Delano Weltevreden – Vijftig ambtenaren blijven in stadhuis + Chris Aalberts – In Den Helder (59): Over 55 éxtra baantjesjagers hier + In Den Helder (60): Den Helder schaft pervers circuit nooit af
Vijftig ambtenaren blijven voorlopig in stadhuis
Helderse Courant, 12 mei 2018
https://www.noordhollandsdagblad.nl/den-helder-eo
In Den Helder (59): Nog even over die 55 éxtra baantjesjagers hier
Helderse raadsleden kunnen niet wat ze in Amsterdam wel kunnen: zelf vergaderen
De commissievergadering begint. Twee personen zitten achter een naambordje waarop staat dat ze van GroenLinks zijn. Verwarrend, want op de website van de gemeente Den Helder staat dat GroenLinks hier maar één zetel heeft. Die is op dat moment van Nel Dol, maar die is hier in geen velden of wegen te bekennen. Er zitten twee andere mensen. Het is sowieso erg druk: alle fracties hebben hier twee personen zitten terwijl er veel eenmansfracties zijn. Lang niet iedereen trekt zijn mond open.
Zie hier de wondere wereld van burgerleden. Zij mogen raadsleden assisteren bij het voorbereidende commissiewerk. Inhoudelijke discussies zouden vooral in de commissies gevoerd moeten worden zodat de gemeenteraad er alleen nog maar over hoeft te stemmen. Dat is ten minste het idee. Veel raadsleden voeren discussies dus lang niet altijd zelf, maar besteden die uit aan burgerleden die niet gekozen zijn. Wat dit doet met de herkenbaarheid van het gemeentebestuur laat zich raden.
Een veelvoorkomende praktijk
Dit soort ongekozen burgerleden bestaan in heel veel gemeenten onder verschillende namen zoals commissieleden, duo-raadsleden of fractievolgers. Ze krijgen een vergoeding voor hun werkzaamheden, in Den Helder op basis van het aantal vergaderingen wat ze hebben bijgewoond. Gewone raadsleden krijgen ook een vergoeding maar die is niet afhankelijk van hoe vaak ze vergaderen. Dit systeem is vooral bedoeld om kleine raadsfracties te ontlasten: er zijn te veel thema’s en dus kunnen ze wel enige hulp gebruiken.
In Den Helder zien we de totale ontsporing van dit systeem. In de periode 2014-2018 waren er in Amsterdam naast 45 gekozen raadsleden tien niet-gekozen burgerleden (in Amsterdams jargon ‘duo-raadsleden’). Drie daarvan waren van het CDA en twee voor de PvdD, fracties met één zetel. Dit is dus conform het doel kleine fracties te ontlasten. Bij andere fracties waren het vaak fractievolgers: mensen die in de gemeenteraad komen als een van de raadsleden opstapt. In Amsterdam krijgen deze burgerleden geen vergoeding, tenzij de fractie hen betaalt.
Op kosten van de belastingbetaler
De Amsterdamse belastingbetaler financiert de fractiebudgetten. De fracties bepalen zelf wat ze daarmee doen. Ze kunnen als ze dat nuttig vinden burgerleden aanstellen en een vergoeding geven, maar ze kunnen ook bijvoorbeeld fractiemedewerkers inhuren. Het aantal burgerleden heeft zo dus geen invloed op wat de gemeentepolitiek kost. In Amsterdam gaat men dus ook spaarzaam met deze mogelijkheid om en wordt het meeste commissiewerk door de raadsleden zelf gedaan. Het gevolg is een herkenbare politiek met steeds terugkerende gezichten: de gekozen raadsleden.
Hoe anders is dat in Den Helder. Daar waren tussen 2014 en 2018 geen acht maar 46 burgerleden. Sinds vorige week 55. De lokale partij ‘Beter voor Den Helder’ heeft zes raadsleden en kan daarmee alle commissies volledig bemannen. Toch stelt de partij vijf burgerleden aan. Het CDA heeft met vijf raadsleden hooguit één burgerlid nodig om alle commissies te bezetten maar stelt er toch vijf aan. Het gevolg is dat raadsleden hun vaste vergoeding kunnen incasseren en het commissiewerk door burgerleden kunnen laten doen. De rekening is voor de belastingbetaler, niet voor de fractie.
Geen haan kraait ernaar
Het is veel werk om te achterhalen hoe vaak burgerleden van ‘Beter voor Den Helder’ en het CDA hun betaalde raadsleden vervangen en daarmee wat de extra kosten zijn. Er kraait geen haan naar. Zelfs als de gemeente Den Helder gedetailleerd bijhoudt wie er allemaal per commissievergadering aanwezig zijn en daarmee welke raadsleden betaald thuisblijven, levert dat hooguit één keer negatieve publiciteit voor de betreffende partijen op.
