Cor Hendriks – De vele gezichten van Zwarte Piet (1)

Makkers, staakt uw wild geraas,
Het heerlijk avondje is gekomen,
Het avondje van Sinterklaas.

Net als Sinterklaas is ook Driekoningen een familiefeest. Mijn ouders deden ook mee door mij en mijn twee jongere broers te verkleden als de Drie Koningen. Met goudpapieren kronen op ons hoofd en het gezicht van mijn jongste broer zwart gemaakt als de Morenkoning gingen we gehuld in ‘mantels’ en bewapend met een sterlampion en een zak voor het in te zamelen snoepgoed gedrieën langs de deuren bij de buren, belden aan en zongen een van de diverse driekoningen- of kerstliederen, die we in ons repertoire hadden. Mijn vader had een afwijkende mening over de ‘kerststal’. Ieder jaar werd een kerstboom gekocht en opgetuigd met ballen en andere glimdingen en aan de voet van de boom maakte mijn vader met ‘grotpapier’ een grot, die van binnen verlicht was met een van de lichtjes van de boom. Toen ik nog klein was, hadden mijn ouders een set draadfiguren met kleihoofden, handen en voeten gekocht en mijn moeder had met veel vlijt kleertjes gemaakt van oude stoflapjes voor Jozef, Maria, de herders (met schapen) en de drie koningen. Een van de drie koningen was zwart en had een kameel. Al met al was het een hele uitstalling zo onder de boom. Dat Jezus in een grot is geboren, staat niet in de Bijbel, maar is een oude traditie te vinden in diverse zogeheten apocriefe evangelies zoals het ‘Protevangelion’, waarin Jozef en Maria op weg zijn naar Bethlehem voor de belastingwet van Keizer Augustus. Binnen drie mijl van het dorp wordt Maria door weeën overvallen en Jozef haalt haar van de ezel en brengt haar naar een nabijgelegen grot, waar hij haar achterlaat met zijn zonen om op zoek te gaan naar een vroedvrouw. Tijdens zijn zoektocht heeft hij een merkwaardige ervaring, een visioen, waarna hij een vrouw ontmoet, die met hem mee terug naar de grot gaat als vroedvrouw. De vrouw hoeft uiteraard niets te doen, want de geboorte van Jezus is uiteraard een wonder: de grot vulde zich met een wolk, die een groot licht werd, dat hun ogen niet konden verdragen en toen het licht was verminderd, was het kind daar zuigend aan de borst van zijn moeder. De vroedvrouw breekt in gejubel uit, gaat de grot uit en ontmoet Salome, die niet kan geloven dat een maagd een kind heeft voortgebracht en bewijs wil hebben. De twee vrouwen gaan de grot in en de vroedvrouw vraagt Maria zich te tonen om een einde te maken aan de grote controverse die tussen de beide dames was ontstaan. Volgens de tekst kreeg Salome voldoening, wat kennelijk inhield, dat ze haar hand in Maria’s vagina mocht steken, want haar hand was melaats geworden, volgens de tekst ‘verwelkt’, en Salomo kreunde bitter en beklaagde zichzelf en haar eigen ongeloof, waardoor haar hand op het punt stond eraf te vallen, en ze bad God om vergeving. Daarop verscheen een engel, die haar zei dat God haar gebed verhoord had en dat ze het kind moest aanraken, wat ze deed en meteen was ze genezen. De twee vrouwen verlieten de grot en Jozef maakte zich op om de reis voort te zetten, want er was een grote onrust ontstaan in Bethlehem door de komst van enige wijze lieden uit het oosten, die op zoek waren naar de nieuwgeboren koning van de Joden, want ze hadden in het oosten zijn ster gezien en zijn gekomen om hem te vereren. Herodes de koning hoorde dit en was buitengewoon verontrust en zond boden naar de wijzen en verzocht hen naar het stadhuis te komen. Ze vertellen hem van de buitengewoon grote ster, die ze hadden gezien, die alle andere sterren deed verbleken, waardoor ze wisten dat een grote koning was geboren in Israël, die ze willen gaan vereren. Herodes vraagt hen hem woord te brengen wanneer ze het kind hebben gevonden, zodat hij het ook kan gaan vereren. De wijzen gaan weg en zien dan weer de ster, die stil blijft staan boven de grot waarin het kind was met zijn moeder. En ze haalden hun schatten te voorschijn en boden het kind goud, wierook en mirre aan. En in een droom werden ze gewaarschuwd door een engel, dat ze niet moesten teruggaan naar Herodes en ze gingen via een andere weg terug naar hun land.

