Cor Hendriks – Als het regent en de zon schijnt (23): De deuren van het Paradijs staan open (with English summary)

In Turkije wordt gezegd: ‘De deuren van het Paradijs staan open’ en ‘De waarde en de genade van het Paradijs is rijk’ en ‘Wie op zo’n dag sterft, die voert men in het Paradijs.’ ‘Alle wensen worden aangenomen’, want ‘De wensdeuren staan open’, ‘Uit het Paradijs komen engelen’, ‘Uit de hemel daalde de engel Gabriël neer op de aarde’ en ‘De engelen spelen en dansen.’ Ook wordt er gezegd, dat de engelen het Paradijs vegen of dat men het veegt of dat men de Kaäba veegt of dat de paradijsmeisjes tapijten weven. In Frankrijk gaan de poorten van Saint Paul open.

In Finland is het zomer in de hemel en volgens de Servische Zigeuners warmen de engelen zich. In Zweden jubelen alle engelen Gods of ze dansen, zoals ook bij de Fin-Zweden. Bij de Finnen danst men in de hemel.

In Rusland zegt men, dat op die dag een gerechte man stierf, en in Finland, dat ergens een of andere zalige ziel toegang tot de hemel kreeg, of dat de zalig gestorvenen ter aarde besteld worden. In Turkije heeft men de spreuk: ‘Een komeet valt op aarde, een of andere grote wijze man sterft’ evenals ‘Op dit moment sluit iemand zijn ogen voor het leven toe’ en ‘in het Paradijs installeren zich Moslims’. In Litouwen sterft de koning of sterven de heren; in Duitsland ‘kummt ’n Eddelmann in ’n Himmel,’ terwijl in Denemarken een priester sterft.
Uit Spanje is de spreuk: ‘Regen en sneeuw, naar het graf van Esteban; het regent en de zon schijnt, naar het graf van Faiol.’

Heeft de pottenbakker niet zo’n beste reputatie – gesproken wordt van een ‘narrsche Pötter’ bij een zonderling – helemaal geldt dat voor de kleermaker. In Mecklenburg, Thüringen en Sleeswijk-Holstein wordt gezegd: ‘nu kümmt ’n Snieder in ’n Himmel,’ in Kleve:
‘Dat regent bî Sünnenschîn,
da kummt en Snider na’n Himmel.’
Ook in Denemarken vliegt een kleermaker(sziel) naar de hemel (‘flyver der en skrædder[sjæl] til himlen’) of komt een kleermaker in het hemelrijk (‘Himmerig’), levend, volgens sommigen. Ook wordt gezegd, dat een kleermaker ‘himler (hemelt)’ oftewel dood gaat, zoals ook wordt gezegd (‘dør der en skrædder’, evenals in Zweden) of dat hij in de hel (‘i helvede’) komt of erheen vliegt of vaart. Soms worden dingen bijgevoegd: Dan gaat een kleermaker naar de hemel of ook twee dagvaarders (‘stævningsmænd’ = dagvaardingmannen) naar de hel; of: er gaat een kleermaker naar de hemel en een schoenmaker (of een smid) naar de hel; of ook: een zeeman naar de hemel en een kleermaker (of bij de Fin-Zweden een schoenmaker) naar de hel.
Ook zo los wordt gezegd: ‘Er vaart een smid(sziel) ter helle’ of ‘een zeemansziel vaart naar de hemel’, in Noorwegen: ‘Een zeeman vaart naar de hemel’, in de VS ‘a sailor is going to heaven’ en bij de Fin-Zweden: ‘Een zeeman krijgt toegang tot God.’ Bij de Zweden komt een zeeman naar huis. Bij de Russen verdrinkt iemand. In Denemarken wordt ook gezegd: ‘Er komt een koopman in het hemelrijk.’
In het Rijnland, waar ze ook van de ‘Schnider’ weten, zeggen ze ook: ‘kömmp ene Bur en den Himmel,’ maar het kan ook ‘en de Hell’ zijn.
In Duitsland ‘krigt de Düwel Affkaten in de Hölle,’ of ‘kriggt de Düwel ’n Advocatenseel.’ Ook wordt in Denemarken gezegd: ‘Het regent schoenmakersjongens neer.’
De Engelsen kennen al sinds het einde van de 16e eeuw het gezegde: ‘In rain and sunshine cuckolds go to heaven’, en in de roman ‘Tom Jones’ van Henry Fielding (1749) valt te lezen: ‘and I fancy the captain may go to heaven when the sun shines on a rainy day.’ Afgeleid lijkt me het in Herefordshire genoteerde gezegde: ‘~ the cuckoos are going to heaven.’
In Sleeswijk-Holstein is een eenmalig opgetekende variant: ‘Bi Sünnregen kümmt ’n Judenseel in ’n Himmel.’ De Joden worden in Spanje verbonden met regen en vorst, want als het regent en de zon schijnt, dan is het huwelijk van de herder, maar als het regent en het vriest, dan is het huwelijk van de Jood.
In het Rijnland wordt gezegd: ‘Et es en schin Mädchen bei der Düwel en de Hell komm (Er is een mooi meisje bij de duivel in de hel gekomen).’

