Joost Divendal – ‘DuMont’s KunstlerLexikon’, ‘Sexuality in Western Art’ & ‘Zeitgenossische Kunst der Dritten Welt’

Iedere naam, stroming of kunstterm krijgt een alinea van een regel of tien, uitgezonderd de uitvoeriger beschreven grote namen uit de 15e-17e eeuw. DuMont heeft in tegenstelling tot Thames and Hudson nogal wat Nederlanders van deze tijd opgenomen, zoals Lucebert (‘aus Schuldempfindung aufsteigenden Phantastik‘), Jan Dibbets en zelfs Rob Scholte, die nu al op het paard wordt getild.

Sexuality in Western Art

DuMont en Thames and Hudson geven uiterst informatief de jaartallen, belangrijkste werken en de verwante zielen van honderden Europese en (Noord en Zuid) Amerikaanse kunstenaars in kort bestek weer. Wie een onbekende naam wil opzoeken of details van een kunstenaar wil checken in het museum of voor een scriptie, vindt hier oneindig veel van zijn of haar gading.

Nog aantrekkelijker – want uiteraard minder oppervlakkig – zijn de thematische uitgaven van beide uitgevers. Tot nu toe verscheen als laatste in de grote reeks van Thames and Huston ‘Sexuality in Western Art‘, met hoofdstukken over ‘het erotische en het geheiligde’ tot ‘wrede fantasieën‘; plus items over de Dionysische riten, Venus, de schilderingen van Pompeii; via Bernini’s ‘Exstase van de heilige Teresa‘ en bed scenes bij Rembrandt; tot en met Jeff Koons met zijn pornosterretje en de verstilde erotiek van fotografe Cindy Sherman.

Zeitgenossische Kunst der Dritten Welt

Niet ieder titel van de ene uitgeverij dekt een titel van van de andere. Ook bij DuMont verscheen onlangs weer interessant nieuw deeltje, des te aardiger omdat er zo weinig over het onderwerp beschikbaar is: ‘Zeitgenossische Kunst der Dritten Welt‘. In de geringe belangstelling in Europa voor niet westerse kunst is de laatste jaren een verandering ten goede waarneembaar. Zo zijn de exposities ‘Magiciens de la Terre‘ (Parijs 1989) en ‘Art from Another World‘ (Rotterdam 1989) door hun pioniersfunctie in dit boek al tot geschiedschrijving verheven. De recente ‘Africa Now‘ expositie in het Groninger Museum vond plaats na verschijning van de publicatie.

In het DuMont deeltje aandacht voor onder meer de spanning tussen vrije kunst en de kunst, die staten propageren; voor het belang van workshops; voor volkskunst en de spanning tussen kunstnijverheid en toeristische snuisterijen (‘Airport Art‘); voor de doorwerking van mythen en geschiedenis in de kunsten; en voor kunst ‘in dienst’ van nationalistische of revolutionaire idealen.

Veel werken van ‘derde wereld’ kunstenaars bevindt zich in westerse musea en dan dikwijls in de volkenkundige. Het Tropenmuseum in Amsterdam en het Afrikamuseum in Berg en Dal krijgen met een paar andere Europese musea de eer dat zij al vroeg niet-westerse kunst serieus zijn gaan nemen.

‘DuMont’s KunstlerLexikon‘, 65,60; ‘Sexuality in Western Art‘ (Thames and Hudson), 30,80; ‘Zeitgenossische Kunst der Dritten Welt‘ (DuMont), 39,20; import Nillson & Lamm: verkrijgbaar bij de meeste musea en kunstboekhandels.

Trouw, 12 maart 1992, 0:00

https://www.trouw.nl/nieuws/dumont-s-kunstlerlexikon-65-60-sexuality-in~b9636db5/