Behalve dit protevangelion is er nog een andere apocriefe tekst, waarin Maria bevalt in een grot. Deze tekst wordt in het kort ‘Kindertijd’ genoemd en is naar eigen zeggen afkomstig uit het boek van Jozef de hogepriester, door sommigen Kajafas (Caiaphas) genoemd. Het verhaal begint net als het voorgaande met het decreet, dat Augustus uitvaardigde in het 309e jaar van de tijd van Alexander, waardoor Jozef met zijn vrouw Maria op weg ging naar Bethlehem, de stad van zijn vaderen. En ze kwamen bij een grot en Maria hield het niet meer en zei: “Laten we de grot ingaan.” Het was bijna avond en Jozef ging op zoek naar een vroedvrouw en kwam een oude vrouw uit Jeruzalem tegen, die met hem mee wilde gaan. De zon was ondertussen ondergegaan en toen ze bij de grot kwamen, was deze gevuld met een groot licht en het kind lag gewikkeld in luiers te sabbelen aan de borst van zijn moeder. De vrouw wordt door Maria aangespoord haar handen op het kind te leggen en zodra ze dit doet is ze genezen en ze belooft voor de rest van haar leven het kind te dienen. Ze gaat heen, waarna de herders komen, die buiten de grot een vuur maken en feest vieren, waarop het hemelse leger aan hen verscheen, dat de allerhoogste God prees en vereerde. En de grot leek wel een glorieuze tempel. En de oude vrouw zag dit alles en prees God. En op de 8e dag werd het kind besneden in de grot en de oude Hebreeuwse vrouw nam de voorhuid (volgens anderen was het de navelstreng) en bewaarde die in een albasten kruikje met oude nardusolie. Ook in dit verhaal komen de wijze mannen uit het oosten naar Jeruzalem, volgens een profetie van Zoradascht (= Zoroaster, i.e. Zarathustra), en brachten het kind geschenken: goud, wierook en mirre. En Maria nam een van de luiers van het kind en gaf het aan de wijze mannen. En tegelijk verscheen aan hen een engel in de vorm van de ster die hen had begeleid op hun weg; en ze volgden het licht tot ze terugkwamen in hun land. Daar kwamen hun koningen en prinsen naar hen en vroegen wat ze gezien hadden en ze haalden de luier te voorschijn, die ze van Maria hadden gekregen, en maakten een groot feest en naar de gewoonte van hun land [d.w.z. ze zijn vuurvereerders] maakten ze een vuur en vereerden dat en wierpen de luier in het vuur. En nadat het vuur was uitgebrand, haalden ze de luier er onbeschadigd uit en ze begonnen hem te kussen en legden hem op hun hoofd en hun ogen, zeggend: ‘Dit is voorzeker een onbetwijfelde waarheid en het is waarlijk verbazend dat het vuur het niet verteerde.’ En ze namen hem en legden hem met het grootste respect tussen hun schatten. (‘The Lost Books of the Bible…’, New York 1971 = 1963, 32-35; 38-40)

