Familiegeschiedenis | Ewald Marggraff, Vught

Ewald Marggraff, 1923 – 2003, de man met een levensstijl van een baron, die zich ook graag die titel aanmatigde.

Aanpak Zionsburg blijft uit, januari 2009.
‘Geheim van Zionsburg,’ erg onbevredigend boek, 3 november 2007.
Boek met intriges Zionsburg & Marggraff Den Bosch, 29 oktober 2007.
Huize Marggraff in renovatie, 20 april 2006.
Familietwist, november 2007.
Pand Parklaan in renovatie, juni en december 2005.
Pand Marggraf, Vughterstraat 222 – 224, wordt appartementencomplex.
Marggraffs begrafenis, 5 mei 2004.
Marggraff Mors Macabris, 8 december 2003.
Ontwerp villa en interieur.

Ewald Marggraff.
Pand Vughterstraat 222 – 224.
Pand Marggraff weer gekraakt, mei 1996.

Link naar uitgebreide historische site over Marggraff:
http://ewaldmarggraff.expertpagina.nl/

Aanpak Zionsburg blijft uit, januari 2009

Uitstel restauratie Zionsburg, 14 januari 2009.

De restauratie van Zionsburg laat nog steeds op zich wachten. In een artikel in het Brabants Dagblad (14 januari 2009) worden diverse redenen genoemd: de kredietcrisis speelt er ook in mee, omdat de aandelen van de familie zakken en omdat de successiebelasting nogal flink op de erfenis drukt. Maar ook weigert de Rijksdienst voor Archeologie en Monumenten subsidie te vestrekken, omdat het hier gaat om een reconstructie en niet om een restauratie.
Eerder meldden we, dat er onenigheid bestond over het belang en de aanpak van Zionsburg tussen de overgebleven zussen Wally Sopers-Marggraff (Berlicum), C. Aghina Marggraff en Corrie Lewe van Aduard-Marggraff.
Zie hieronder bij Familietwist.

‘Geheim van Zionsburg,’ erg onbevredigend boek, 3 november 2007

Het – onopgelost – geheim van Zionsburg, 3 november 2007.
In een dikke paperback gaan Joris van Os en Jurriaan Maessen op zoek naar het geheim van de villa van de Marggraffs Zionsburg, die op 17 december 2003 nagenoeg helemaal afbrandde. Om uiteindelijk op een onbevredigende conclusie uit te komen, moeten wel heel veel historische feiten en intriges doorworsteld worden.
Ware het een thriller à la Da Vinci Code, dan viel er nog spanning en genoegen aan te beleven, maar het opnemen van een droog geschiedenisboek ligt ver achter ons. Tussendoor staat er ’tot nu toe hebben we flink gespeculeerd’ (pag. 305) en dichterbij de ware aard van dat geheim zijn we – nog niet – gekomen (pag. 383). Met die conclusies is de aanschaf van ‘Het Geheim‘ zonde.
Voor geïnteresseerden in de familie Marggraff zijn hoofdstuk 1 en 17 de enige twee, die wat leesbare stof opleveren.

Het gezin Marggraff kort voor de Tweede Wereldoorlog (WWII), v.l.n.r.: Louise, Wally, Tedje, Ewald en Corrie

Boek met intriges Zionsburg & Marggraff, 29 oktober 2007

Binnenkort verschijnt een soort Da Vinci Code rond het landgoed Zionsburg en de Marggraffs. Aanleiding is uiteraard de brand van december 2003 en de mystiek, die rond de dood van bon vivant en groot grondbezitter Ewald Margraff is blijven hangen. Even leek het er nog op, dat de herbouw zou vorderen, maar tweespalt in de nog overgebleven generatie en een schuldenkwestie van Ewald, zorgen voor een kink in de kabel.
De Vughtenaren Jurriaen Maessen en Joris van Os stelden een soort thriller samen, dat begint met de eerste bewoners van het landgoed, een eeuwen oude Duitse geestelijke ridderorde.

Louise Sopers-Marggraff, de zus van Ewald bij de negentigste verjaardag van mr. Hein Bergé in 2006. De in Berlicum woonachtige mevrouw Sopers overleed op 18 juni 2010, op 18 januari 2006 (foto Paul Kriele)

Deze – op historische feiten – gebaseerde fictie over de Marggraffs, suggereert ‘Het geheim van Zionsburg’ te onthullen. Maar niet dankzij wijlen Ewald en nog minder dankzij diens – nog levende – twee zussen, barones J. Lewe van Aduard-Marggraff en C. Aghina-Marggraff, die beslist niet in de publiciteit willen treden.

