Duitsland circa 1950 -1960 (foto Kunsthal Rotterdam)

Wanneer is een Bloot Foto Kunst?

Joke de Wolf

Journalist Wim de Jong verzamelde Bloot Foto s, die Mensen Vroeger van Elkaar maakten. Zo’n Zeven Honderd Huiselijke Naakten zijn de Komende Maanden te zien in de Kunsthal.

Ze staat voor de Kerstboom in haar Nieuwe Nacht Japon. Ze bewondert haar Outfit, Kijk, er onder zie je ook het Bij Passende Broekje. Over deze Foto weten we Weinig Meer, dan dat hij in Duitsland is gemaakt, rond de Jaren Vijftig. Het was Niet Ongebruikelijk voor Geliefden om vooral de Vrouw in Zulke Verleidelijke Poses te Fotograferen, Geheel of Gedeeltelijk Naakt. Opmerkelijk vaak voor de Kerstboom of de Nieuwe Televisie.

Journalist Wim de Jong wist zo n Duizend van die Bloot Foto s bij elkaar te Verzamelen. Vanaf Morgen zijn er zo’n Zeven Honderd te Zien in de Rotterdamse Kunsthal. “Ik was Eigenlijk op Zoek naar Foto s van Mensen op de Fiets, voor een Boekje dat ik schreef. Via Online Veilingen stuitte ik op deze Amateur Foto s van Huiselijk Naakt. EenNiche in de Foto Geschiedenis, zo ontdekte ik.”

‘De Tijd in een Doorkijk Bloesje’

De Jong noemt de Foto Verzameling ‘De Tijd in een Doorkijk Bloesje.’ aan de Hand van de Foto s, Daterend vanaf de Eerste Eenvoudig te bedienen Amateur Camera s rond 1870 tot aan het Eind van de Jaren Tachtig, is Precies te Zien Welke Esthetiek in de Mode was.

“Eerst was het ‘We doen een Impressionistisch Schilderij Na’, dan krijg je het Naturisme aan het Strand, en Zo gaat het Verder tot aan de Seksuele Revolutie. Tegenwoordig maken Vrouwen Gewoon een Selfie, en Kan Er Veel Minder.”

De Jong is er van Overtuigd, dat het Overwegend Mannen waren, die de Foto s maakten. Hij zegt in de Catalogus, dat zijn Sympathie ligt bij ‘De Vrouwen, die Lijdzaam, dan wel Grommend, Aan het Gezeur Toe Gaven om Hem Als Nog Dat Pleziertje te Bezorgen’. Foto s van Blote Mannen zijn er Niet in de Tentoonstelling. “Mannen zijn op Foto s vooral Macho, Atleet of, als Grap, in Vrouwen Kleren. Op Veilingen zie je de Foto s Nauwelijks.”

Nederlandse Foto s heeft hij er Niet bij om Ongemakkelijke Situaties, Herkenning, te voorkomen.

Duitsland circa 1950 -1960 (foto Kunsthal Rotterdam)

Bij de Selectie kwam nog een Extra Criterium. “Ik dacht. dat ik na het Zien van al die Foto’s Wel Deskundige was in de ‘Vrouwelijke Blik’. Maar mijn Vrouw bleek een Veel Scherpere Blikken Lezer. Bij een Striptease Serie op een Tuin Stoel dacht ik bij Voorbeeld een Zwoele Blik te Zien, mijn Vrouw weet Zeker dat het Gewoon Chagrijn was. Ha, Nu ben ik Zelf ook Gecensureerd!”

For Your Eyes Only: blootfotografie in bad, bos en branding is van 12 september tot 7 februari 2021 te zien in de Rotterdamse Kunsthal. Catalogus: Uitgeverij Lecturis, 30 euro.

Zelf Portret, Sincerely Not Yours (foto Hester Scheurwater)

Hester Scheurwater Hoe Zo zijn Mijn Bloot Foto s Niet Feministisch?

Hoewel Wim de Jong vooral Mannen achter de Camera vermoedt, zijn er ook veel vrouwen die naakten fotograferen. Lara Verheijden en Hester Scheurwater zijn Allebei Geregeld slachtoffer van de ‘Kuisheid Politie’ op Sociale Media.