Uiteraard had mijn vader die boeken niet gelezen en was zijn kennis afkomstig uit de orale traditie. In de Bijbel en ook in de apocriefe boeken wordt niet over koningen gesproken en dat er slechts drie wijzen zijn, wordt afgeleid uit de geschenken goud, wierook en mirre. De namen Caspar, Melchior en Balthazar zijn van een latere tijd en dat een van de drie een Moor zou zijn, heeft te maken met de traditie dat de 3 koningen staan voor de drie werelddelen Europa, Azië en Afrika. Volgens http://www.heiligen.net/heiligen/01/06/01-06-0001-drie-koningen.php is Caspar de zwarte koning. Anderen zijn een andere mening toegedaan: https://www.ikhebeenvraag.be/vraag/13934/Welke-van-de-drie-koningen-had-een-zwarte-huidskleur gaat voor Balthasar, terwijl Caspar bij hen de Aziaat is. Wikipedia (https://nl.wikipedia.org/wiki/Wijzen_uit_het_oosten) maakt een beetje een zootje, door zowel Caspar als Balthasar uit Afrika te laten komen en de laatste tot de zwarte te maken.

Drie Koningen (school van Jeroen Bosch)

Bekend is het schilderij van Jeroen Bosch (zie https://dick.wursten.be/bosch_aanbiddingmagi.htm), waarvan de bovenstaande kopie zich bevindt in het Erasmushuis te Anderlecht (https://nl.wikipedia.org/wiki/Aanbidding_der_Koningen_(Anderlecht)).

Het feest van Halloween heeft enige gelijkenis met het driekoningenfeest, want het langs de deuren gaan voor ‘trick or treat’ is hetzelfde en wordt in bepaalde delen van Nederland ook met het feest van Sint Maarten (11-11) verbonden. Het is tegenwoordig mode om van Halloween een Keltisch feest te maken (https://nl.wikipedia.org/wiki/Halloween), maar dat is onzin. Net als Carnaval is Halloween een door en door Christelijk feest, dat gevierd wordt op de vooravond van Allerheiligen, zoals Sinterklaasavond gevierd wordt op de vooravond van de feestdag van Sint Nicolaas. In de Katholieke traditie wordt Allerheiligen gevolgd op 2 november door het ‘feest’ van Allerzielen, een soort dodenherdenking, waarin de kerk in het zwart of paars wordt gehuld en ‘stille missen’ worden gelezen, waarbij niet wordt gezongen. Net als met Carnaval wordt in ‘Keltische’ landen de vooravond van het feest van Allerheiligen gevierd met een verkleedpartij, waarbij het thema van de dood overheerst vanwege Allerzielen. Door puriteinse protestanten wordt neergekeken op dit verkleden en wordt het als ‘heidens’ afgeschilderd en dat is de reden waarom het gezien wordt als een relict uit de Keltische tijd.

In de aanloop naar Halloween dit jaar was er de zogeheten Megyn Kelly affaire, naar aanleiding van enige ondoordachte opmerkingen van Megyn Kelly. De zaak is gecompliceerd, want Megyn was populair in conservatieve kringen op FOX en was nu ingehuurd om een eigen show te doen bij de ‘linkse’ zender NBC, een strategische blunder, en de affaire was een excuus voor NBC om haar show te schrappen. Maar met Megyn hoeven we geen medelijden te hebben, want de toegezegde 69 miljoen dollar voor de 10 shows krijgt ze gewoon uitbetaald. Maar goed, wat was er ‘verkeerd’ aan wat ze zei. Een meisje had haar gezicht zwart gemaakt om haar favoriete ster Diana Ross uit te beelden, want dat is wat je doet met Halloween: je neemt de persona aan van een bekend figuur: Elvis bijvoorbeeld. Dus Megyn zag daar niets bijzonders in om je gezicht zwart te maken om Diana Ross te zijn. Nou, dat was natuurlijk helemaal fout van haar (let wel, bij FOX zou dit geen enkel probleem zijn geweest).