Huize Marggraff in renovatie 20 april 2006

Begin 2006 werd een begin gemaakt met het opknappen van de statige villa van Marggraff Zionsburg in de Taalstraat en  de Helvoirtseweg in Vught. De zussen van Ewald hadden hiertoe besloten uit eerbetoon aan hun broer, die op 7 december 2003 bij een brand om het leven was gekomen. Het zijn de dames J. Lewe van Aduard-Margraff, C. Aghina-Marggraff en M. Sopers-Marggraff
De Vughtse burgemeester J.de Groot. heeft toestemming verleend voor de herbouw.De gemeente gaf een bouwvergunning af. Het ouderlijk huis werd in 188o naar ontwerp van grootvader Marggraff gebouwd. Het pand wordt in oude luister hersteld.
Ook is het onderzoek naar de oorzaak van de brand en het overlijden van Ewald Marggraff hervat. Aanleiding waren de geruchten, dat Ewald kontakten had in criminele kringen en zou zijn afgeperst. Er zou een verband gelegd kunnen worden tussen die kringen en de brand.
De brandweer, die het ontzielde lichaam van Ewald kort na de band achter de voordeur aantrof, trok toen de conclusie, dat een defecte kachel oorzaak van de brand was.

Zicht op Zionsburg vanaf de Taalstraat (Noordzijde) en vanaf de Helvoirtseweg (Zuidzijde) op 20 april 2006 (foto Paul Kriele)

Familietwist

De erven Marggraff, dat zijn na het overlijden van Ewald en Wally Sopers-Marggraff, de twee 80 jarige zussen Barones Corrie Lewe van Aduard-Marggraff en Theodora – ‘Tedje‘ – Aghina Marggraff. Zij verkeren in onmin met elkaar. Waar kan het bij een familietwist in een gefortuneerde familie anders om gaan, dan om geld?

Op dit familieportret uit 1967 staan in de achterste rij v.l.n.r.: Dirk Sopers en diens echtgenote Louise Sopers-Margraff, Ewald Margraff en dan de gastvrouw en gastheer. Vooraan v.l.n.r..: de ongehuwde Wally Marggraff, Scato Baron Lewe van Aduard, diens echtgenote Corrie Baronesse Lewe van Aduard-Marggraff, mr. Pieter Aghina en diens echtgenote Tedje Aghina -Marggraff

De geruchten werden na de dood van broer Ewald in december 2003 steeds sterker. Wat blijkt? De zussen wensten het geërfd kapitaal niet publiekelijk te maken aangezien de fiscus 68% vermogensbelasting zou kunnen komen opeisen.
Dat kapitaal bestaat uit aandelen en obligaties. Geld werd eerder teruggesluisd vanuit Monaco en Zwitserland. Onzekerheid bestaat nog over de tegoeden, die zich elders zouden bevinden.

Pand Parklaan in renovatie, juni en december 2005

Pand Parklaan van Marggraff in renovatie, 29 juni 2005 – december 2005

Het gerucht gaat, dat de woning van Marggraff aan de Parklaan kantoor zou worden van de stichting of de Erven Marggraff. Mevrouw Lewe van Aduard heeft het huis aan de Parklaan min of meer in beheer.

Tuin en vervallen schuur in de tuin van de Parklaan, 14 maart 2007 (foto Paul Kriele)

Maar daar lijkt maart 2007 nog weinig schot in te zitten. Momenteel – maart 2007 – wordt de tuin geheel opgeschoond. Het bouwsel krijgt waarschijnlijk ook een renovatiebeurt.
Onbekend vermogen veel grond en panden. Geen opname in Quote.

Fris wit geverfd staat het pand van de Erven Marggraff er weer bij.

De Parklaan was voor de Tweede Wereldoorlog een laan met grote kastanjebomen en warmoezerijen, die tuinderijen lagen tussen de Parklaan en de percelen aan de Vughterdijk, 7 december 2005 en 28 augustus 2005 (foto boven Paul Kriele, onder Gerard Monté)

Parklaan nr., het pand van Ewald Marggraff, is in beheer bij de Stichting Marggraff. Daarin participeren de broer en zussen van Ewald Marggraff. Zij gaven Aannemersbedrijf De Valk opdracht om ‘het woonhuis’ te renoveren. Lange tijd werd het bewoond. Maar sedert het overlijden van Ewald Marggraff is het leeg komen te staan.

Marggraffs Begrafenis 5 maart 2004

Vrijdag 5 maart 2004 werd Ewald Marggraff – twee maanden na diens overlijden op 7 december 2003 op het landgoed Zionsburg begraven. Door de regelgeving bij afwijkende ter aarde bestellingen (Wet op de Lijkbezorging) heeft het zo lang geduurd. Procedures rond de toestemming, die een burgemeester moet geven, de raad moet fiatteren en opgelegde aanpassingen van het landgoed en dergelijke gingen aan die begrafenis vooraf. Bij de begrafenis van de op 80 jarige leeftijd overleden Vughtse dandy waren de broer C.J.E. Marggraff en de zussen Louise Sopers-Marggraff, J. Lewe van Aduard-Marggraff en C. Aghina-Marggraff aanwezig, evenals de Vughtse burgemeester J.de Groot.

