Helderse Courant – Komt er olie naar Kooyhaven? + Casper Duin – Golfenergie bedrijf Slow Mill wil groeien + Ton Verheijen – Uitvinder Erwin Croughs haalt energie uit golven
Komt er nog olie naar de Kooyhaven?
Den Helder – Een verhuizing van de Kolhornse oliehandelaar Marees naar bedrijven terrein Kooyhaven? Die kans lijkt opeens minder groot dan gedacht.
De geplande bewonersbijeenkomst deze maand, waarin Marees zijn plannen verder zou toelichten is vooralsnog uitgesteld. Er zijn andere verhuisopties in beeld gekomen, die onderzoek verdienen, klinkt het bij Port of Den Helder (PoDH). Meer dan die mededeling komt er vooralsnog niet. Mogelijk volgende week, aldus adjunct directeur Kees Turnhout.
Nauwelijks meer vertelt Dick Jan Marees. De handelaar in benzine en diesel beperkt zich tot de opmerking, ’dat het plan voor Kooyhaven er nog steeds is, maar dat er daarnaast wordt gekeken welke oplossing de beste is.’
Uitleg over ’daarnaast’ blijft uit om het proces niet te verstoren, aldus Marees. “Wacht gewoon af, het resultaat komt vanzelf bovendrijven.“
De relatieve stilte richting de bewoners van Breezand over Marees’ verhuisplannen, verbaast Rein Bloemendaal niet. In het verleden is hij als interim voorzitter van de Dorpsraad Breezands Belang nauw betrokken geweest bij de planontwikkeling van Kooyhaven. Daarbij werd voormalig bollenland langs het Noordhollands Kanaal omgesmeed tot bouwgrond om het gebied een economische impuls te geven. In een convenant werd geregeld, wat er wel en niet aan bedrijvigheid mag komen.
Dit tussen partijen (de gemeenten Den Helder en Hollands Kroon, bewoners, Port of Den Helder) bereikte akkoord leeft op gespannen voet met de wens van Marees zich op Kooyhaven te vestigen, zegt Bloemendaal, die kort terug in klein comité over de plannen van de oliehandelaar is geïnformeerd. Niet meer in de voorzittersrol. maar als inwoner van Breezand.
Politiek
Bloemendaal: “Volgens het bestemmingsplan is het in principe uitgesloten, dat Marees naar Kooyhaven komt tenzij de politiek anders zal besluiten.”
Tijdens de laatste bijeenkomst kreeg Bloemendaal geen antwoord op zijn vraag welke redeneerwijze er achter een vestiging van Marees in Kooyhaven zit?
Bloemendaal: “Dat antwoord is er niet en komt er in mijn ogen ook niet. Dit plan heeft op basis van het convenant geen enkele kans van slagen. Het wordt zo langzamerhand tijd, dat we Kooyhaven in de oude staat terugbrengen.”
Helderse Courant, 25 januari 2020
Golfenergie bedrijf Slow Mill wil verder groeien op Kooyhaven
Het prototype, dat werd getest voor de kust van Texel (foto NHD)
Den Helder – Momenteel staan er twee containers van het Rotterdamse bedrijf achter de Slow Mill, dat de energie van golven omzet in elektrische energie, op het industrieterrein bij Breezand. Daarin gaat uitvinder Erwin Croughs binnenkort aan de slag om een acht meter lange installatie te maken.
Het is de volgende stap voor de Slow Mill, nadat begin vorig jaar een pilotmodel te water werd gelaten ten westen van Texel. “De uitkomsten daarvan zijn voor ons reden om door te gaan“, vertelt Croughs. Die, als alle onderdelen zijn geleverd, binnenkort gaat ’knutselen’ op Kooyhaven en hoopt in de zomer daarmee klaar te zijn. “Kooyhaven is de perfecte plek voor ons. Daar kunnen we de installatie zo naar zee slepen. Bovendien zijn de golven in de Noordzee uitstekend voor ons. En wat zeker ook meespeelt, is dat onze sponsoren daar zitten. De gemeente Texel en de provincie Noord Holland. Zij geloven inderdaad in ons, maar hebben ons ook nodig op het gebied van duurzaamheid. Daarvoor kun je meer dan alleen windmolens en zonneparken gebruiken. Onze installatie drijft, onzichtbaar, enkele kilometers uit de kust.”
