Rien Floris – Status aparte voor stolpboerderijen + Heemschut wil piramides van polder redden + Ed Dekker – Genootschap blijft jagen op gemeente + ‘Geen voet aan de grond in Hollands Kroon’

15 december 2017Businessplan, Home, Interview, Locatie, Media2

Status aparte nodig voor stolpboerderijen

De Noord Hollandse stolpboerderijen moeten een status aparte krijgen om ze te behoeden voor sloop en verval. Van de 5500 stolpboerderijen zijn er maar 500, die worden beschermd. De Boerderijen stichting Noord-Holland, Vrienden van de Stolp, zou de boerderijen liefst allemaal een beschermde status geven.

De stolp vrienden zijn dan ook dolblij met het initiatief van de Bond Heemschut om de stolp centraal te zetten in de publiekscampagne ’Red de Stolp!’, die woensdag 29 november van start gaat.

Dagtaak

Al dertig jaar redt Mart Groentjes, mede oprichter van de Boerderijen stichting, stolpboerderijen. “Stolpen redden is bijna een dagtaak. Je moet voortdurend alert zijn op sloop en bouwplannen. De 1.500 Vrienden van de Stolp tippen ons als er stolpen worden bedreigd. Gemeenten zijn de sleutel tot behoud, maar de meeste hebben geen idee hoeveel stolpen ze hebben. Als je stolpen niet beschermt en ze laat verdwijnen, dan wordt het Noord-Hollandse karakter van de provincie aangetast en wonen we in niemandsland”, waarschuwt Groentjes.

De boerderijen club voedt voortdurend politici op. ,,Na verkiezingen van de provinciale staten en gemeenten heb je steeds nieuwe mensen, die je weer wegwijs moet maken in de stolpen. Sommigen weten niets van landelijke bouwkunst en stolpboerderijen.’’

Groentjes verwijst naar de nieuwe Omgevingswet. “Die wet kan een beschermende werking hebben als gelet wordt op de landschap en erfgoed componenten. Een verbetering is de vermindering van belemmerende regels. Daardoor wordt bijvoorbeeld splitsing van boerderijen en functieverruiming voor wonen en bedrijfsvestiging mogelijk, met behoud van de karakteristieke waarden.”

Herbestemming

Herbestemming is de drager van het voortbestaan van de stolpboerderijen. Een gemiddelde stolp kost 4 tot 5 ton. En dan moet je nog wat geld hebben om te verbouwen. Zo’n 75 procent van de stolpen heeft een woonbestemming. Maar ze worden ook hergebruikt als zorg boerderij, kapsalon, kerk van Noorse broeders, pension, bloemenwinkel, tandartspraktijk of kantoor. “Mooi allemaal, dat bevordert de leefbaarheid op het platteland.”

’Fris nieuwbouw stolpje’

In Oostwoud ging een fraaie West Friese stolp met bijzondere architectuur tegen de vlakte omdat de eigenaar er ’een fris nieuwbouw stolpje’ op wilde zetten. In Schagen liet de gemeente een prachtstolp slopen, terwijl die volgens Groentjes ook door twee gezinnen bewoond had kunnen worden. “Zo gaat het maar door, er verdwijnen er wel 25 per jaar.”

En dan gruwt Groentjes nog van de verminking van stolpen als fantasierijke architecten aan de slag gaan en het karakter van de stolp om zeep helpen op de tekentafel.

Soms zijn er lichtpuntjes voor de boerderij vrienden. In Schellinkhout, Groet en meer plaatsen kent Groentjes prachtstolpen. die met hart en ziel door eigenaars worden opgeknapt. In Uitgeest en Spijkerboor verschenen nieuwe, fraaie kapbergen en werd een 17e eeuwse langhuis stolp bij een agrarisch bedrijf gered en gerenoveerd.

De gemeente Alkmaar, die stolpen graag beschermt, heeft er met de fusie met Schermer en Graft-de Rijp een indrukwekkende collectie stolpen bij gekregen, waarvan wel 200 (niet beschermde) in de Schermer. “Dat kan met de aanwezige kennis en beleid het mooie van een gemeentefusie zijn. Maar sommige bewoners vrezen – onterecht -, dat ze met een aanwijzing tot bescherming geen baas meer zijn op eigen erf.”

Alkmaarse Courant, 14 november 2017, 12:44

https://www.noordhollandsdagblad.nl/alkmaar-eo/status-aparte-nodig-voor-stolpboerderijen

Heemschut wil piramides van polder redden

Stolpboerderijen worden de piramides van de polder genoemd. Maar ze hebben niet dezelfde bescherming als hun Egyptische naamgenoten.

Elsa Gorter van de Bond Heemschut heeft het initiatief genomen voor de website Red de Stolp, die op 29 november in Alkmaar wordt gelanceerd. Dan start de bewustwordingscampagne, die er voor moet zorgen, dat politici het behoud van de stolp bij de komende gemeenteraadsverkiezingen op de agenda zetten.

“Parijs zonder Eiffeltoren is geen Parijs meer en Noord Holland zonder stolpen is geen Noord Holland meer”, zegt Gorter, die zelf in een stolpboerderij in Nieuwe Niedorp woont. “Er is een cultuuromslag nodig. Bij alle politieke en economische beslissingen, waarbij stolpen zijn betrokken, moet gestreefd worden naar behoud van dit unieke cultuurgoed.” Op de website komt ook een meld punt. Als het mis gaat met een stolp, wil Heemschut in actie komen.

Bedreigde stolpen

De boerderijen vrienden zien verschillende bedreigingen voor onbeschermde boerderijen.

Verloedering, soms expres, waardoor de stolp instort en plaats maakt voor een bungalow of landhuis. Ook uitbreidingen van wegen en industrieterreinen eisen hun tol. Twee voorbeelden:

Schouwzicht

Rond boerderij Schouwzicht wordt door Purmerend bedrijven terrein Baanstee Noord ontwikkeld. ,,Als voor het vestigen van een bedrijf de stolp in de weg staat, dan laat de gemeente die zonder pardon slopen’’, aldus Mart Groentjes van Boerderijen stichting Noord-Holland.

“Een bijzonder gave stolp met dubbel vierkant, 18e eeuws, maar misschien nog ouder, uit de beginperiode van droogmakerij de Purmer. Eigenlijk zou het een monument moeten worden, maar nu walst de vooruitgang er overheen.” De Boerderijen stichting heeft contact gezocht met Stadsherstel Amsterdam, dat meer monumentale projecten in de provincie beheert. “We hopen, dat het de redding kan betekenen, misschien als kantoor of showroom voor een bedrijf.”

Buitenrust

Een zorgelijk voorbeeld van verloedering is boerderij Buitenrust in Westerblokker.

“Die stolp wordt bewoond door een boer in ruste, niet rijk, op leeftijd en geen nazaten. Een prachtige stolp en rijksmonument, maar de eigenaar is niet in staat om het bouwwerk te onderhouden. Er ontbreken dakgoten, zodat de gevels inwateren. De schuur is ingestort. Een nieuwe eigenaar speculant zou verkrotting misschien niet tegen gaan en de boel slopen voor een villa. Eigenlijk zou de gemeente of historische vereniging moeten helpen met de noodzakelijke reparatie van de goten om verder verval te voorkomen. Dat maakt de kans voor behoud al weer een stuk groter.”

Noordhollands Dagblad, 14 november 2017, 12:49

https://www.noordhollandsdagblad.nl/alkmaar-eo/heemschut-wil-piramides-van-polder-redden

Genootschap blijft jagen op gemeente