Marggraff: mors macabris 8 december 2003

Zondagmorgen 7 december 2003 is Ewald Marggraff op 80 jarige leeftijd overleden †. De Vughtse zonderling, die vele bezittingen (tussen Den Bosch, Liempde, en bij Nijmegen, De Ooij) van zijn vader Lodewijk erfde, leidde een teruggetrokken bestaan. De verhalen gaan zelfs, dat Ewald, die zich wel eens in travestie vertoonde, in 1994 zelf de twee criminelen in huis heeft gelokt.
Het Brabants Dagblad publiceerde in dat voorjaar – na uren lange gesprekken – een reeks interviews. Daarin – en overigens in elk gesprek – bleef de toen net 70 jarige alsmaar doorzagen over de overheid en vele andere zaken, die hem dwars zaten. Zelfs zijn vier zusters kocht hij – na de erfenis – uiteindelijk uit om volledig vrij te kunnen zijn in zijn heerschappij.

Zie voor een interessante analyse van de brand en de achtergronden van Marggraffs ambities het verhaal van Geertje Dircx (https://renvogel.com/2008/09/06/onthult-geertje-dircx-het-geheim-van-zionsburg/), die als bronnen Boudewijn Reijenga en het boek Zionsburg (stijl van de Da Vinci code) hanteert.

De Vughtenaar volgde het rijksgymnasium in Den Bosch en studeerde vervolgens rechten aan de universiteit van Utrecht. In zijn jeugd was hij een fanatiek hockeyer, zo onstuimig, dat het schuim op zijn mond stond, zo vertelt een klasgenoot, die Ewald toen al excentriek vond. Excentriek, eigenzinnig én vrijgezel zou hij zijn leven lang blijven, hoewel hij in het kranteninterview zei: ‘natuurlijk op vrouwen gesteld te zijn’.
Het Brabants Dagblad noemt hem een geniale gek.
Zionsburg, gelegen op een voormalig kloosterterrein, waarvan de villa in opdracht van vader Lodewijk in 1882 werd herbouwd, is nagenoeg totaal vernield. Ook de verzameling antiek en de bibliotheek, evenals de hond Fokkie van de grootgrondbezitter, gingen bij de brand, die pas na uren kon worden geblust, verloren. Een ander familiebezit, het – eerder gekraakte – herenhuis op Vughterstraat 224 – werd twee maanden geleden verkocht. Het op hetzelfde terrein (aan de Parklaan) in de jaren vijftig gebouwde huis hoorde niet bij die transactie.

Ontwerp villa en Interieur

In de villa Zionsburg bevond zich ook een grote kunstcollectie. Ewald was gek op Renoirs en Rubens, maar hij heeft zich met deze vervalsingen laten beetnemen. Geschat wordt, dat Ewald 500 schilderijen in bezit had. Achter de ware toedracht van deze vervalsingen waren ook de zussen achter gekomen.
Dan gaat het verhaal over afpersing. De suggestie wordt gehoord, dat een brand een snel eind heeft gemaakt aan deze
situatie.

De villa Zionsburg, het interieur werd in 1882 door Charles Stracké ontworpen

De bibliotheek van de Marggraffs, die bij de brand van 7 december 2003 volledig werd verwoest. De hout gesneden meubels zijn van Stracké.

De familie Marggraff had voor haar interieur een expliciete keuze voor Johan Theodoor Stracké.

Stracké was van 1876 – 1891 directeur van de Koninklijke School voor Nuttige en Beeldende Kunsten. De meubelontwerper wordt genoemd in het boek ‘De Lelijke Tijd | Pronkstukken van Nederlands Interieurkunst 1835 – 1895‘.
Nu bestaat er een verwarring over Theodoor of diens broer Charles, die achter deze ontwerpen zou staan..

Achtergronden brand Marggraff

De Vughtse brandweer houdt over het verloop van de brandbestrijding een informatie avond (dinsdag 23 december 2003). Dat gebeurt na nogal wat kritiek, die was losgebarsten. Marggraff bleek dichtbij een van de toegangsdeuren te liggen, maar niemand mocht op de dag van de brand (zondag 7 december 2003) het pand betreden. De identificatie verliep moeizaam, hoewel een bekende (geciteerd door het Brabants Dagblad, zegt hem herkend te hebben), aangezien Marggraff in geen tien jaar bij de tandarts was geweest. Zodoende was zijn dossier vernietigd.

Miljardair Marggraff

Onbekend nog voor Quote is mr. Willem Fredrik Ewald Marggraff (Vught 1923 –). roepnaam Ewald, is een van de bekendste adellijke personen uit de omgeving van Den Bosch.
De titel baron heeft Ewald zichzelf aangemeten.

Was die onder zijn vader ‘Loke‘ [Lodewijk] nog bonafide, Ewalds reputatie is helaas een aaneenschakeling van ruzies en destructieve daden door de verkwanseling van het familiebezit. Hoe ouder Ewald wordt, hoe meer hij van de overheid geld wil incasseren. Reden: genoegdoening, rechtzetting, miskenning over in verval geraakt onroerend goed. Van al dit soort zaken legt hij de oorzaak bij de lokale en provinciale overheid. Dat zijn er nogal wat, omdat het bezit van de Marggraffs  – zoals de volksmond zegt – zich uitstrekt van Den Bosch tot de Ooijpolder in Nijmegen. Je kan kilometers ver over het landgoed van Marggraff lopen.
De Gelderlander (juni 2003) laat Marggraff zelf zeggen, dat hij met zijn meer dan 500 landgoederen miljardair is.

