College voor Toetsen en Examens – Beeldende vakken WMO Conceptsyllabus centraal examen 2017 Nader Vastgesteld (fragment)
THEMA: VOORBEELDIG
SUBTHEMA: AEMULATIO
PERIODE: 1750-1900
EXAMENEISEN
1. Waar halen kunstenaars, vormgevers en architecten hun voorbeelden vandaan?
2. Hoe onderzoeken kunstenaars, vormgevers en architecten ‘het voorbeeld’ en hoe verwerken ze het in hun eigen kunst?
3. Op welke wijze zijn technische ontwikkelingen van invloed op de omgang van kunstenaars, vormgevers en architecten met ‘het voorbeeld’?
4. Hoe worden cultuurhistorische ontwikkelingen gereflecteerd in het denken over en kiezen van ‘het voorbeeld’ door kunstenaars, vormgevers en architecten?
5. Hoe past de omgang van kunstenaars, vormgevers en architecten met ‘het voorbeeld’ binnen de kunstfilosofie?
Manet wordt wel eens de eerste moderne kunstenaar genoemd. Achteraf wordt hij gezien als de beslissende kunstenaar die de revolutie van de kleurvlek heeft ontketend. Dat wil zeggen dat penseelstreken en kleurvlekken de primaire realiteit van de kunstenaar vormen en niet datgene wat erdoor wordt afgebeeld. Er blijkt dus een realiteit van de schilderkunst en een realiteit van de buitenwereld te zijn. Het schilderij is niet meer het venster op de werkelijkheid maar heeft een eigen werkelijkheid. Deze gedachte zou zich later tot de l’art pour l’art theorie ontwikkelen. Maar ook op het gebied van voorstellingen zijn er maar weinig kunstenaars die zo invloedrijk zijn geweest. Zijn voorstellingen bevinden zich tussen allegorieën en alledaagse gebeurtenissen in. Of het nu Olympia betreft, Le dejeuner sur l’herbe of Folies Bergere, het zijn werken die in een lange kunsthistorische traditie staan, typerend zijn voor hun eigen tijd en inspirerend voor kunstenaars na hem als Yasumasa Morimura, Rob Scholte en Jeff Wall. Zijn eigen voorbeelden waren o.a. Giorgione, Titiaan, Frans Hals, Diego Velázquez, en Gustave Courbet.
TEKSTBRONNEN
Will Gompertz, Dat kan mijn kleine zusje ook, Amsterdam 2012, p. 47-48
Robert Hughes, De schok van het nieuwe, Utrecht 1981, p. 10.
College voor Toetsen en Examens, Beeldende vakken WMO Conceptsyllabus centraal examen 2017 Nader Vastgesteld, pagina 20
http://www.vonkc.nl/downloads/conceptsyllabus_beeldend_vwo_3_versie_2017_nader_vastgesteld.pdf
Plaats een reactie