De toekomstige Slow Mill komt op dezelfde plek, een kilometer of vier in zee ten westen van Texel. Daar is voor de pilot een anker verzonken. “En dan gaan we kijken of dit model het overleeft, hoe deze het doet. Als alles goed verloopt, willen we een grotere installatie gaan bouwen, van twintig meter. Ook op Kooyhaven. Dan komen er twee containers bij. Een toekomstige productiefaciliteit of kantoor op Kooyhaven is ons vergezicht.”
Helderse Courant, 5 februari 2020, 13:00
Uitvinder Erwin Croughs haalt met Slow Mill energie uit golven: ‘Als er één goed werkt, kunnen we er duizenden bouwen’
Uitvinder Erwin Croughs haalt met Slow Mill energie uit golven: ‘Als er één goed werkt, kunnen we er duizenden bouwen‘ (foto Guido Benschop)
Drink een biertje op een willekeurig terras in Amsterdam en de kans is groot, dat je een product tegenkomt van uitvinder Erwin Croughs. De ‘Doggy’ bijvoorbeeld is een populair tafeltje bij caféhouders, omdat hij nooit wiebelt. Toch wil Croughs niet als “tafelboer” de geschiedenis in. Sinds een tijdje zegt de uitvinder ‘nee’ tegen nieuwe opdrachten om zich fulltime te wijden aan zijn grote droom: golfenergie omzetten in elektriciteit.
De krachten op zee zijn immens. Aan die wijsheid moest Croughs terugdenken toen Slow Mill Sustainable Projects vorige maand een betonnen anker van 50.000 kilo liet afzinken op vier kilometer voor de kust van Texel. Het was de start van een proef met golfenergie, waarvoor Erwin Croughs samenwerkt met ingenieurs van Deltares, Mocean Offshore, Elias Consulting, ECOncrete, Ingenieursbureau Rotterdam, NLR, Innoship Engineering en Innecs. Het Waddenfonds en provincie Noord Holland kenden een subsidie van 2,8 miljoen euro toe.
Golfenergie is volgens criticasters te duur en kansloos. Ook de Nederlandse overheid denkt er zo over, want er gaat geen euro subsidiegeld naartoe.
“Dat er geen overheidssubsidie aan wordt toegekend klopt. Maar kansloos zou ik mijn oplossing niet willen noemen. Mijn concurrenten gebruiken tonnen, buizen of flappen, die een grote beperking hebben: ze gaan alleen op en neer. Dat is inefficiënt omdat de energie niet goed wordt overgedragen. Mijn oplossing, de Slow Mill, gaat op en neer, heen en weer èn geleidelijk kopje onder als het stormt. Tijdens een storm blijft hij gecontroleerd boven het anker drijven. Hij krijgt geen hele grote klappen, de golven gaan er overheen. We bouwen lichter en halen meer energie uit de golven. De Slow Mill kon zo’n 12 kilowatt per ton leveren, het tienvoudige van andere systemen.”
Hoe werkt het systeem precies?
“De Slow Mill is een 20 meter lange drijver, die vast zit aan een betonnen anker. Onder de drijver zijn conische bladen bevestigd, een soort lamellen. Die gaan tot zo’n vier meter diepte. De drijver en bladen bewegen op golfenergie, zowel op als onder het wateroppervlak. De beweging wordt omgezet in hydraulische druk. De hydraulische druk wordt omgezet in rotatie en elektriciteit. Bij Deltares en Marin hebben we het systeem getest. We zijn er nog lang niet. Maar het ziet er goed uit.”
