te gaan tot beperkte renovatie van het huidige stadhuis. De motie wordt op maandagavond 13 juni jl. tijdens een emotionele vergadering met 18 tegen 11 stemmen aangenomen.
Onze fractie is tijdens de gehele discussie in coalitieverband en fractie uitgegaan van de hoofdlijnen en van de cijfers zoals aangeleverd door het onafhankelijke bureau ICS. De fractie heeft op geen enkele wijze wantrouwen gehad over de door het college aangeleverde cijfers en deze niet ter discussie willen stellen. Daarnaast heeft onze fractie in deze hele discussie nog geen uitgesproken voorkeur uitgesproken voor een locatie en had graag op grond van voorstellen van het college een integrale keuze willen maken. Ook zijn wij van mening dat wij de Stadspartij ruimhartig tegemoet zijn gekomen om hun eigen plannen en bijbehorende eigen berekeningen in te brengen, te presenteren en van onafhankelijk commentaar te laten voorzien door externe specialisten.

In de raadsvergadering van 13 juni jl. heeft de fractie in een ultieme poging geprobeerd de variant van Halter Bellevue bespreekbaar te krijgen, deze verder uit te zoeken om vervolgens op grond van de dan voorliggende voorstellen (nieuwbouw Willemsoord, nieuwbouw Bellevue, renovatie stadhuis voorstel college, renovatie stadhuis Stadspartij) een afgewogen besluit te kunnen nemen. Deze poging was tevergeefs.

Of het college de motie zal uitvoeren of naast zich zal neer leggen is bij het schrijven van dit verhaal nog niet duidelijk.

VVD Afdeling en Helder, 21 juni 2016

http://denhelder.vvd.nl/nieuws/15277/verantwoording-van-de-vvd-fractie-naar-aanleiding-van-de-stadhuisdiscussie