Het pand Vughterstraat 224 van Jan Nelissen, die het van de Vughtse baron Ewald Marggraff kocht, 19 oktober 2003 (foto Gerard Monté)

Niet verwonderlijk, dat een van zijn laatste stuntjes dan ook een procedure is tegen de gemeente Nijmegen, die opgravingen wil doen op zijn terrein, het Kops Plateau, waar een Romeinse nederzetting wordt vermoed.
Maar de baron heeft naar eigen zeggen ook nog wat te goed van Den Bosch, een stad, waar enkele huizen van hem staan aan de Parklaan, aan de Vughterstraat 224 en zijn villa aan de Taalstraat in Vught, waar inmiddels het voorhuis Parva Domus aan de verloedering ten onderging. Marggraff: ‘Verhuren is niet aantrekkelijk. Dat levert me economisch gezien niets op. De kosten, die dat met zich meebrengt wegen niet op tegen de opbrengsten. Bovendien verlies ik bij verhuur – door de huurbeschermingswet – al mijn eigendomsrecht.’

Pand Marggraff wordt appartementencomplex

De voorgevel van 224 in de steigers, 4 april 2004 (foto Gerard Monté)

‘T lijkt idyllisch, de tuin van 224 (foto Gerard Monté)

De huidige situatie rond het voormalige pand van Marggraff op Vughterstraat 224, dat buurman Jan Nelissen (Galerie Achter de Kan) anderhalf jaar geleden (maart 2003) kocht. Inmiddels heeft Nelissen het doorverkocht aan de Bossche ‘Caranza’ Ted de Haas. De Haas, die al enige horecazaken bezit, laat het pand verbouwen tot appartementencomplex.

Bericht van maart 2003

Dat pand blijkt onlangs te zijn verkocht aan buurman Jan Nelissen, beter bekend als galeriehouder van Achter de Kan. Nelissen wil zijn tuin van 225 m² tot beeldentuin inrichten. Een plan, dat hij samen met de stichting Keramiek ten uitvoer wil brengen. Hij zoekt ook nog een exploitant voor het pand Vughterstraat 224, waar hij een sjiek design hotel in heeft bedacht.
Verwonderlijk, dat Marggraff nu ineens wel – en nimmer eerder – zijn pand heeft willen verkopen. Dit keer eerst aan een projectontwikkelaar. die het vijftien meter diepe pand tot appartementen wilde verbouwen. Maar Nelissen, die zich in zijn privacy voelde aangetast, nam de koop over.

Vughterstraat 224 werd voor het eerst op 4 oktober 1975 gekraakt. Maar de krakers werden er dezelfde dag nog door de politie uitgezet. De dag erop ondernamen zij een nieuwe poging, maar toen Ewald Marggraff wat linke jongens bleek te hebben ingehuurd kozen de krakers wijselijk het hazenpad.

Het pand van Marggraff op de Parklaan 22A, dat al jaren verhuurd wordt, 16 december 2003 (foto Paul Kriele)

Door ervaring rijker ondernamen de krakers – na jaren van leegstand – op 23 april 1981 een goed voorbereide actie. Met allerlei materiaal en barricaden veranderde het pand in een enorme vesting. Ook deze actie leed na enkele weken schipbreuk toen Marggraff met behulp van hulptroepen het pand binnendrong, meubilair vernielde en tenslotte ook nog enkele kogels op het pand afvuurde. Uiteindelijk heeft een knokploeg in opdracht van Marggraff het pand in augustus 1981 ontruimd.
Hoewel het er even op leek, dat op aandringen van de gemeente Marggraff tot opknappen zou overgaan, bleef het pand toch nog tot 1996 leeg staan. Hem werd nog een renovatiesubsidie in het vooruitzicht gesteld, maar van afbouwen is het nimmer gekomen, bang, dat anderen zijn opgeknapte pand zouden gaan betrekken. Op 23 april 1996 kwam door een nieuwe kraakactie een eind aan die leegstandsperiode.
De gemeente had hem tussentijds nog van wanbeheer beschuldigd. Maar ambtenaren en wethouders stonden verder machteloos. Het geld is nimmer uitgekeerd wat Marggraff weer obstinaat maakte.

Ewald Margraff, Vught 1923, die in december 2003 bij een brand om het leven kwam. Bekenden van Ewald twijfelen er nog aan, of de brandweer had moeten ingrijpen om in het eerste stadium van de brand (alleen bovenverdieping) de voordeur in te slaan.