Carrière Erwin Croughs
Erwin Croughs deed Atheneum B en ging vervolgens in dienst. Daarna werd hij kelner op cruise schepen. De wereldzeeën inspireerden hem iets te gaan doen met golfenergie. Maar eerst wilde hij nog wat voorwerk doen, want Croughs had geen idee hoe producten te vermarkten. Hoe bedenk je ze? Hoe maak je ze? Hoe krijg je ze verkocht? Die truc kreeg hij onder de knie met de ontwikkeling van de Doggy, een terrastafel die met behulp van een druk rem hoogteverschillen van enkele centimeters compenseert. Sinds een aantal jaren is hij volledig gefocust op golfenergie. Dat is niet bepaald de weg van de minste weerstand: “Tafeltjes verkopen is makkelijker.”
Waarom zijn ’s lands subsidie verstrekkers niet overtuigd?
“Dat vraag ik mij ook af. Er gaan ieder jaar miljarden naar wind en zon. Ik ben begonnen in 2011 en heb tot op de dag van vandaag nog geen cent gezien. Die 2,8 miljoen euro van het Waddenfonds en provincie Noord Holland moeten nog binnenkomen. Geld is wel een probleem. Tot nu toe schiet ik het grootste deel zelf voor. En er komt niet veel binnen. In 2012 heb ik de prijsvraag iSea van Rijkswaterstaat gewonnen, een bedrag van 10.000 euro. Boyan Slat was tweede. Boyan is tegelijk met mij begonnen. Hij heeft inmiddels 30 miljoen opgehaald voor The Ocean Cleanup, vooral bij Amerikaanse investeerders.”
Herkent u zich in de problemen. waar Boyan Slat nu tegenaan loopt? Zijn grijpers zijn honderden meters lang en breken door midden.
“Met zulke problemen heb ik op kleinere schaal ook te maken. De krachten op zee zijn immens. Toen ik nog kelner was op cruise schepen, heb ik schepen van 80.000 ton opgetild zien worden. Stel je voor: een paar seconden hangt zo’n schip een paar meter boven het wateroppervlak. Daar heb je een kleine kerncentrale voor nodig. De grijpers van The Ocean Cleanup moeten uiteindelijk 600 meter lang worden maar zijn daardoor natuurlijk extreem kwetsbaar. Ik zou niet graag in zijn schoenen staan. De kleinste storm overleven is al een kunst.”
Wat was de grootste tegenvaller tot nu toe?
“Hmm… dat ie het niet deed. We hebben de Slow Mill getest in Scheveningen. Mechanisch werkte alles prima. Het probleem was, dat de elektriciteit er niet uit kwam. Daarom hebben we de switch gemaakt naar hydraulica. Ons doel voor dit jaar is, dat het anker functioneert en de drijver goed werkt en overleeft. Maar goed, tegenslag hoort erbij. Ik heb nog nooit een schaalmodel gemaakt, dat meteen perfect was.”
Hoe houdt u financieel het hoofd boven water?
“Ik heb wat leningen afgesloten bij kennissen, familie en Innovatiefonds Noord Holland. Crowdfunding? Dat ga ik pas doen als ik echt energie kan leveren.”
De gemeente Texel is uw eerste en tot nu toe enige klant. Hoe is dat zo gekomen?
“De toeristenindustrie op Texel wil geen windmolens. Ze zijn bang, dat de toeristen het dan laten afweten. Maar ze moeten wel hun energiedoelstellingen halen. Zon energie is op Texel goed vertegenwoordigd. Een aanvulling met golfenergie vinden ze aantrekkelijk, omdat landschapsvervuiling niet aan de orde is. Dat hoorde ik twee jaar geleden. Ik zag kansen, ook omdat het Waddenfonds subsidie moet geven aan duurzame projecten. Ik klopte bij de gemeente aan en heb mijn presentatie gegeven. Ze geloofden het eerst niet, totdat ze het rapport van Marin zagen. Toen besloten ze er werk van te maken. Dat was vorig jaar. In februari hebben we het betonnen anker afgezonken. Onze proefopstelling ligt vier kilometer uit de kust, net achter de horizon. Vanaf het eiland zie je er niks van. De komende zes maanden gaan we kijken hoe het anker reageert. Als het goed gaat, koppelen we de Slow Mill eraan. Begin 2021 is de pilot afgerond. Dan beslist Texel, of ze hiermee door gaan.”
Is uw systeem schaalbaar?