Een indringende bespreking van de affaire vanuit een zwart conservatief Christelijk standpunt wordt gegeven door Jesse Lee Peterson in de video https://youtu.be/9082V04KtaM (31:40) ‘Immoral Blacks—What Do They Care About? BLACKFACE 🙄 Megyn Kelly Fired’ van Jesse Lee Peterson, gepubliceerd op 26 okt. 2018 (3.584 v; 317 r). Tekst: ‘77-percent of black babies are born out-of-wedlock to black women who were born in America. Black-on-black crime is out-of control in Chicago, Gary, IN, inner cities. Abortion is out of control — girls as young as 14, 15, 16, having abortions. The relationship between black men and black women is awful — black men are weak, and black women are angry — not all, not all, but most. Black churches for the most part are useless. You’re more likely to find God by staying at home or going to Church with Jesse Lee Peterson, than the average black church. The illegal aliens are running blacks out of their own communities. Caravans coming every year. It’s a real moral mess in the black community. Most blacks hate white people. Their suffering and anger is blamed on white people. What are blacks concerned about? “Blackface” worn by white people. Tearing down statues of great men who helped build and frame this country. Even if a white admires a black and dresses up like them for Halloween, it’s not allowed — it’s called “racism” by the children of the lie. It’s evil, insane, as dumb as you can get. If you’re white, you’re not even allowed to talk about it. You lose your job. What has happened to my country? I want my country back. In the good old days when boys were boys and men were men, this was not an issue. This is from the children of the lie, like the NAACP, Black Lives Matter, etc. Megyn Kelly is out at NBC for simply talking about “blackface” — in a good way! She told the truth, and she lost her job. There may be more behind the scenes — they likely wanted to take her out anyway. If I were into the black thing, I’d say no, this is too far. Black people don’t care about what’s right — why don’t you fix your lives! James & Jesse talk about Jimmy Kimmel dressing up like NBA’s Karl Malone, the Wayans brothers dressing up like White Chicks, Robert Downey Jr in Tropic Thunder, Mariah Carey’s ex Nick Cannon, Dave Chappelle. Caller Tyrone of Chicago calls Jesse an idiot & tries to deny the record low murder clearance rate of 17.5-percent in Chicago in 2017, 82.5-percent of murders going with no arrest, never solved. Jesse calls him a beta male and says he needs Jesus. SOURCES: Megyn Kelly reportedly is leaving NBC after she talked about “blackface.” Clip 25-3.A. (Twitter / NBC) Megyn Kelly wonders what the big deal is about blackface…0.23; B. She tells a story of someone who dressed up like Diana Ross…0.25: https://twitter.com/tommyxtopher/status/1054725740476973057. NBC News chairman Andy Lack said, “I condemn those remarks. There is no place on our air or in this workplace for them.”
NBC News anchor Craig Melvin said her comments were “ignorant and racist… stupid and indefensible.” https://www.businessinsider.nl/megyn-kelly-colleagues-slam-her-blackface-comments-on-the-today-show-2018-10/?international=true&r=US. Clip 26-1 (Huff. Post) Weather anchor Al Roker and other blacks speak out…0.28 Clip 26-2.A. (NBC) Padma Lakshmi chef woman scolds Megyn Kelly…0.13 B. Cornell William Brooks says blackface dehumanized blacks…0.33 C. Al Roker and another NBC anchor talk about it…0.35: https://twitter.com/keithboykin/status/1055067779458625537. Padma Lakshmi tweeted: minstrelsy is the basis for the coining of the term “Jim Crow” laws which served to humiliate & target Black Americans. Because caricaturing another race perpetuates the dehumanization of POC who are being killed & jailed at a disproportionate rate in the US: https://twitter.com/PadmaLakshmi/status/1054752104353595400.’ (Etc.)