Ewald Marggraff

Mr. Willem Fredrik Ewald Marggraff  (Vught 1923), roepnaam Ewald, is een van de bekendste adellijke personen uit de omgeving van Den Bosch. Die reputatie heeft hij helaas opgebouwd uit de verkwanseling van het familiebezit. Hoe ouder Willem wordt, hoe meer hij van de overheid geld wil incasseren. Reden: genoegdoening, rechtzetting, miskenning over in verval geraakt onroerend goed. Van al dit soort zaken legt hij de oorzaak bij de lokale en provinciale overheid. Dat zijn er nogal wat omdat het bezit van de Marggraffs, zoals de volksmond zegt, zich uitstrekt van Den Bosch tot de Ooijpolder in Nijmegen. Je kan kilometers ver over het landgoed van Marggraff lopen.
Niet verwonderlijk, dat een van zijn laatste stuntjes dan ook een procedure is tegen de gemeente Nijmegen, die opgravingen wil doen op zijn terrein, het Kops Plateau, waar een Romeinse nederzetting wordt vermoed.
Maar de baron (zoals eerder geschreven de titel Baron heeft Ewald zichzelf aangemeten) heeft naar eigen zeggen ook nog wat te goed van Den Bosch, een stad, waar enkele huizen van hem staan aan de Parklaan, aan de Vughterstraat 224 en zijn villa aan de Taalstraat in Vught, waar inmiddels het voorhuis Parva Domus aan de verloedering ten onder ging. Marggraff: ‘Verhuren is niet aantrekkelijk. Dat levert me economisch gezien niets op. De kosten, die dat met zich meebrengt, wegen niet op tegen de opbrengsten. Bovendien verlies ik bij verhuur – door de huurbeschermingswet – al mijn eigendomsrecht.’

Kleintje Muurkrant – Marggraff: Vughterstraat 224 eindelijk weer gekraakt!

Op dinsdag 23 april 1996, is er een einde gekomen aan de jarenlange leegstand van het pand Vughterstraat 224 in Den Bosch. Op de dag af 15 jaar geleden was dit zelfde pand ook al eens na een flink aantal jaren jaren leegstand in gebruik genomen.
Ten gevolge van fysieke terreur van de eigenaar, Willem Frederik Ewald Marggraff uit Vught, samen met een stel goedbetaalde handlangers, moesten de toenmalige krakers het pand in augustus 1981 halsoverkop verlaten. De ‘kasteelheer’ heeft het tot zijn levensdoel gemaakt zijn vele onroerende bezittingen naar eigen goeddunken te laten verkrotten.
Marggraff staat erom bekend, dat hij nog liever zijn panden ziet instorten dan dat hij ze zou moeten verhuren. Aangezien hij zijn geld niet door eigen werkzaamheden, maar door familie omstandigheden in handen heeft gekregen is hij tot deze asociale levenswijze in staat. Nadat het pand in 1981 wederom leeggekomen was begon het gemeentebestuur van Den Bosch bij Marggraff aan te dringen op verbouw en bewoning.
Na een aantal jaren uitstellen en vervelend doen begon de oude baas (hij is in 1923 geboren) in 1991 aan gedeeltelijke sloop en herbouw van het pand. Wanneer hij nog iets langer zou hebben gewacht had er een gemeentelijke onteigening gedreigd. Echter, zijn bouwactiviteiten waren slechts een treurig rookgordijn.
Tot 23 april 1996 jongstleden stond het pand leeg en ongebruikt, een doorn in het oog van al diegenen die geen betaalbare woonruimte kunnen vinden in een stad, waar slechts dure woningen worden gebouwd en waar het voor steeds meer mensen steeds moeilijker wordt stand te houden vanwege kortingen op uitkeringen, steeds kleinere studiebeurzen en stijgende (woon)lasten. Een doorn in het oog eveneens van diegenen, die zich groen en geel ergeren aan de voorgevel van het pand Vughterstraat 224, die sinds 1981 precies dezelfde leuzen en rommel vertoont.

Het is genoeg!

De Gemeenteraad van Den Bosch moet eindelijk maar eens ruggengraat tonen en Marggraff laten weten, dat zijn wanbeheer absoluut onacceptabel is. De ooit ingezette procedure tot onteigening dient wat ons betreft hervat te worden. Ondertussen is GroenLinks Den Bosch een lobby begonnen om politici en ambtenaren op dit spoor te krijgen. Wij hebben dit pand in gebruik genomen om er in te wonen, maar we willen er tevens allerlei andere sociaal culturele activiteiten in gaan ondernemen. Wij zijn vastbesloten dit ruim vijftien jaar leegstaande pand tot het uiterste te verdedigen tegen de Vughtse kasteelheer Marggraff en roepen hierbij iedereen op voor steun en solidariteit. Dit wanbeheer heeft lang genoeg geduurd! Het wordt tijd, dat er goed gebruik van dit woonpand wordt gemaakt.