Sinds de eerste iPhone, de eerste telefoon waarmee je foto’s direct van je telefoon online kon zetten, en het begin van Facebook wist ik dat dat m’n podium was.” Kunstenaar Hester Scheurwater (1971) was een van de eerste Nederlandse Facebookgebruikers die meteen intensief te maken kreeg met de kuisheidspolitie van het Amerikaanse bedrijf. Scheurwater zette zichzelf op de foto, bijna altijd in een half-doorzichtige panty zonder iets daaronder, hoge hakken, soms met, soms zonder haar gezicht in beeld.

“Ik zet mezelf neer als seksobject, heel bewust. Het is mijn perspectief, mijn lichaam. Ik dacht: je kan me wat met die zoete plaatjes uit de openbare ruimte. Met die boodschap ‘Doe je mond maar open, kijk maar sexy’, gebaseerd op zo’n nep-idee van wat een vrouw is. Ik wil laten zien dat vrouwen ook pervers kunnen zijn. Dat ze geen vulva’s met roze bloemetjes hebben, maar fantasieën die net zo ranzig kunnen zijn als die van mannen.”

‘Waarom zo passief?’

De muren van haar werkkamer in haar huis in Rotterdam hangen vol uitgeprinte foto’s, door haar zelf gemaakt, ook van mensen die ze volgt online en Engelse uitspraken: No we will not be beautiful, we will not be good, en Dear wanker – een verwijzing naar de mannen die denken dat ze haar foto’s maakt voor hun gerief. Ook de tekst in de aankondiging van de tentoonstelling in de Kunsthal heeft haar geïrriteerd: “Wim de Jong heeft een waanzinnig mooie collectie, maar hij schrijft wel dat de fotografen hun vrouwen laten poseren. Waarom zo passief? Waarom zou de vrouw niet hebben gezegd dat ze zo op de foto wil?”

Op en na de kunstacademie werkte ze met filmer en fotograaf Frans Zwartjes (1927-2017). Hij werd bekend met zijn surrealistische zwart-witfilms waarin hij zichzelf en zijn vrouw, verkleed, en vanuit vervreemdend perspectief filmt. In Scheurwaters vroege werk, toen ze vooral films maakte, ging het vaak over de vooroordelen over het naakte vrouwenlichaam in de kunst. “Hè nee, wat een flauwe vraag, of het kunst is wat ik maak? Dat vraag je toch ook niet bij een stilleven?”

Vijf Facebookaccounts heeft ze inmiddels. “Ik krijg continu blokkades vanuit Facebook omdat ik weer een zedenregel zou hebben overschreden, of iemand me weer heeft gerapporteerd. De opmerkingen die sommige volgers en toevallige ‘voorbijgangers’ geven, bewaar ik, al weet ik Nog niet of ik er ooit iets mee ga doen. Ze zeggen bijvoorbeeld dat het niet feministisch zou zijn, mezelf zo te laten zien. Of dat het Zielig zou zijn voor m n Kinderen – terwijl ik het ook Juist voor hen doe.”

Werkproces

Ze is Nu Druk met de Voorbereiding van haar Komende Tentoonstelling, ‘Sincerely Not Yours’. Ze weet Nog Niet Precies Hoe ze het wil Aanpakken. “Je spreekt me Midden in m n Werk Proces, net voordat Alles Samen Moet Vallen.”

Ze pakt ‘De Volmaakte Vrouw’ er bij, een Boek uit 1933, waarin Vrouwen Opvallend Naakt Tips en Oefeningen krijgen Uitgelegd over Hoe ze na een Bevalling weer ‘In Vorm’ moeten komen voor het Seks Leven. Dit Boek wil Scheurwater als Vertrek Punt nemen. Voor het Eerst gebruikt ze Modellen, Vrouwen, die Zichzelf Aanmelden. “Het Rare is: de Foto s worden meteen Klassieke Naakten. Alsof ik het Rauwe, dat ik bij de Zelf Portretten zo graag heb, Niet Bij Iemand Anders kan krijgen.”

Als ze de Foto s van de Modellen Online zet (uiteraard met hun Toestemming) krijgt ze ook Heel Andere Reacties. “Opeens gaan de Reacties over de Gelijkenis met een Schilderij, over de houding. Daar heeft Niemand het over bij mijn Zelf Portretten. Alsof er een heel ander Register is Aangeboord.”

Hester Scheurwater exposeert vanaf half november bij Galerie Frank Taal in Rotterdam.

