Dewi Hoijtink – ‘Bromtoon zit in de grond’: Marcel Muizelaar heeft al sinds 2015 last van bromtonen + ‘Bromtoon is afkomstig van externe bron’
’Bromtoon zit in de grond’: Marcel Muizelaar heeft al sinds 2015 last van bromtonen
Al sinds 2015 wordt Marcel Muizelaar getreiterd door laag frequent geluid, in de volksmond bekend als bromtonen. Maar ’geluid’ is volgens de Alkmaarder eigenlijk niet de juiste term voor het indringende gebrom, dat zijn huis in de Bergermeer sinds april van dat jaar op zijn grondvesten doet schudden. “Je hele lichaam resoneert. Het is een gevoel van algeheel onbehagen.”
Het eerste, dat Muizelaar probeerde om de trillingen weg te nemen was het uitschakelen van alle apparaten in huis, maar dat bracht geen soelaas. Vervolgens onderzocht de huisarts hem op tinnitus, maar zijn gehoor bleek in orde. “Je wordt een beetje voor gek verklaard, want anderen horen het niet en jij wel”, aldus Muizelaar, die door de bromtonen al vijf jaar slecht slaapt. “Maar je weet zelf donders goed, dat je niet gek bent.”
Toen kreeg hij een vermoeden. “Taqa was net begonnen met de installatie van gasleidingen in de Bergermeer. Ze waren oude putten aan het dichtgooien en nieuwe aan het slaan om die installaties te verrichten. Ik dacht, dat dat weleens de oorzaak kon zijn.”
Muizelaar ging op onderzoek uit. In samenwerking met kennisplatform OMEM (Onafhankelijk Meten Effecten Mijnbouw) verzamelde hij de afgelopen jaren informatie over ondergronds gastransport en de daardoor veroorzaakte trillingen. Zo leerde hij, dat die trillingen zich via de bodem tot wel veertig kilometer kunnen verplaatsen. Ook ontdekte hij dat deze trillingen schade aan de gas infrastructuur aanrichten en zo voor methaan lekkages kunnen zorgen.
Met die informatie klopte Muizelaar onder meer aan bij overheidsinstanties als de Regionale Uitvoerings Dienst (RUD), Taqa en de Gasunie, maar hij kreeg al snel de indruk, dat die hem een rad voor de ogen probeerden te draaien. “Ik heb gemerkt, dat dergelijke instanties een protocol hebben, wanneer iemand een melding doet van bromtonen. Zij verklaren namelijk allemaal, dat deze bromtonen ontstaan door windmolens op zee en (vlieg)verkeer.”
Maar dat is volgens Muizelaar onmogelijk. “Ik lig ook wakker als het windstil is, en om drie uur ’s nachts rijden hier in de buurt geen auto’s.”
Klachten
Terwijl Muizelaar intussen de strijd niet opgaf, groeide de bromtonen problematiek in Noord Holland. Vooral in West Friesland, maar ook rondom Alkmaar en Bergen regende het in de afgelopen jaren klachten over hinderlijke bromtonen. Voor Muizelaar, die ter illustratie een kaart met daarop de gastransport leidingen in de provincie tevoorschijn haalt, was dat het bewijs. Hij wijst aan: “Hier stroomt gas onder hoge druk via het IJsselmeer de Wieringermeer binnen, waar het vervolgens wordt doorgepompt in de richting van Alkmaar. Langs die leidingen klinken de meeste klachten.”
Dat is een gegeven, waar ook de RUD zich over heeft gebogen. “Uit een van onze onderzoeken kan worden geconcludeerd, dat er op basis van het aantal meldingen en de aanwezigheid van ondergrondse transportleidingen in sommige gevallen een verband zou kunnen zijn”, zegt een woordvoerder.
Maar daarmee is een werkelijk verband nog niet aangetoond. Daarvoor zouden bijvoorbeeld locatie gerichte trilling metingen gedaan moeten worden, en dat valt niet onder het takenpakket en de expertise van de RUD.
En dus zit Muizelaar vijf jaar na het opzetten van de bromtonen nog steeds met zijn handen in het haar. Terwijl de bromtonen kwestie voor hemzelf na jarenlang onderzoek doen steeds helderder wordt, ziet hij, dat de overheid achterblijft. “Het is verraderlijk, dat degenen, die de metingen doen, zelf geen last hebben van het gebrom. Het zit in de grond, dus dan zou je onder de grond moeten meten”, redeneert hij. “Maar dat gebeurt niet, omdat er politieke belangen aan deze kwestie kleven.”
Muizelaar vermoedt, dat het bromtonen probleem veel groter is dan wordt gedacht. “Er zijn mensen, die elke dag wakker worden met hoofdpijn of een zere nek, en ze weten niet waarom. Dat soort klachten worden nooit in verband gebracht met bromtonen.”
“Andere mensen weten niet waarom ze altijd midden in de nacht wakker worden”, vervolgt hij. “Om zes uur ’s ochtends moet de Gasunie gas leveren, wat betekent, dat alle buizen stelsels op dat tijdstip gevuld moeten zijn. ’s Nachts tussen twee en vier uur start dat proces en komen die buizen plots onder hoge druk te staan, met trillingen als gevolg. Daarom worden veel mensen wakker.”