“Absoluut. Schaalbaarheid is juist nodig om dit systeem betaalbaar te krijgen. We bouwen nu twee prototypes voor 4 miljoen euro. Als het systeem in productie gaat, kunnen de kosten terug naar zo’n 400.000 euro per stuk. Dan kan het hard gaan. Mijn systeem is complementair aan windparken op zee. Een serie Slow Mill’s kan voor een windpark 30 tot 40 procent meer rendement opleveren. We denken ook, dat windparken door ons systeem drie jaar langer mee gaan, omdat de luwte van een golfpark bescherming biedt en vermoeiing voorkomt. Bovendien wordt de ruimte en infrastructuur op zee goed benut. Dat wordt echt een issue. De Noordzee begint druk te worden en gebruiksfuncties moeten worden gecombineerd. Per windpark wil ik stroken maken aan de westzijde. Denk aan IJmuiden Ver, Gemini en windparken in Duitsland, Denemarken, Zweden, Noorwegen, Frankrijk en Engeland. Slow Mill’s aan elkaar koppelen? In géén geval! Dan krijgen we dezelfde problemen, die Boyan Slat nu heeft. Iedere drijver moet zelfstandig kopje onder kunnen.”
Wat vinden zeilers, surfers en water skieërs van de Slow Mill?
“Veel zullen dat er niet zijn. Op vier kilometer voor de kust komen geen surfers. Kleine jachten kunnen eromheen. Als ze er tegenaan varen? Dan heeft hun boot schade.”
Heeft het systeem nog andere voordelen?
“Als de Slow Mill werkt, kan het budget voor zandsuppletie misschien omlaag. Rijkswaterstaat steekt op Texel jaarlijks 20 miljoen euro in zandsuppletie. Het water achter ons systeem is veel rustiger. Een tweede voordeel is biodiversiteit. De betonnen ankers trekken kreeften, krabben en mosselen aan. We jagen dus tegelijkertijd de energietransitie, biodiversiteit en voedselketen aan. En dan heeft de Slow Mill nog wat kleinere voordelen. Lichteiland Goeree, een aanloopbaken op 30 kilometer ten zuidwesten van Hoek van Holland, zou op een Slow Mill kunnen draaien.”
Als iets te mooi lijkt om waar te zijn, is het dat waarschijnlijk ook. Wordt dit de zoveelste mislukking in Energietransitie land?
“Dat zullen we zien. We gaan nog genoeg tegenslag tegenkomen. Maar als er één goed werkt, kunnen we er duizenden gaan bouwen. We zijn nu nog iets duurder dan wind op land. Met schaalgrootte worden we wellicht goedkoper. Maar eerst die subsidie. Als ik het geld binnen heb, kunnen we verder met knutselen.”
Cobouw, 15 apr 2019, laatste update 15 apr 2019
Meer informatie
https://robscholtemuseum.nl/?s=Kooyhaven
https://robscholtemuseum.nl/?s=Dick+Jan+Marees
https://robscholtemuseum.nl/?s=oliehandel
https://robscholtemuseum.nl/?s=benzine
https://robscholtemuseum.nl/?s=diesel
https://robscholtemuseum.nl/?s=Port+of+Den+Helder
https://robscholtemuseum.nl/?s=Kees+Turnhout
https://robscholtemuseum.nl/?s=Rein+Bloemendaal
https://robscholtemuseum.nl/?s=Breezands+Belang
https://robscholtemuseum.nl/?s=Breezand
https://robscholtemuseum.nl/?s=Noordhollands+Kanaal
https://robscholtemuseum.nl/?s=Hollands+Kroon
https://robscholtemuseum.nl/?s=Slow+Mill
https://robscholtemuseum.nl/?s=golfenergie
https://robscholtemuseum.nl/?s=energie+van+golven
https://robscholtemuseum.nl/?s=Erwin+Croughs
https://robscholtemuseum.nl/?s=Texel
https://robscholtemuseum.nl/?s=Noordzee
https://robscholtemuseum.nl/?s=Waddenfonds
https://robscholtemuseum.nl/?s=Rijkswaterstaat
https://robscholtemuseum.nl/?s=Boyan+Slat
Plaats een reactie