English summary

In Turkey they say, ‘The doors of Paradise are standing open’ and ‘The value and the mercy of Paradise is rich,’ and ‘Who dies on such a day is brought straight into Paradise.’ ‘All wishes are accepted,’ because ‘The wishing-doors are standing open.’ ‘From Paradise angels arrive,’ ‘From Heaven the angel Gabriel alights on earth,’ and ‘The angels play and dance.’ Also it is said that the angels sweep Paradise or that Paradise is being swept or that the Kaaba is being swept or that the paradise-girls are weaving carpets.
In France the gates of Saint Paul open [themselves]. In Finland there is summer in heaven and according to the Serbian Gypsies the angels are warming themselves.
In Sweden all God’s angels rejoice, or they dance, like with the Fin-Swedes. With the Fins there is dancing in heaven. In Russia they say that on that day a just man died, and in Finland, that somewhere some blessed soul is getting access to heaven, or that the blessed deceased are being buried. In Turkey a maxim exists: ‘A comet drops on earth, some great wise man dies’, as well as ‘On this moment someone is closing his eyes for the last time’, and ‘In Paradise the Muslims settle themselves.’
In Lithuania the king dies, or the lords die; in Germany a nobleman arrives in heaven, while in Denmark a priest dies. From Spain comes the maxim: ‘Rain and snow, to the tomb of Esteban; it rains and the sun shines, to the tomb of Faiol.’
The tailor has a bad reputation. In several areas in Germany they say, ‘now a tailor arrives in heaven.’ Also in Denmark a tailor(‘s soul) is flying toward heaven or a tailor arrives in the kingdom of heaven, alive, according to some. Also the Danes say that a tailor ‘heavens’ i.e. dies, as is also said: a tailor dies, also known in Sweden, or that he arrives in hell or is flying or going in that direction. Sometimes things are added: Then a tailor goes to heaven or also two summon-servers go to hell; or a tailor goes to heaven and a cobbler (or a smith) goes to hell; or also: a sailor goes to heaven and a tailor (or with the Fin-Swedes a cobbler) goes to hell. Also unconnected they say, ‘A smith(‘s soul) goes to hell’ or ‘a sailor’s soul goes to heaven’, in Norway: ‘A sailor goes to heaven’, in the US a sailor is going to heaven, and with the Fin-Swedes: ‘A sailor is getting access to God.’ With the Swedes a sailor is coming home. With the Russians someone is drowning. In Denmark they also say, ‘A merchant arrives in heaven.’ In the German Rhineland, where they also know of the tailor, they also say, ‘a farmer arrives in heaven,’ but it can also be in hell. In Germany the devil gets lawyers in hell, or the devil gets a lawyer’s soul. In Denmark they also say: ‘It is raining down cobbler’s boys.’ The English know already from the end of the 16th century the saying, ‘In rain and sunshine cuckolds go to heaven,’ and in the novel ‘Tom Jones’ by Henry Fielding (1749) we can read: ‘and I fancy the captain may go to heaven when the sun shines on a rainy day.’ A derivation seems to me the saying recorded in Herefordshire: ‘the cuckoos are going to heaven.’ In Schleswig-Holstein there is a once recorded variant: ‘With sun-rain a Jew’s soul arrives in heaven.’ The Jews are in Spain connected with rain and frost, because when it rains and the sun shines, then it is the wedding of the shepherd, but when it rains and it freezes then it is the wedding of the Jew. In the Rhineland they say: ‘There has come a beautiful girl to the devil in hell.’

PDF:
Als het regent en de zon schijnt (23)