Lara Verheijden – Puck bij het IJ (foto Lara Verheijden)

Lara Verheijden Ik kies Modellen met een Randje Spanning

Fotograaf Lara Verheijden (Deventer, 1993) fotografeert en filmt Vrouwen én Mannen Regelmatig Naakt. Nu vooral voor De Amsterdamse Naakt Kalender, waarbij Geportretteerden Deels of geheel naakt op openbare plekken in de stad poseren.

“Het concept ontstond toen ik werd gevraagd een kalender voor een rugbyvereniging te maken”, vertelt Verheijden via Skype. “Ik wilde toen graag jongens en meisjes samen fotograferen, naakt. De opdracht ging niet door, toen ben ik met stylist Mark Stadman dit begonnen. Ik krijg veel aanmeldingen, maar niet iedereen komt voor model in aanmerking. Ik kies modellen waarbij ik een aantrekkingskracht voel, mooie, coole of interessante mensen, er moet een randje spanning zijn. Dat zijn niet per se standaard modellen, maar inclusiviteit is geen doel op zich.”

De foto’s lijken toevallige momentopnames, toch is over de belichting en kleding zorgvuldig nagedacht. Soms is duidelijk te zien dat het portret midden in de stad is gemaakt – in de gracht bijvoorbeeld, of in een druk stadspark – maar een herkenbaar gebouw of Amsterdammertje staat niet prominent voorop. “Het gaat meer om een gevoel dat bij een stad hoort.”

Preutse sociale media

<p”>Naakt en erotiek is bij Verheijden als vanzelfsprekend aanwezig. Daarbij weet ze de preutse sociale media goed te gebruiken. Haar Instagram Account @laraverheijden is belangrijk voor haar, ook al moet ze de foto’s en films zelf censureren. In ‘Jamaica, a year ago’ uit 2017, filmt ze zichzelf met haar vakantieliefde op Jamaica, in gesprekken over seks en liefde en clichés, met andere toeristen en Jamaicanen. Na een bericht op weblog Geen Stijl haalde YouTube de film weg vanwege de hoeveelheid naakt, op het meer alternatieve Vimeo staat hij nog wel.

Daar staat ook ‘Coco’, Verheijdens nieuwste film. Het is een intiem portret van haar jeugdvriendin Coco. Die vertelt, hoogzwanger van haar tweede kind, ongefilterd over haar twijfels over het moederschap en haar relatie. Over de absurditeit van de felicitaties die ze krijgt voor het zwanger zijn, over de mythe van de roze wolk, en dat alles vanuit de intimiteit van de huiskamer en het bad. Daarin zit Verheijden met Coco, natuurlijk naakt, Coco danst naakt met haar dochtertje door de kamer. Toch is het naakt bij Coco niet het thema. Verheijden: “Andere mensen praten toch ook veel over seks en relaties? Of gaan met vrienden in bad? Het enige verschil is dat ik het film. Coco weet dat op het moment dat ik de camera pak, alles wat ze zegt in de film kan komen. En dat vindt ze prima.”

De Amsterdamse Naaktkalender (deamsterdamsenaaktkalender.nl) van 2021 wordt half november gelanceerd. De film ‘Coco’ is Gratis te zien op https//vimeo.com.

Moet Dat Nou, Zo Bloot? Ja, Dat Moet
In Milaan werd een feestje georganiseerd voor de jurk die Google een zetje gaf, een modehuis redde én de keuzevrijheid van vrouwen viert om aan te trekken wat ze willen.
Fotograaf Viviane Sassen (1972) vertelt nieuwe verhalen over geheime liefde en lust, racisme, laster en moord.
Fotograaf Viviane Sassen (1972) vertelt nieuwe verhalen over geheime liefde en lust, racisme, laster en moord. Haar zinderende tentoonstelling van een lustpaviljoen in beelden is nu te zien in Amsterdam.

Trouw, 11 september 2020, 09:22

https://www.trouw.nl/cultuur-media/wanneer-is-een-blootfoto-kunst~b60a917f/

Meer informatie
https://robscholtemuseum.nl/?s=Joke+de+Wolf
https://robscholtemuseum.nl/?s=Hester+Scheurwater
https://robscholtemuseum.nl/?s=Lara+Verheijden
https://robscholtemuseum.nl/?s=Viviane+Sassen
https://robscholtemuseum.nl/?s=Bloot+Foto+Kunst
https://robscholtemuseum.nl/?s=Kerstboom
https://robscholtemuseum.nl/?s=Yours+Sincerely
https://robscholtemuseum.nl/?s=Sincerely+Not+Yours