In Den Helder zijn dus 55 burgerleden (http://politiek.tpo.nl/2018/05/08/chris-aalberts-in-den-helder-58-baantjes-uitdelen-op-kosten-van-de-belastingbetaler/) benoemd. Nodig zijn ze niet, maar dan moet de gemeenteraad bereid zijn de eigen werkwijze aan te passen. Dat lijkt niet het geval. Naar aanleiding van het verslag van deze week over deze massale benoeming kwamen nogal wat reacties binnen: het is ontzettend veel werk om raadslid te zijn en dus zijn deze burgerleden hard nodig, melden Helderse politici. De wedervraag is: waarom kunnen raadsleden in Amsterdam – toch een tikkeltje groter en complexer dan Den Helder – het werk vrijwel altijd zelf doen?
Iedereen een plasje laten doen
Uw verslaggever weet het antwoord. Een gemeenteraad moet op hoofdlijnen het beleid vaststellen bij thema’s waar de gemeente over gaat. In Amsterdam begrijpen ze die taak, in Den Helder niet. Hier willen politici over alles iets zeggen. Over een ziekenhuis (http://politiek.tpo.nl/2018/01/02/chris-aalberts-helder-22-burgers-bang-maken-ziekenhuis-verdwijnt/) waar men niet over gaat. Over een school (http://politiek.tpo.nl/2018/01/04/chris-aalberts-helder-23-alleen-goede-wethouder-verbetert-onderwijs/) die zelfstandig is. Over het Rob Scholte Museum (http://politiek.tpo.nl/2018/04/24/chris-aalberts-in-den-helder-55-burgemeestertje-pesten-heeft-niet-het-gewenste-effect/) terwijl er een gerechtelijke uitspraak ligt. Over een nieuw stadhuis (http://politiek.tpo.nl/2017/10/17/chris-aalberts-helder-8-eeuwige-ruzie-toekomst-stadhuis/) wat nu na zo’n vijftien jaar politiek gedoe door een ambtelijke beslissing (!) gaat verhuizen.
Als je over elke scheet wilt vergaderen en dan ook nog het liefst in meerdere rondes, heb je inderdaad héél véél burgerleden nodig. Het schiet zijn doel nog voorbij ook: deze burgerleden zouden in de commissies het voorbereidende werk moeten doen zodat de gemeenteraad sneller tot besluiten kan komen. Maar de gemeenteraad – iedereen moet over elk onderwerp een plas doen – doet diezelfde discussies gewoon nog een keertje over. Sommige raadsleden hebben er immers nog niet over vergaderd in de commissie.
Het zou Helderse politici sieren toe te geven dat deze burgerleden aan werkverschaffing doen op kosten van de belastingbetaler.
De serie Chris Aalberts in Den Helder (http://tpo.nl/tag/chris-aalberts-in-den-helder/) gaat na de gemeenteraadsverkiezingen nog even verder met de vraag wat de Helderse verkiezingen precies hebben opgeleverd.
The Post Online 10-05-2018, 14:46
In Den Helder (60): Den Helder schaft pervers baantjes circuit nooit af
Smoezen in overvloed om 55 extra baantjesjagers aan het werk te houden
In Den Helder heeft men een baantjes circuit ontwikkeld (http://politiek.tpo.nl/2018/05/08/chris-aalberts-in-den-helder-58-baantjes-uitdelen-op-kosten-van-de-belastingbetaler/) van ongekende proporties. De 31 Helderse raadsleden stellen het enorme aantal van 55 burgerleden aan om hen te helpen bij het raadswerk. Deze burgerleden kunnen ingezet worden bij commissievergaderingen die raadsbesluiten moeten voorbereiden. De burgerleden krijgen per bijgewoonde vergadering een vergoeding. Ook grote fracties die eigenlijk helemaal geen burgerleden nodig hebben stellen ze aan. De regel is namelijk dat elke van de twaalf fracties er vijf mag aanwijzen, of ze nou nodig zijn of niet (http://politiek.tpo.nl/2018/05/10/chris-aalberts-in-den-helder-59-nog-even-over-die-55-extra-baantjesjagers-hier/).
Bij commissievergaderingen mag elke partij maximaal twee mensen mee laten vergaderen. Dit kunnen zowel gekozen raadsleden als niet-gekozen burgerleden zijn. In 2015 betaalde de gemeente Den Helder burgerleden 50.885 euro aan presentiegelden. Wat blijkt? Eind 2016 sprak de Helderse gemeenteraad over een beperking van het aantal burgerleden. Zou er dan toch enig gezond verstand zijn? Er lag een voorstel om elke fractie per commissievergadering maximaal één burgerlid toe te staan. Dat zou per direct in moeten gaan. Hoe dat afliep, is uiterst leerzaam.
