Kristel Schurink – ‘Vertrouw Assad, help Syrië én Europa’ + Café Weltschmerz – ‘De democratie is op een bepaald niveau gevaarlijk’: Sven Hulleman met Kristel Schurink

‘Vertrouw Assad, help Syrië én Europa’

Hoe moet het verder in Syrië? Volgens Kristel Schurink is het zaak het Europese belang en het belang van Assad met elkaar te verenigen, zoals het prisoner’s dilemma leert.

Vanuit westers perspectief bezien heeft Europa er baat bij de wederopbouw van Syrië te bekostigen: als Europa de stabiliteit in Syrië waarborgt, hoeft het minder vluchtelingen op te vangen. Maar meewerken aan de wederopbouw betekent ook een indirecte erkenning van het regime van Assad, terwijl hij mensenrechten schond en talloze internationale normen aan zijn laars lapte. Europa wil dit niet bevorderen, maar wil wél een stabiel Syrië.

Waarschijnlijk ziet Assad ook graag een stabiel Syrië; hij wil het land besturen, zijn machtspositie verstevigen, misschien zijn reputatie zuiveren en met andere landen samenwerken.

De stabiliteit in Syrië stimuleren en steun leveren aan de wederopbouw lijkt dus voor alle partijen in het conflict het beste scenario – of het nu gaat om vluchtelingenstromen binnen de perken te houden, of de machtsconsolidatie van Assad zelf. Wat weerhoudt ons er dan van om voor deze optie te kiezen?

Zo min mogelijk opofferen

Volgens de speltheorie, een discipline binnen de wiskunde, kan dit fenomeen worden verklaard aan de hand van het prisoner’s dilemma: we willen zo min mogelijk opofferen en er zoveel mogelijk voor terugkrijgen.

Een potentiële afspraak over de wederopbouw van Syrië kan binnen het prisoner’s dilemma worden beschouwd als een sociaal contract tussen twee gelijkwaardige en rationele spelers. Als hierbij wordt overeengekomen, dat de spelers coöperatief zullen handelen, resulteert dit voor beide spelers in nutsmaximalisatie.

Toch voorspelt het dilemma, dat beide spelers afzien van een coöperatieve aanpak, omdat rationaliteit ons leert, dat individueel handelen in overeenstemming is met indivi­duele nutsmaximalisatie. Dan wint rationeel handelen dus van coöperatief handelen, zélfs als dit uiteindelijk in ieders nadeel is.

Volgens het oorspronkelijke prisoner’s dilemma worden twee mensen samen verdacht van een misdaad, maar is er niet genoeg bewijs om hen te veroordelen. Een politieagent doet apart een voorstel aan beide verdachten: als verdachte A bereid is om verdachte B te verraden en B zwijgt, gaat A vrijuit, terwijl B een maximale gevangenisstraf van 10 jaar te wachten staat.

Andersom geldt dit ook voor verdachte B. Als A en B elkaar verraden, krijgen ze alle twee een gevangenisstraf van vijf jaar. Als ze allebei zwijgen, krijgen ze ieder slechts een half jaar straf. Ook al zou het gunstige besluit voor de verdachten zijn om allebei te zwijgen, zullen zij er toch voor kiezen om elkaar te verraden.

Als de ene verdachte de ander verraadt, is dat namelijk in elke situatie voor de verdachte zelf het meest voordelig. Want verraadt de ander óók, dan is de straf nog altijd lager dan wanneer hij de ander het hand boven het hoofd had gehouden.

Angst voor valstrikken

In het geval van de wederopbouw van Syrië lijken Europa en Assad in dezelfde soort valstrik gevangen: als Assad tegemoetkomt aan de grondwettelijke hervormingseisen van Europa, betekent dit, dat Europese en andere landen Assad via diezelfde hervormingen uiteindelijk mogelijk buitenspel kunnen zetten.

Wanneer Europa echter financiële steun aanbiedt aan Syrië zonder daar voorwaarden aan te verbinden, liggen er kansen voor Assad in het verschiet om daar misbruik van te maken. Het is daarom voor zowel Europa als Assad rationeel om de andere partij uit eigen belang te ‘verraden’.

