Postiljon – Archief Floriade in Zoetermeerse handen + Ton Vermeulen – ‘De Floriade leverde ook veel op’ + Pim de Bockx – Nalatenschap Floriade 1992 méér dan een Ganzevoet

Archief Floriade in Zoetermeerse handen

In café restaurant De Vrienden van de Burgemeester aan het Stadhuisplein, heeft wethouder Robin Paalvast van de heer Michiel den Ruijter, hoofdontwerper (landschapsarchitect) van de Floriade 1992 symbolisch zijn persoonlijk archief van de ontwikkeling van de Floriade overhandigd gekregen.

Vervolgens gaf wethouder Robin Paalvast middels een groen koffertje het archief over aan Leonard Korevaar, gemeente archivaris.
Een en ander is tot stand gekomen door tussenkomst van Bert van Eken, voorzitter van het Historisch Genootschap Oud Soetermeer (HGOS).

25 jaar geleden

Het is dit jaar precies 25 jaar geleden, dat de Floriade in Zoetermeer (met als thema ‘wereld, wonder en tuin’) werd gehouden en dat mede hierdoor Zoetermeer op de wereldkaart werd gezet. Zo’n 3,2 miljoen mensen hebben destijds deze tentoonstelling bezocht.
De officiële opening vond op 9 april 1992 plaats en werd door niemand minder dan door Hare Majesteit Koningin Beatrix verricht.
Het was een tentoonstelling met verschillende aspecten als Milieu, Recreatie, Tuinen, Toekomst en Wetenschap. Er reed zelfs een tramstel van de HTM op het terrein.
Gelukkig is een en ander bewaard gebleven, zoals de drie follies van kunstenaar Erik Knippers en de grote vijver.
Heel jammer is, dat destijds het kunstwerk van Rob Scholte ‘Kolossus van Zoetermeer’ door brand verwoest is. Er zijn plannen om dit kunstwerk weer in ere te herstellen.
Behalve het jaar van de Floriade was 1992 ook het jaar van de Europese eenwording, de Olympische Zomerspelen in Barcelona en de Wereldtentoonstelling in Sevilla.

Floriade

De Wereldtuinbouw tentoonstelling Floriade wordt sinds 1960 één keer per 10 jaar in een Nederlandse plaats gehouden. De Floriade is de opvolger van de Flora tentoonstellingen.
De komende Floriade 2022 zal worden gehouden in Almere. De laatste was de Floriade 2012, die plaats vond in Venlo. Floriade 2012 was tevens de 19e Wereldtuinbouw tentoonstelling.
Eerdere Floriades werden gehouden in Rotterdam (1960), Amsterdam (1972 en 1982), Zoetermeer (1992) en Haarlemmermeer (2002).

Postiljon, dinsdag 5 december 2017, 15:35

https://www.postiljon.nl/nieuws/actueel/87733/archief-floriade-in-zoetermeerse-handen-

‘De Floriade leverde ook veel op’

Zoetermeer Toen – Het is 25 jaar geleden, dat de Floriade in Zoetermeer werd gehouden. Een evenement, dat ruim 3 miljoen bezoekers trok, de stad op de kaart zette en een wat wrange nasmaak kreeg door de val van een wethouder.

“We hadden bij het station weinig ruimte, maar wilden het wel daarmee verbinden.”
Michiel den Ruijter

Aan een tuinbouwtentoonstelling als de Floriade gaat een lang traject vooraf, niet in de laatste plaats, omdat bomen en planten een tijdje moeten groeien. Toch was het toeval, dat de vierde Floriade in Zoetermeer terecht kwam. Landschapsarchitect Michiel den Ruijter (1945) weet dat nog goed: “Ik zat samen met een goede vriend, Bert Kicherie, die bij de Rijksvoorlichtingsdienst werkte, in 1980 op een terras. Hij vertelde over de Floriade Amsterdam 1982 en de strubbelingen, die bij de opbouw horen. Ik zei: ‘Dat moet je ook niet in Amsterdam doen, maar in een groeistad, waar nog alle ruimte en mogelijkheden zijn’. Hij antwoordde: ‘Waarom doen jullie dat dan niet?’ Daar hadden we echter nog nooit bij stil gestaan. Ik ging ermee naar mijn hoofddirecteur J. Cnossen en die vond het een geweldig idee. Gezamenlijk gingen we naar burgemeester en wethouders, waar wethouder Lennie Huizer het voortouw nam. Zoetermeer had al gauw in de gaten, dat het niet zonder het recreatief vermogen kon van Den Haag. Bij de Floriades werd ook altijd gedacht, dat bezoekers een halve dag Floriade zouden doen en een halve dag stad. In de praktijk bleven de mensen evenwel een hele dag op de Floriade hangen.”