Laag frequent geluid is overigens niet enkel afkomstig van grote compressoren, geeft hij aan. “Tegenwoordig zijn er steeds meer kleinere bronnen, zoals warmtepompen, CV ketels en koelkasten. Toch is dat doorgaans maar vijf procent van het probleem. Je moet het grote ding aanpakken.”
Muizelaar hoopt, dat er de komende jaren iets in beweging wordt gebracht. “Ik voer geen hetze tegen de Gasunie”, verduidelijkt hij. “Ik probeer alleen alle ruis er omheen weg te halen. Wat ik vooral hoop, is dat technische bedrijven een uitdaging gaan zien in het stabiliseren van trillingen. Want verschillende onderzoeken laten zien, dat dat mogelijk is.”
Helders Courant, 18 maart 2020
’Bromtoon is afkomstig van externe bron’
Mirjam Niemans is de oprichter van een Amsterdamse lotgenotengroep voor slachtoffers van bromtonen. In 2015 kreeg zij last van bromtonen toen in haar woonwijk een ondergronds watergemaal geïnstalleerd werd. Na drie weken verdween het gebrom. Maar in november 2015 begon de ellende weer, nu omdat er in haar wijk riolering, gas en waterleidingen werden vervangen. Dat project is naar verwachting pas in 2022 klaar.
Hoe klinken bromtonen?
“Het is een trillerig, zagend geluid. Maar het is meer dan een geluid. Het is, alsof er een zware dieselauto naast de deur continu aanstaat. Je voelt de trillingen door je hele lichaam.’’
Het probleem zit dus niet in het oor?
“Nee. Veel mensen krijgen bij de huisarts of de GGD te horen dat het tinnitus is. Dat is een ontzettende misvatting, want op de ene plek is het gebrom er wel en op de andere niet. Het is dus echt afkomstig van een externe bron.’’
Niet iedereen ’hoort’ bromtonen. Wie wel?
“Over het algemeen zijn dat gevoelige mensen. Er wordt weleens gezegd, dat het aan de overgang ligt, maar ook mannen en jonge vrouwen hebben er last van. Veel mensen hebben, denk ik, niet eens door, dat ze er last van hebben. Die kampen met onverklaarbare klachten, maar linken die niet aan bromtonen. Maar ook voor hun zijn de trillingen schadelijk.”
Wat voor klachten veroorzaken bromtonen?
“Je wordt in eerste instantie moe, omdat je niet meer (door) kunt slapen. Andere klachten zijn hoofdpijn, duizeligheid, hartkloppingen en concentratieproblemen. Het heeft een enorme impact op je welzijn. Ik ben zelf op een gegeven moment op een punt beland, waarop ik het niet meer aankon en overspannen raakte. Bij elk geluidje schoot ik in de stress.”
Waarom horen we de laatste tijd zoveel over bromtonen?
“Er is tegenwoordig een continue honger naar sneller en meer, en dat maakt dat wij elk plekje op aarde volstouwen met allerlei apparatuur, dat laag frequent geluid uitstoot. Ook duurzame oplossingen als warmtepompen en windmolens zijn voor gevoelige mensen helemaal niet zo fijn, want ze produceren heel veel laagfrequente tonen. Bromtonen worden ook vaak gelinkt aan UMTS masten en 4G en 5G.”
Zijn er, behalve verhuizen, oplossingen voor mensen die last hebben van bromtonen?
“Er bestaan een heleboel therapieën, die vooral gericht zijn op het leren omgaan met geluid. Maar ik ben daar niet van. Als ik lekker lig te slapen en ik word wakker van dat gebrom, dan ligt dat niet aan mij. Het is een waarneming van iets extern, dat heel hinderlijk is. Zo hinderlijk zelfs, dat je er overdag niet bij kunt werken of ontspannen, en er ‘s nachts niet van kunt slapen.’’
Helders Courant, 18 maart 2020
https://www.noordhollandsdagblad.nl/regio/noordkop
Meer informatie
https://robscholtemuseum.nl/?s=Marcel+Muizelaar
https://robscholtemuseum.nl/?s=Mirjam+Niemans
https://robscholtemuseum.nl/?s=Bergermeer
https://robscholtemuseum.nl/?s=Taqa
https://robscholtemuseum.nl/?s=OMEM
https://robscholtemuseum.nl/?s=Onafhankelijk+Meten+Effecten+Mijnbouw
https://robscholtemuseum.nl/?s=RUD
https://robscholtemuseum.nl/?s=Regionale+Uitvoerings+Dienst
https://robscholtemuseum.nl/?s=trilling+meting
https://robscholtemuseum.nl/?s=Gasunie
https://robscholtemuseum.nl/?s=windmolens
https://robscholtemuseum.nl/?s=GGD
https://robscholtemuseum.nl/?s=UMTS
https://robscholtemuseum.nl/?s=4G
https://robscholtemuseum.nl/?s=5G
Plaats een reactie