Onderhandelingen over de wederopbouw van Syrië betekenen daarom nog geen einde aan de burgeroorlog, maar lijken eerder een voortzetting van het conflict in de vorm van een prisoner’s dilemma.

Dialoog aangaan

Is er een oplossing? Het antwoord is ja: beide partijen moeten van hun rationaliteit ‘afstappen’. Daarvoor is wel vertrouwen nodig, de sleutel tot de oplossing van het conflict.

Nu kiezen we uit angst voor afwijzing door de ander voor eigenbelang, we houden onze poot stijf en willen eerst concessies zien. Terwijl ons dit met een sub optimaal resultaat achterlaat. We kunnen onze keuze ook baseren op vertrouwen, dat de ander ook inziet welke oplossing het beste resultaat oplevert.

Hoe paradoxaal het in eerste instantie ook lijkt, Europa moet Assad weer gaan vertrouwen. En andersom. Als we de wederopbouw van Syrië niet langer zien als een belangenconflict, maar de op het eerste oog verschillende belangen met elkaar verenigen, zien we, dat we hetzelfde nastreven: een stabiele toekomst voor Syrië.

In plaats van eisen te stellen aan de onderhandelingstafel, stel ik daarom voor, dat we het vertrouwen in elkaar herstellen door afscheid te nemen van de tot nu toe dominerende rationaliteit in conflictsituaties.

We moeten de dialoog aangaan en daar ook partijen bij blijven betrekken, waar we het niet mee eens zijn. Een gebrek aan communicatie veroorzaakt namelijk ook een gebrek aan vertrouwen. Het gaat misschien tegen uw intuïtie in, maar pas wanneer we vertrouwen hebben in Assad (en hij in ons), kunnen we door samenwerking die ene uitkomst bereiken, die het beste is voor ons, en ook voor de andere partijen.

Een eerste stap voor Europa is om zijn vertrouwen expliciet maken en verantwoordelijkheid nemen voor de wederopbouw van Syrië, samen met de rest van de wereld, die heeft deelgenomen aan het conflict. Assad zal daardoor de kans krijgen óók zijn vertrouwen expliciet te maken en niet vals te spelen. Alleen dan wordt de impasse doorbroken en komt de Syrische burgeroorlog tot een einde.

Kristel Schurink is Masterstudent Midden-Oosten studies en Filosofie en maatschappij in Groningen.

Het Parool, 17 februari 2019, 10:00

https://www.parool.nl/opinie/-vertrouw-assad-help-syrie-en-europa~a4623251/

‘De democratie is op een bepaald niveau gevaarlijk’: Sven Hulleman met Kristel Schurink

Gepubliceerd op 20 apr. 2019

Een ideale wereld is, volgens Kristel Schurink een utopie, maar dient in de kern wel kwaliteit te bieden aan alle ‘eartthings’. Het gaat volgens haar in de politiek namelijk niet alleen om mensen. Politici die groepen mensen uitsluiten zijn moreel verwerpelijk. Op dat niveau werkt de democratie niet.

📌Help Café Weltschmerz met een donatie of adopteer een aflevering: tnv Coöperatie Weltschmerz NL23 TRIO 0390 4379 13. https://www.cafeweltschmerz.nl/doneer

Kristel Schurink studeert filosofie in Groningen en is fractievoorzitter van PINK, de jongere afdeling van de Partij voor de Dieren. Zij kwam onlangs landelijk in het nieuws met haar opmerking dat het Westen, Assad beter kan gaan vertrouwen. De wederopbouw in Syrië is gebaad bij een stabiele regering, waardoor de toestroom van vluchtelingen naar Europa makkelijker is te stoppen.

Reacties:
https://youtu.be/mJkA5dnAZyU

Meer informatie:
https://robscholtemuseum.nl/?s=Caf%C3%A9+Weltschmerz
https://robscholtemuseum.nl/?s=Sven+Hulleman
https://robscholtemuseum.nl/?s=Syri%C3%AB
https://robscholtemuseum.nl/?s=Syria