Een andere conservatieve bespreking (samen met andere onderwerpen) is de video https://youtu.be/HydnqLpEpZY (1:16:22) ‘The Strange Mail Bomber Motive & Megyn Kelly Fired After “Blackface Apology” – Black Pilled’ van Red Ice TV, gepubliceerd op 26 okt. 2018 (14.476 v; 512 r). Tekst: ‘Devon Slack, AKA Black Pilled author of the novel “Day of the Rope,” joins Henrik to talk about how the strange motive of the Mail Bomber will be used to silence critics of globalists and initiate more censorship and restrictions online. Trump’s critique of the press has been used – by the press – as the reason for why CNN received a supposed bomb in the mail. It has yet not been established if the bombs were functioning or not or if this was intended as a hoax. We also discuss Megyn Kelly’s groveling to the outraged liberals that attacked her after defending people’s right to do blackface on Halloween. Despite a teary-eyed apology on television, it looks like Megyn Kelly will be fired anyway. Devon also tells us who it was that started blackface and the story behind it. In the second hour for members we discuss updates on the caravan that is heading towards the US. We talk about the elites plan to replace the population in Western countries and why they are so obsessed with this goal. Later we talk about the Tucker Carlson and Cenk Uygur debate at Politicon and break down the weaknesses of Tucker. Devon goes into one of comedian Benjamin Owen’s recent videos where he expressed fear around accepting evolution because it leads to the science of racial differences. We finish off speaking about crazy democrat Cory Booker and his sexual assault … on a man.’ [Vanaf 56:00 over Al Johnson, een Jood, als ‘Blackface’, gevolgd door de ‘apologie’ van Megyn – tot 1:08:20.]

De affaire trok de aandacht van vele commentatoren, zoals de bekende Scott Adams in de video https://youtu.be/qiaHqrAwvhE (44:37) ‘Scott Adams talks about the nutty bomber, Megyn Kelly, and midterms, with coffee.’ Van OpenMind, gepubliceerd op 27 okt. 2018 (2.993 v; 92 r). [Begint met Megyn Kelly tot 8:10]

Een jonge uitgesproken commentator is Styxhexenhammer666, zie de video https://youtu.be/Y0OHJBAbSYw (7:25) ‘Megyn Kelly Fired: Good Riddance for the Wrong Reasons’ van Styxhexenhammer666, gepubliceerd op 25 okt. 2018 (83.650 v; 1.526 r). Tekst: ‘Megyn Kelly is a talentless and vapid opportunist but her blackface comments were not offensive.’

En nu over Sinterklaas en Zwarte Piet.

Laten we beginnen met vast te stellen, dat het Sinterklaasfeest een van de meest onbegrepen tradities is, zoals blijkt uit de volgende video van Arjen Lubach: https://youtu.be/KjosGL5YwPw (21:04) ‘Zwarte Piet – Zondag met Lubach (S07)’ van vpro zondag met lubach, gepubliceerd op 26 nov. 2017 (892.119 v; 5.578 r).

In koor wordt door de heren en dames politici en anderszins geroepen, dat het Sinterklaasfeest een kinderfeest is, wat natuurlijk fout is, want het is, zoals ik boven zei, een familiefeest, dat doordat het gegrepen is door de commercie is uitgegroeid tot een nationaal feest.

Als familiefeest is het een initiatierite voor de kinderen, waarin bepaalde waarden worden overgebracht over goed en kwaad. Dit gebeurt in de vorm van een hoax, die in principe in de familie wordt gepleegd. De ouders maken de kinderen wijs, dat er een zekere figuur genaamd Sinterklaas bestaat, die op 5 december langs komt om cadeaus te brengen aan kinderen, die – in principe – niet stout zijn geweest, terwijl stoute kinderen met de roe worden gestraft. Zwarte Piet, die voor Sinterklaas de zak met cadeaus draagt, is ook de drager van de roe en de bedoeling van deze roe (een bundel twijgen) is om kinderen angst aan te jagen. Zwarte Piet is de boeman en is een afsplitsing van Sinterklaas, die de kleuren Wit en Rood heeft, zodat de derde kleur van de alchemietriade zwart voor Piet is. Piet is een van het bekende trio Hollandse namen Jan, Piet en Klaas, welke laatste naam een verkorting is van Nikolaas. Jan is zoals iedereen weet alleman, maar ook Piet is alleman, vanwaar we spreken over hoge pieten voor de elite: zij zijn hoge pieten dus wij zijn allemaal pieten.

