Connie Vertegaal – Dirk Scheringa: ’Die werken zijn toch je kinderen’ + Boek schilderijenroof Scheringa voor de politie nog niet dicht
Dirk Scheringa: ’Die werken zijn toch je kinderen’
Spanbroek – Dirk Scheringa is ontzettend opgelucht. Het was zijn boze droom dat gangsters de geroofde topstukken uit zijn voormalige museum zouden vernietigen.
Maar de gouache ’Adolescence’ van Salvador Dalí en ’la Musicienne’ van Tamara de Lempicka zijn weer terug, uit handen van de onderwereld. En praktisch ongeschonden, zo heeft de politie hem verzekerd.
Ze zijn niet meer van hem. Er klinkt spijt door in Scheringa’s stem als hij dat beaamt. „Maar ik heb die werken zelf aangekocht. Het zijn toch je kinderen.”
Onder schot
De twee werken verdwenen bij een brutale roofoverval op 1 mei 2009. Gewapende mannen met bivakmutsen drongen kort na het middaguur het museum in Spanbroek binnen, hielden personeel en bezoekers onder schot en dwongen hen op de grond te gaan liggen.
„Ik zat in het vliegtuig toen het gebeurde. We hadden een gesprek gehad met Co Adriaanse, of hij weer trainer wilde worden bij AZ. Pas na de landing hoorden we het nieuws. Er was natuurlijk paniek. Heel bizar.” De dag na de overval was het museum gewoon weer open. „We wilden geen bunker zijn.”
Woensdag kwam de terugkeer van de twee kunstwerken in het nieuws. Dirk Scheringa werd hierover afgelopen weekeind al ingeseind. „Ik heb ze niet gezien. Er zit een krasje op ’la Musicienne’ maar dat zou goed te verhelpen zijn. De afgelopen jaren heb ik me zorgen gemaakt. Ik was bang dat ze vernietigd zouden worden.”
Vooral over de De Lempicka maakte Scheringa zich zorgen. „Omdat het zo’n groot doek is, was het risico groter dat daar iets mee zou gebeuren. De overvallers moesten de klep van de vluchtwagen openlaten, want het doek paste er niet in. Ze hadden als vluchtauto een zwarte Golf gekozen. Daar reden mijn beveiligers ook in, dus dat viel minder op. Ze hadden het goed voorbereid. Een week eerder was ik bij EenVandaag geweest. Er waren beelden uitgezonden terwijl ik in het museum liep. ’Dit zijn mijn lievelingswerken’, zei ik, bij precies bij de Dalí en de De Lempicka. Ze hadden losgeld willen vragen.”
Scheringa’s lippen gaan op slot bij vragen over wat er vervolgens gebeurde en of hij iets weet van het politie-onderzoek. Wel vertelt hij in geuren en kleuren over hoe hij de doeken verwierf. Voor de De Lempicka betaalde hij ’zo’n vier miljoen euro’.
Madonna
Hij kocht het op een veiling in New York. Echtgenote Baukje Scheringa en museumdirecteur Emily Ansenk waren ter plekke, terwijl Scheringa midden in de nacht vanuit Spanbroek mee bood. „Achteraf hoorde ik dat ik moest opbieden tegen Madonna. Die verzamelde werk van De Lempicka.”
De Dalí kocht Scheringa op de kunstbeurs Tefaf in Maastricht. „Ik stond vooraan toen de deur openging. Ik zag die Dalí, een prachtig werk. En een Dalí is bijna nooit te koop. Ik heb er een half uur over nagedacht.” Hij betaalde er ’vijf of zes ton’ voor, precies weet hij het niet meer. „Het was goed dat ik meteen toehapte. Die galeriehouder had het nog wel 37 keer kunnen verkopen tijdens die beurs.’’
Ook oud-medewerkers van het Scheringa Museum zijn opgelucht. Margje Ooijevaar kreeg een ’euforisch gevoel’ over zich toen ze het hoorde. „Die prachtige werken, waar ik zo vaak langs ben gelopen. Ik zie die schilderijen daar nog zo hangen”, zegt ze. ,,Dus dinsdag had ik zoiets van: ’Wauw, ze zijn terug’.’’
Heftig
Van de overval maakte de Hoornse niets mee. „Ik was op vakantie. Ik hoorde wel dat het heel heftig was. De collega’s die erbij waren, hebben er nog heel lang last van gehad.”
NHD, 29-7-2016, 7:00 (Update 29-7-2016, 9:39)
Boek schilderijenroof Scheringa voor de politie nog niet dicht
Spanbroek – Met de terugkeer van de in 2009 gestolen kunstwerken van het voormalige Scheringa Museum is het politie-onderzoek naar deze zaak niet gesloten.
,,Wij gaan kijken of er mogelijkheden zijn om nader onderzoek te doen’’, zegt Petri Koenen van de politie.
Koenen zegt ook dat de politie niet betrokken is geweest bij de terugkeer van de kunstwerken ’Adolescence’ van Salvador Dalí en ’la Musicienne’ van Tamara de Lempicka. Dit succes mag op het conto worden geschreven van roofkunstjager Arthur Brand, die maandenlang in het geheim onderhandelde met de criminele groepering die de werken in bezit had. Brand wist eerder een deel van de geroofde kunst van het Westfries Museum in Hoorn op te sporen in Oekraïne.
De twee topstukken van het Scheringa Museum, met een geschatte waarde van vijf miljoen euro, zouden regelmatig als onderpand hebben gefungeerd bij criminele transacties.
Er is alom opluchting over de terugkeer van de werken. Hoe anders het kan lopen, leert de geschiedenis van de brutale kunstroof in de Kunsthal in Rotterdam, waarbij Roemeense criminelen er met zeven schilderijen vandoor gingen, waaronder een Picasso, een Matisse, een Gaugain, een Monet, met een waarde van honderden miljoen euro’s. De uiterst waardevolle werken zouden allemaal zijn verbrand.
NHD, 29-7-2016, 7:00 (Update 29-7-2016, 9:38)