Ronald den Boer – De kunst en het meisje
Bijna geluidloos zet de lift, waarin ooit karren vol brieven en pakketten stonden, zich in beweging. Op de tweede verdieping van het oude postkantoor komt hij zachtjes tot stilstand. De openzwaaiende deur onthult een enorme zaal. Door tientallen hoog en laaggeplaatste ramen speelt het licht van de winterzon op stellingen met schilderijen, reproducties, lijsten, dozen; op laden kasten en planken met speelgoed, gebruiksvoorwerpen, borstbeelden, maffe poppen, doosjes, een lampenkap, een groot Mariabeeld. Wachtend op kunstzinnig hergebruik. Aan de andere zijde trekt een authentieke offsetpers met grote smeedijzeren wielen de aandacht.
Kantine
Het voormalige PTT sorteercentrum is nu creatieve broedplaats van kunstenaar Rob Scholte. De kantine dient als tijdelijke woning voor zijn gezin. Met houten schotten zijn slaapkamers aangebracht. “De enige luxe is de grote ruimte en het vrije uitzicht. We willen uiteindelijk op de eerste verdieping een echte woning inrichten. De kantine wordt dan bibliotheek”, vertelt Scholte, terwijl zijn vrouw Lijsje Snijder (37) koffie inschenkt. Zoon Lotus (14) zit op de dag van het interview in Alkmaar op het gymnasium, dochter Anaïs (9) gaat naar basisschool De Kluft.
Het kostte Scholte aanvankelijk flink wat overtuigingskracht om zijn gezin in mei vorig jaar van Egmond aan den Hoef naar Den Helder te krijgen. “Toen ze hier op een druilerige zondag – dat maakt zo’n stad meteen deprimerend – kwamen kijken zeiden ze eerst: dat nooit.”
Belangrijk
“Uiteindelijk begreep Lijsje hoe belangrijk het voor mij was. Dit is een fantastisch gebouw. Er zit een grote lift in, er zijn geen drempels. In Egmond aan den Hoef moest ik op mijn stompen de trap op. Het oude postkantoor biedt veel mogelijkheden. Als museum, als atelier, als plek, waar ik jonge kunstenaars kan helpen zich te ontwikkelen. Ik heb veel ruimte nodig. Maar ook mijn familie om me heen. Er wordt wel eens gezegd: het is de kunst of het meisje. Dat is niet zo. Het is de kunst én het meisje.”
Lijsje Snijder kwam eind jaren negentig in zijn leven. Een leven, dat met de geboorte van Lotus voor Scholte al snel een nieuwe fase in ging. De nooit opgehelderde bomaanslag op 24 november 1994, die hem beide benen kostte, zijn stuk gelopen huwelijk met Micky Hoogendijk, diverse relaties en, nog wat verder weg, een leven vol seks, drugs en rock & roll liggen inmiddels ver achter hem. “Ik ben vaak als een partybeest beschreven, een bohemien, maar dat is allang een cliché beeld. Ik heb juist behoefte aan structuur. Ik plan graag mijn dagen en met kinderen is dat nog sterker.”
Scholte reisde de hele wereld over, van New York tot Japan, woonde in Brussel en op Tenerife. En landde vervolgens via Bergen en Egmond aan den Hoef in Den Helder. Niet de meest voor de hand liggende keuze. “Ik denk, dat Den Helder enorme mogelijkheden heeft. Dat is geen politiek correct antwoord. Het is hier prettig wonen, maar de stad is ook aantrekkelijk voor mensen uit de Randstad. Een dagje Den Helder is niet duur, en er is hier veel te doen. En nog veel meer van te maken. Juist op cultureel gebied.’’
Blikvanger
“Dit gebouw kan een blikvanger in de stad worden. Je kunt hier grote kunstcollecties naar toe halen. Ik heb de namen en de contacten. Geloof me, goede kunst trekt mensen. In ieder geval moeten ze voor Den Helder véél meer reclame maken. En nu eens stoppen met de ontvolkingspolitiek en kaalslag in het centrum.”
Krokodil
Het georganiseerde leven van Rob Scholte en zijn gezin werd afgelopen jaar danig op zijn kop gezet. De kunstenaar kreeg het gevoel tegen een paarse krokodil te strijden: ambtelijke bureaucratie, bestuurlijke onwil. Het had weinig gescheeld, of het postkantoor was nu leeg geweest. Eerst, omdat de gemeente de gebruiksovereenkomst opzegde, daarna dreigde ze de kunstenaar en zijn gezin onder last van dwangsommen per 1 januari op straat te zetten. Het bestemmingsplan liet bewoning niet toe en het zou te brandgevaarlijk zijn. Maar Scholte wil zijn kunstcollectie niet onbeheerd laten. Dus als hij vertrekt, verdwijnt ook het Rob Scholte Museum.
Ideaal
Het afgelopen jaar verdedigde de kunstenaar als een leeuw zijn museumideaal. Hij dient bezwaarschriften in, ontvouwt het ene na het andere toekomstplan, belegt persconferenties. Maar de dreiging van uitzetting blijft lange tijd als een zwaard van Damocles hangen. Pas als er begin december een handtekeningenactie wordt gevoerd onder prominente kunstenaars, schrijvers, museumdirecteuren en tv presentatoren voor behoud van het museum, verandert de opstelling van de gemeente. Wethouder Pieter Kos neemt het dossier over van zijn collega Jacqueline van Dongen en komt snel tot zaken met Scholte: alle lopende overeenkomsten worden geëerbiedigd, totdat er een plan voor het postkantoor ligt.
Opluchting
De opluchting is groot bij Scholte en zijn vrouw. “Toen Pieter Kos tekende bij het kruisje duurde het even, voordat het tot ons doordrong. Eindelijk was het mes op onze keel weg.”
De druk ging net op tijd van de ketel. “Lijsje en ik hebben echt momenten gehad, dat we er klaar mee waren. Dat we dachten: we gaan hier weg.’’ Hij houdt duim en wijsvinger een centimeter van elkaar. ,,Het scheelde maar zó weinig. Bij Nieuwsuur stonden ze al klaar voor een tv reportage.’’
Het gezin is na de kerst een paar dagen weggeweest. “Als zekerheden wegvallen, ontstaan er onvermijdelijk ook privé spanningen. We hebben een zwaar jaar gehad. Tijd voor een nieuwe start.”
Blijven Rob Scholte en het museum definitief in Den Helder? “Als het aan mij ligt wel. Ik houd niet van verhuizen, heb graag vaste grond onder de voeten. En ik gedij hier goed. Maar ik gok ook niet graag op één paard. Dus ja, ik heb nog andere contacten. Als ik een goed aanbod krijg, zeg ik niet bij voorbaat nee.’’
Helderse Courant, 31 december 2014
Plaats een reactie