Op dit moment – 1996 – staan er meer dan tienduizend woningzoekenden in Den Bosch ingeschreven. Vijftien jaar geleden waren, dat zesduizend mensen. Je kunt dus rustig beweren, dat de woningnood alleen maar gegroeid is, dit in tegenstelling tot gemeentelijke uitspraken, dat hier een einde aan gekomen is. Den Bosch heeft steeds meer opleidingen en scholen binnengehaald en dus zijn er steeds meer studenten op zoek naar woonruimte. De speculatie met huisvesting door huisjesmelkers lijkt minder geworden, maar dit is slechts schijn. Er wordt geen enkele betaalbare woning bij gebouwd, omdat de volkshuisvestingsproblematiek vrijwel volledig van de politieke discussie agenda is verdwenen. Ten gevolge van de ‘terugtredende overheid‘ wordt het totale woningbestand geëxploiteerd door geprivatiseerde woningbouwcorporaties, verzekeringsmaatschappijen en banken. Er is een toenemend eigen woningbezit. Woningbouwcorporaties verkopen zelfs huurwoningen ten einde reserves in hun geldpotten te krijgen om voldoende reserves te kunnen genereren om te kunnen blijven voldoen aan hun sociale woningbouw uitgangspunten. De gevolgen voor mensen met een minimum inkomen zijn met de dag duidelijker zichtbaar. Redelijk betaalbare huisvesting wordt elk jaar meer onbetaalbaar door de schrikbarende huurverhogingen. Gemiddeld zijn de huren van alle huurwoningen de laatste zes jaren met meer dan 30% gestegen!
Daarentegen zijn de inkomens nauwelijks gestegen of zelfs achteruit gegaan (denk aan het belabberde beurzensysteem voor studenten en de enorme bezuinigingen op allerlei soorten sociale uitkeringen).

In Den Bosch ontstond halverwege de zeventiger jaren een goed georganiseerde kraakbeweging, die probeerde mensen onderdak te brengen. In die periode stonden er talloze woningen dichtgespijkerd en was de kamermarkt volledig in handen van nietsontziende huisjesmelkers, die schandalig veel geld verdienden aan de woningnood onder voornamelijk studenten en jongeren.

De eerste kraak

In die tijd stond het pand van Marggraff aan de Vughterstraat verleidelijk lang leeg. Op 4 oktober 1975 wordt dit pand, Vughterstraat 224, voor de eerste keer gekraakt. De in 1923 geboren eigenaar, Wilhelmus Fredericus Ewald Marggraff (“Kasteelheer te Vught”) ,was door het dolle heen en dezelfde middag werd het pand door een inval van tien politieagenten alweer ontruimd. De dag erop werd het pand opnieuw gekraakt, maar ook dit mislukte door regelrechte fysieke terreur van Marggraff.
Eén van de aanwezige krakers schreef naar aanleiding van deze actie later in Kleintje Muurkrant: “Na enige tijd hoorden we achter op het dak geluiden, die niet aan duiven toegeschreven konden worden. Al gauw kwamen we tot de conclusie, dat Marggraff korte metten met ons wilde maken. Met z’n drieën en evenveel ijzeren staven, baanden ze zich een weg door een raam. Toen stonden ze binnen. Wij hadden ons teruggetrokken in een kamer aan de voorzijde van het pand en overlegden in koortsachtig tempo wat te doen.
De meerderheid van ons was toen niet bereid het pand te behouden, nu steeds duidelijker werd, dat we dan keihard geconfronteerd zouden worden met de feodale praktijken van Marggraff. We besloten toen het pand te ontruimen.“

Na deze ervaring organiseerde de kraakbeweging zich veel hechter en de jaren daarna zouden er enkele honderden mensen in Den Bosch door middel van het kraken van lang leegstaande woningen, ziekenhuizen en kloosters aan betaalbare huisvesting komen. Al die tijd bleef echter de gewelddadige ontruiming van Vughterstraat 224 door de hoofden van nogal wat krakers spelen. Marggraff stond bekend om zijn eigenzinnige en asociale denkbeelden betreffende het “privé eigendom“. Wat van hem was daar moest iedereen met zijn vingers van af blijven. Of het nu krakers, gemeentebestuurders of de landelijke overheid betrof: Marggraff was de eigenaar en hij besloot, dat het leeg bleef staan, punt uit. Hij is vanwege toevallige familieomstandigheden in het bezit gekomen van enorm grote lappen grond met hier en daar schitterende onroerende goederen. Alles is vervallen en verwaarloosd, de bebouwing is vrijwel overal verworden tot ruïnes. Het verpauperde gebouw in de Vughterstraat groeide steeds meer uit tot een uitdagend symbool, een cynische boodschap aan al diegenen, die op straat stonden “Dit pand staat leeg en blijft leeg! Jullie blijven eraf en anders slaat mijn baas Ewald Marggraff jullie met behulp van een knokploeg eruit!”