Niet netjes voor de burgerleden
We gaan terug naar deze vergadering. D66 wil er graag wat over kwijt. Koos Papo – toen raadslid maar in 2018 terug als burgerlid – wil het voorstel wel behandelen maar alleen als het geldt voor de nieuwe gemeenteraad die in 2018 zal worden gekozen. Tjitske Biersteker (ChristenUnie) – herkozen in 2018 – wil ook niet dat het meteen ingaat. Dat is niet netjes voor de mensen die al burgerlid zijn. We zullen zien dat precies deze redenering ervoor zorgt dat Den Helder haar perverse baantjescircuit nooit afschaft.
Afsplitsraadslid Rachel Post – weggestemd in 2018 – begint te misten dat dit voorstel wordt gedaan om geld te besparen maar dat dan eigenlijk de hele ondersteuning maar eens bekeken moet worden. De presentiegelden zijn ‘peanuts’ vergeleken met andere kosten. Nel Dol (GroenLinks) – gestopt als raadslid maar nu terug als burgerlid – prijst het systeem. Er is afgesproken dat er vijf burgerleden mogen zijn voor kleine fracties. De verordening geldt voor deze periode en dus moet die blijven gelden. De nieuwe raad moet in 2018 maar een nieuwe maken.
Baantjescircuit vitaliseert de democratie
Karla van Driesten (Vrije Socialisten) – nu als raadslid overgestapt naar de Seniorenpartij – wil voorlopig ook verder met het oude systeem. Het voordeel van de burgerleden is onder andere dat ze in het openbaar leren spreken. Michiel Wouters (Behoorlijk Bestuur) – herkozen als raadslid – praat bloedserieus over de vitalisering van de lokale democratie. Er zijn weinig mensen die actief willen zijn. Met de mogelijkheid van burgerleden houd je mensen enthousiast en vitaliseer je de democratie. Het gaat om ‘een zielig voorstel’ en mag deze periode niet ingaan. Maar ook daarna niet.
Afsplitsraadslid Marinus Vermooten – inmiddels burgerlid voor de ‘Seniorenpartij’ – vindt het burgerlidmaatschap een oriëntatie op toekomstig raadslidmaatschap. Het is ‘een kweekvijver’ en ‘een leerschool’. Het moet dus blijven zoals het is. Hoe deze woorden zich verhouden tot het feit dat Vermooten met zijn acht jaar raadservaring gebruik maakt van deze ‘leerschool’ is onbekend. Ook is onduidelijk of zijn collega-burgerlid Dirk Gorter – ook al van de ‘Seniorenpartij’ (http://politiek.tpo.nl/2018/03/08/chris-aalberts-helder-43-verborgen-agenda-seniorenpartij/) – een leerschool nodig heeft. Hij zat al eens ruim vier jaar in de gemeenteraad. Misschien heeft dat meer met rancune (http://politiek.tpo.nl/2018/03/20/chris-aalberts-helder-47-zo-zeuren-belangenverstrengeling/) dan met leren te maken?
In 2018 wéér niet netjes
Meerdere raadsleden refereren aan het feit dat er sinds kort minder vergaderd wordt en dat daardoor de kosten van de presentiegelden afnemen. Het kan dus allemaal blijven zoals het is. De PvdA wil dat de volgende gemeenteraad ernaar kijkt. Alleen de Stadspartij en het CDA komen met duidelijke steun voor het voorstel de regeling direct te versoberen. VVD komt niet aan het woord. De rest steunt het helemaal niet of wil het aan de volgende gemeenteraad overlaten. Burgemeester Schuiling zegt dat het in 2018 bij de werkwijze van de nieuwe gemeenteraad zal worden besproken.
We zijn nu anderhalf jaar verder en de nieuwe gemeenteraad is geïnstalleerd. Iedereen voelt het probleem al aankomen: er zijn nu al burgerleden benoemd (http://politiek.tpo.nl/2018/05/08/chris-aalberts-in-den-helder-58-baantjes-uitdelen-op-kosten-van-de-belastingbetaler/) en het is niet netjes om de regels te veranderen voor de 55 mensen die nu al benoemd zijn. Nieuwe regels kunnen beter ingaan bij de nieuwe gemeenteraad, dus in 2022. Maar het is natuurlijk nog beter de raad er dan zelf over te laten beslissen. Dan gebeurt in 2022 immers hetzelfde: eerst worden burgerleden benoemd en dan komt men erachter dat ingrijpen te laat is.
Zo kunnen burgerleden tot in lengte van dagen verder blijven declareren.
De serie Chris Aalberts in Den Helder (http://tpo.nl/tag/chris-aalberts-in-den-helder/) gaat na de gemeenteraadsverkiezingen nog even verder met de vraag wat de Helderse verkiezingen precies hebben opgeleverd.
The Post Online, 14-05-2018, 15:40