Alia (1) (gif Giphy)
Alia (2) (gif Giphy)
Alia (Emigratie)
De Exodus 1947 was een Bekend Schip in de Aliyah Bet
Alia (ook wel Alijah of Aliyah, Meer Voud Aliyot, Letterlijk Op Gang), Een van Oorsprong Algemeen Tenachisch Begrip is overgenomen als Term voor de Joods Zionistische Emigratie naar Palestina en Later Israel.
De Betekenis, namelijk Op Stijging, is het Stijgen in Heiligheid. Het Heilige Land is Heiliger dan Andere Landen, en werd op Grond daar van gebruikt voor het zich Verplaatsen van Buiten het Land naar Binnen het Land Alia. Daar naast kan het woord ook Betrokken worden op Personen, die in het Land Wonen maar niet in Jeruzalem, en die naar Jeruzalem Komen. Deze Betekenis komt bij Voorbeeld voor in de Gebeden van de Joodse Feest Dagen.
Later werd de Term in de Rabbijnse Literatuur gebruikt om Emigratie naar het Heilige Land mee aan te duiden. Er worden verschillende Grote Aliot, Grote Ummigratie Golven, onder scheiden. De Eerste Vier Aliot, bestonden met Name uit Groot Schalig Emigrerende Oost Europese Joden.
Inhoud
Pre Zionistische Alia
Al voor de opkomst van het Zionisme in de 19e eeuw vonden aliot van kleine joodse groepen plaats. Een noemenswaardige alia is de alia van een groep Hongaarse joden circa tweehonderd jaar geleden. Hun afstammelingen, die nog altijd in Jeruzalem wonen, waren in de jaren dertig van de 20e eeuw de oprichters van de joodse antizionistische beweging Neturei Karta.
Eerste Alia
In de 19e eeuw kregen Joden in voornamelijk Oost-Europa te maken met nationalisme en hiermee gepaard gaande discriminatie. Weliswaar hadden Nederland, Frankrijk en Engeland alle antisemitische wetten geschrapt, maar in Rusland en vele andere Oost-Europese staten bestonden ze nog. Daarnaast kwam ook in de West-Europese landen antisemitisme onder de bevolking voor. Veel Joden wilden daarom graag een eigen land, waar ze niet gediscrimineerd zouden worden. Rond 1880 begonnen de eerste Joden naar Palestina te emigreren, een eerste alia.
Tweede Alia
Joodse immigranten in het Toen Malige Palestina, 1912 (foto Wikipedia)
Door inspanningen van Theodor Herzl en de Zionistische Wereldorganisatie had men besloten dat er een “nationaal tehuis” voor de Joden moest komen. Na een aantal opties in verschillende landen was Palestina verkozen. Rond 1905 volgde daardoor een tweede alia. Toch waren de eerste twee aliot maar zeer klein. De overgrote meerderheid van de Joden verkoos Amerika boven Palestina.
Tussen 1881 en 1914 emigreerden 60.000 Joden naar Palestina.[1] In diezelfde periode vertrokken 1,5 miljoen Russische Joden naar de Verenigde Staten.[2]
Rond 1900 was de Joodse aanwezigheid in Palestina van enkele procenten van de bevolking naar circa 10 à 15% opgeklommen. Zij kochten vaak land van niet in Palestina wonende Arabische grondbezitters, en wel op een zodanige wijze dat de stukken gekochte grond blokken vormden. Hier bouwden zij hun huizen, boerderijen, scholen, synagogen en uiteindelijk steden en universiteiten. In het begin ging men uit van het kibboets-model: grotendeels autarkische leefgemeenschappen. Het leven in de kibboetsen en in Palestina in het algemeen was erg hard. Joden die in hun vorig leven dokter of advocaat waren geweest, moesten nu met hun handen werken. Men moest weer helemaal opnieuw met het leven beginnen. Daarnaast was de sfeer grimmig: in 1907 vond de eerste openlijke confrontatie met de Palestijnse inwoners plaats. Immers Palestijnse pachtboeren en landarbeiders waren niet meer gewenst op de nu joods geworden landerijen. Dat zette kwaad bloed. Tijdens de aliot is dan ook altijd sprake geweest van spijtoptanten die in tegengestelde richting terug naar Amerika vertrokken omdat ze niet konden aarden in Palestina.
Derde Alia
Na de Eerste Wereldoorlog in 1918 stortte het Ottomaanse Rijk in en verwierf het Verenigd Koninkrijk het maandaat over Palestina. Dit werd door zowel de daar gevestigde Joden als de Arabische inheemse bevolking als een klap in het gezicht gezien: “We worden gekoloniseerd!” Het was echter de bedoeling dat de Britten het gebied te zijner tijd zouden overdragen aan de bevolking. In 1917 was met de Balfourverklaring aan de Joden nationaal tehuis in Palestina beloofd. In de periode 1918-1940 ontstond vervolgens een derde alia, die beduidend groter was dan de eerste twee. Dit waren vooral zionisten en vanaf 1933 ook Duitse Joden. Door verzet van de Arabische inwoners tegen de grote stroom Joodse migranten werden steeds kleinere aantallen Joodse migranten toegelaten. De Britten sloten daarom het deel van Palestina ten oosten van de rivier de Jordaan voor immigratie af, waarna echter over zee illegaal groepen Joden Palestina binnengesmokkeld werden. De codenaam voor deze illegale immigratie was de Aliyah Bet.
Vierde Alia
Overlevenden van Buchenwald komen in 1945 aan in Haifa (foto Wikipedia)
Joden illegaal naar Palestina, een vierde alia. Een groot aantal van hen werd door de Britten in interneringskampen ondergebracht. De ondergrondse zionistische militie Hagana organiseerde een groot aantal ontsnappingen, zoals die van 210 gedetineerden in het interneringskamp Atlit in oktober 1945.[3] In 1948 vormden de Joden een krappe meerderheid in de bevolking van Palestina.
Vijfde Alia
Na de stichting van de staat Israël in 1948 en de verdrijving van Palestijnen daaruit, vonden in veel Arabische landen represailles tegen Joodse minderheden plaats. Dit resulteerde in een vijfde (grote) alia, waarvan een groot aantal door middel van operaties/projecten naar Israël geëvacueerd werden. Later vonden meerdere grote aliot plaats, waarbij grote groepen Joden uit de diaspora naar Israël emigreerden. Voorbeelden zijn de massale alia uit Rusland die eind jaren 1980 begon, en de alia van de Ethiopische Joden.
Bronnen, Noten en of Referenties
(1) Balfour Verklaring
(2) Arabisch Israëlische Oorlog van 1948
(3) Stoessinger, John G. (2011)Why Nations Go to War, Wadsworth, Boston, Page 216
(4) Spitzer, Yannay, Pogroms, Networks, and Migration, The Jewish Migration from the Russian Empire to the US 1881 – 1914, North Western University, 2014
(5) (EN) Zehava Yariv, This is the Way it Was
Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 21 jul 2021 om 05:27
https://nl.wikipedia.org/wiki/Alia_(emigratie)
Meer informatie
https://robscholtemuseum.nl/?s=Alia
https://robscholtemuseum.nl/?s=Emigratie
https://robscholtemuseum.nl/?s=Immigratie
https://robscholtemuseum.nl/?s=Israel
https://robscholtemuseum.nl/?s=Palestina
Plaats een reactie