De tweede kraak

De Bossche krakers lieten dit niet op zich zitten en de eerste maanden van het jaar 1981 werden besteed aan het precies op maat maken van enorme mobiele barricades met het doel het pand vanaf de allereerste minuut na de toekomstige kraak onbereikbaar te maken voor de gewelddadige “Vughtse aristocraat”. Met zeer veel mensen werd op 23 april 1981 één van de best voorbereide kraken ooit uitgevoerd. Weken lang werden er op maat barricaden gelast en in elkaar geschroefd: beddenspiralen in kant en klare frames met op maat gemaakte keilbouten. Er werd een speciale editie van Kleintje Muurkrant gemaakt, waarin vele direct betrokkenen bij Marggraffs onroerende goederen, zoals pachters, boswachters en huurders werden geïnterviewd en waarin al de bezittingen van Marggraff werden beschreven. Op de dag van de kraak werd dit grootschalig verspreid (vijfduizend exemplaren!).
In het pand zou het eerste Kraakcafé van Den Bosch ontstaan. Het Brabants Dagblad schreef: “Het gebouw is gisteren in de loop van de dag veranderd in een ogenschijnlijk onneembare vesting. De krakers zeiden niet uit te sluiten. dat met een knokploeg geprobeerd zou worden het gebouw te ontruimen. Op het ergste voorbereid hebben de krakers een groot deel van de ramen gebarricadeerd met speciaal geprepareerde beddenspiralen. De achterkant van het pand is onder meer ontoegankelijk gemaakt met rollen prikkeldraad (…) De kraak maakt deel uit van een goed georganiseerde, grootscheepse actie tegen Marggraff, die ervan wordt beschuldigd zijn enorme landgoederen en panden op een uitermate asociale manier te beheren”. De verwachting, dat Marggraff opnieuw geweld zou gebruiken om zijn pand leeg te krijgen, kwam uit. Weken lang werden actievoerders lastig gevallen door betaalde Marggraff huurlingen. Enkele keren wisten deze lieden binnen te dringen en enorme vernielingen aan te richten. Marggraff schakelde ook zijn familieleden in, er is zelfs met een jachtgeweer een schot hagel afgevuurd op de toenmalige krakers! Uiteindelijk zou een knokploeg in opdracht van Marggraff het pand in augustus 1981 ontruimen, waarmee opnieuw een periode van langdurige leegstand zou ontstaan.
De gemeente Den Bosch was door de krakers gewezen op haar huisvestingsverantwoordelijkheid en drong er bij Marggraff op aan het pand bewoonbaar te maken. De gemeente dreigde zelfs even met een onteigeningsprocedure. In 1991 nam de druk op Marggraff toe en deze besloot het pand te restaureren. Hij laat alleen de voorgevel overeind staan en sloopt de totale achterbouw weg. Hiervoor in de plaats komt nieuwbouw, die hij echter bewust onafgebouwd laat. Opnieuw een truc, waarmee hij een eventuele gemeentelijke onteigeningsprocedure voorkomt. In het Brabants Dagblad wordt Marggraff op 6 december 1995 als volgt geciteerd: “Afbouwen daar begin ik niet aan. Als ik dat doe en het staat een week leeg, zitten er zo weer krakers in“.

Gelukkig is Vughterstraat 224 nu opnieuw gekraakt. Nu met de vaste overtuiging om er in te blijven zitten om zo te zorgen, dat deze woonruimte kan worden toegevoegd aan het Bossche huisvestingsbestand. Er is blijkbaar geen enkele andere manier, waarmee Ewald Marggraff duidelijk gemaakt kan worden, dat het in deze tijd van groeiende armoede en tegenstellingen onacceptabel is, dat een asociale heer van stand het in zijn hoofd kan blijven halen zijn onroerend goed moedwillig leeg te laten staan. Grootschalig wanbeheer met betrekking tot Marggraffs privé bezittingen is een echt familietrekje. We citeren uit een brief (14 mei 1947!) van de Directeur Volkshuisvesting van de provincie Noord Brabant Ir. G.J.P.M. Bolsius, met betrekking tot het woningbezit van Ewalds vader, Loke Marggraff: “Aangezien in de loop der jaren wel duidelijk gebleken is, dat er van de zijde van Mr. Marggraff niet het minste initiatief te verwachten valt ten opzichte van de verbetering der volkshuisvesting, hetgeen hij demonstreerde door indertijd alles op alles te zetten om hunne onbewoonbaarverklaring te verhinderen (…), zodat ik er mij toe moge bepalen de opmerking te plaatsen, dat Mr. Marggraff, die IMMER tot de SLECHTSTE woningexploitanten van mijn ambtsgebied viel te rekenen (…) in het belang der bewoners beter van de zorg voor het betreffende bezit kan worden ontheven.” Op 18 juni 1949 schreef het College van Burgemeester & Wethouders van Vught aan de Gedeputeerde Staten van NoordBrabant: “De opzet van de heer Marggraff is immers de zaak zoveel mogelijk te traineren en te saboteren.”

Ewald Marggraff, de huidige eigenaar van enorm veel grond en onroerende goederen, houdt er precies dezelfde praktijken als zijn vader op na. Naar aanleiding van de vraag, waarom hij zijn huizen niet verhuurt, zei hij over het vele tientallen jaren leegstaande, inmiddels gesloopte pand ‘Parva Domus‘ in Vught: “Wat schiet ik daarmee op? In de eerste plaats is verhuur economisch helemaal niet meer aantrekkelijk. Laat het nou eens twaalfduizend gulden per jaar opbrengen. Daar kan ik toch nooit mijn onkosten mee dekken. Bovendien ben ik dan al mijn eigendomsrechten kwijt, met die tegenwoordige huurbescherming. Je kunt dan totaal niet meer over je eigendom beschikken. Nee, ik zal pas over opknappen en gebruiken van Parva Domus gaan denken, zo gauw als het mij zelf past.”