Een Ontwerpgroep ging aan de slag met het stedenbouwkundige plan, dat al vast lag. Immers, Rokkeveen West zou hier verrijzen en allerlei voorzieningen zouden ‘hergebruikt’ worden. Luuk Vanderveke, Geert Koning, Rob van der Ham uit Den Haag en Michiel den Ruijter uit Zoetermeer ontwierpen een driehoekig stramien van 68 ha, ook wel patte d’oie genoemd, ganzenvoet.

Den Ruijter: “We hadden bij het station weinig ruimte, maar wilden het wel daarmee verbinden. Naarmate we dichter bij het groen in het westen kwamen, was er meer ruimte. Zo ontstond in 1983 een driehoeksvorm met een aansluiting op het Balijbos en over de rijksweg met het Westerpark. Ik heb er aan mogen werken tot 1993, de afsluiting van de Floriade. Vooral het laatste jaar was het een feest: het rondleiden langs het ontwerp en de vele inzendingen.”

Driehoek

Na anderhalf jaar stopte de Ontwerpgroep en gingen Koning, Den Ruijter en stedenbouwkundige Ton Hinse verder, samen met tientallen anderen. Tijdens de aanleg hielpen ook vele vrijwilligers mee aan de invulling van de driehoek. Een managementteam zorgde voor het aantrekken van vele inzendingen, zoals het Ecodrome, Aard de Aardworm, het paviljoen van de waterschappen en de Kas van de Toekomst.

Vanuit het Ganzevoetplein, waar nu aan Albert Schweitzersingel de Cumulusflat staat, waaierden drie assen uit. De noordelijke as werd door bloemen omzoomd. De middenas was en is een Hollandse dijk en had een monorail. Een waterweg vormde de zuidelijke as. Dwars hierop liepen lanen met eigen inrichting. Er waren in totaal zeven gebieden met een thema: Handel, Transport & Distributie, Productie, Consument, Milieu, Toekomst & Wetenschap, de Wereld en Recreatie. “Achteraf werd veel gesproken over het nadelige saldo van een paar miljoen, maar de val van wethouder Huizer was volstrekt onterecht”, aldus Michiel den Ruijter. “Want je moet ook kijken naar de winst: NS station, verbreding van de A12, vijf bedrijfsvestigingen, de infrastructuur voor een nieuwe wijk en de naam van Zoetermeer, die veranderde van slaapstad tot actieve stad.”

Michiel den Ruijter heeft zijn persoonlijke archief met veel ontwerpen onlangs via cultuurwethouder Paalvast overgedragen aan het Stadsarchief Zoetermeer. Stadsarchivaris Leonard Korevaar benadrukte daarbij het belang van dit soort archieven. “Enerzijds is de Floriade belangrijk voor Zoetermeer, omdat het de stad duidelijker op de kaart heeft gezet met miljoenen bezoekers, waarvan eenderde uit het buitenland, maar ook omdat het Floriade terrein de basis is geweest voor de bouw van Rokkeveen West en de aansluitende parken. In de eigen stadsarchieven liggen vooral notulen van vergaderingen en besluiten, maar dit archief geeft een prachtige aanvulling met vooral schetsen, ontwerpen en foto’s.” Ook voor Den Ruijter is behalve het archief het zichtbare erfgoed van de Floriade van groot belang. “Het mooiste vind ik nog altijd de prachtige brede kaarsrechte as in het Balijbos, die vanuit Zoetermeer naar Delft leidt en uitzicht geeft op de Nieuwe Kerk.”

Algemeen Dagblad, 05-12-17, 18:06

https://www.ad.nl/zoetermeer/de-floriade-leverde-ook-veel-op~a324f6d2/

Nalatenschap Floriade 1992 méér dan een Ganzevoet

PDF:
Pim de Bockx – Nalatenschap Floriade 1992 méér dan een Ganzevoet

http://edepot.wur.nl/201203

https://robscholtemuseum.nl/?s=floriade
https://robscholtemuseum.nl/?s=kolossus