De derde kraak

Op dinsdag 23 april jongstleden was het dus voor de derde keer raak. Met een stuk of vijftig sympathisanten is het pand in gebruik genomen. Onmiddellijk is begonnen met het aanleggen van een aantal verdedigingswerken, zoals barricaden en sloten. Iedereen in de buurt is razend enthousiast. De honderden buurtpamfletten gingen van hand tot hand en vele mensen kwamen in de loop van de eerste paar dagen op het vreugdevolle nieuws af, dat “Marggraff gekraakt is“. De krakers kregen stoelen en kasten aangeboden en nogal wat mensen boden hulp aan in geval Marggraff moeilijk zal gaan doen. Hartverwarmende solidariteit dus. Zelfs de politie vond het best en inmiddels hebben een aantal gemeenteraadsleden laten weten vierkant achter deze kraak actie te staan. Ook de pers is positief. Het Brabants Dagblad heeft een aantal redelijke stukjes geproduceerd, de BLOS heeft nogal wat aandacht geschonken en er stond een prima stuk in dagblad Trouw.
Vorige week waren de krakers zelfs op SBS6 te zien! Wij roepen iedereen op om informatie met betrekking tot de groot grondbezitter Mr. Wilhelmus Fredericus Ewald Marggraff uit Vught toe te zenden aan de redactie van Kleintje Muurkrant (Postbus 703, 5201 AS, Den Bosch, 073 – 6136927). Die informatie zal gebruikt worden om iedereen zoveel mogelijk op de hoogte te houden over het zo juist gekraakte pand aan de Vughterstraat 224 te Den Bosch.

Ter bescherming tegen de feodale praktijken van groot grond en huizen bezitter Marggraff, jaren geleden gebruikte hij door hem betaalde knokploegen tegen de krakers van Vughterstraat 224, hebben de huidige bewoners verdedigingsvoorzieningen (barricaden) moeten aanleggen. Het zojuist gekraakte pand heeft geen enkele sanitaire voorziening, dat moet allemaal nog aangelegd worden. Dit alles kost geld, veel geld. Wanneer mensen dit werk financieel willen steunen dan kan er geld gestort worden op het Postbank nummer van Kleintje Muurkrant: 5349231 onder vermelding van “Marggraff“. De huidige bewoners zijn natuurlijk ook zeer blij met giften in natura, zoals sanitaire voorzieningen en spullen ten behoeve van het aanleggen van een elektriciteitsnet. Die spullen zijn af te geven op Vughterstraat 224, DenBosch.
Het Kleintje kreeg een tekst van de krakers toegespeeld, waaruit we het volgende citeren: “onze doelstelling van deze kraak actie is drieledig. Op de eerste plaats willen wij op deze manier de gemeenteraad van ’s Hertogenbosch stimuleren om eindelijk serieuze stappen te gaan ondernemen ten opzichte van dhr. Marggraff. Ten tweede is het bedoeld om woonruimte te creëren voor tien personen. Verder zijn er plannen om door middel van een stichting mogelijkheden te scheppen voor allerlei sociaal culturele activiteiten. Om deze plannen te kunnen realiseren hebben we echter steun en hulp nodig. Ook financieel, gezien de situatie, waarin het pand nu verkeerd.
Op vrijdag 17 mei aanstaande wordt er een benefiet festival voor het pand georganiseerd. Dit vindt plaats op het Emmaplein 2 te ’s Hertogenbosch. Het begint om 19.00 uur. waarbij de laatste band om ongeveer 22.00 uur zal starten. Na afloop is er nog feest. De entree is vijf gulden. Daarnaast is iedereen, die zich solidair verklaart, hartelijk welkom om eens bij ons te komen kijken.”

Kleintje Muurkrant, Nr. 297, mei 1996

Pand Parklaan van Marggraff in renovatie, 29 juni – december 2005. Fris wit geverfd staat het pand van de Erven Marggraff er weer bij, 7 december 2005 (foto Paul Kriele)

Onbekend vermogen veel grond en panden. Geen opname in Quote.

Parklaan, nr. 22A , het pand van Ewald Marggraff, is in beheer bij de Stichting Marggraff. Daarin participeren de broer en zussen van Ewald Marggraff. Zij gaven Aannemersbedrijf De Valk opdracht om ‘het woonhuis‘ te renoveren. Lange tijd werd het bewoond. Maar sedert het overlijden van Ewald Marggraff is het leeg komen te staan.

Bastion Oranje, 16-12-2008 | Gewijzigd op: 09-08-2010

https://www.bastionoranje.nl/index.php?pagina=nieuws&categorie=612&artikel=1008

De treurige dood van een dwarse zonderling

Elsevier, 5 juli 2008

Onthult Geertje Dirckx Het Geheim van Zionsburg?

Frontier | grensverleggend magazine | Nr. 14-15 | september | oktober 2008

Het Margraff Mysterie

Quote, mei 2011

Meer informatie:
https://robscholtemuseum.nl/?s=Zionsburg