Hoewel de pieten allemaal verschillend zijn (aangezien iedere persoon anders is en een eigen interpretatie van zijn of haar kostuum heeft) zijn toch alle pieten hetzelfde en geven de indruk van een eenheid zoals een leger. En net als een leger hebben ze een aanvoerder, genaamd de grote piet. Hetzelfde is het geval met Santa Claus, die een leger van elven heeft, geleid door een grote elf. Ook is dit het geval met Harlekijn, die een legertje van harlequino’s heeft, die net als het pietenleger rondtollen en tuimelen als acrobaten en een van hun stunts is het bouwen van een menselijke toren. De overeenkomst tussen harlekijn en Zwarte Piet is goed te zien in het artikel van wikipedia: https://en.wikipedia.org/wiki/Harlequin, waarin diverse afbeeldingen zijn opgenomen van harlekijns – reeds uit de 17e eeuw – die zwartgemaakte gezichten hebben of een zwart masker dragen. De harlekijns zijn uitgerust (bewapend) met een stok, zie de eerste afbeelding met de tekst: ‘The classical appearance of the Harlequin stock character in the commedia dell’arte of the 1670s, complete with batte or “slapstick”, a magic wand used by the character to change the scenery of the play (Maurice Sand, 1860)’. In het deel over de herkomst van de naam Harlekij wordt verwezen naar ‘Hellequin[, who] was depicted as a black-faced emissary of the devil, roaming the countryside with a group of demons chasing the damned souls of evil people to Hell. The physical appearance of Hellequin offers an explanation for the traditional colours of Harlequin’s red-and-black mask’. Zwarte Piet heeft een zwart gezicht en zeer rode lippen. Hij is een ‘demon’, een ‘duivel’. De bekende studie over Sinterklaas van Louis Jansen uit 1993 heet: ‘Nicolaas, de duivel en de doden’. Daarin wordt veel aandacht geschonken aan de relatie met Hellequin of Herlequin, de aanvoerder van het wilde leger, maar helaas schiet hij tekort in het uitleggen van de relatie tussen Harlekijn en Zwarte Piet. Hij zegt slechts: ‘De verdere geschiedenis van ‘Herlequin’ tot aan zijn metamorfose als ‘Arlequino’ in de zeventiende-eeuwse Italiaanse komedie is voor ons onderwerp van minder belang. ‘Geleidelijk veranderde de lelijke duivelskop in een mensengezicht. Wat van de duivel restte, behalve het duistere karakter en de acrobatische beweeglijkheid, was – en dat is tekenend – een elegant zwart half-masker. Het bekende lapjespak van ‘Harlekijn’ was oorspronkelijk een maillot waaraan talloze loshangende lapjes waren bevestigd. Dit aanvankelijk haveloze kostuum is bewaard gebleven in sommige Oostenrijkse Nicolaasmaskerades.’ (Jansen, 104) [Zie de afbeeldingen op https://nl.pinterest.com/lycene/arlequin-hellequin-harlequin-arlecchino-costume/?lp=true.]

De harlekijns hebben een bont kostuum, dragen een zwart masker of hebben een zwartgemaakt gezicht, zijn bewapend met een roe (genaamd ‘slapstick’) en vormen een leger. Ze verrichten acrobatische kunsten, jongleren, etc. Ook de pieten hebben een bont kostuum van aan elkaar genaaide lapjes. Ze zijn bewapend met een ‘roe’ of ‘gard’, een bosje twijgen, waarmee ze slaan op ruiten bijvoorbeeld om ‘geraas’ te maken. Dit was mijn eerste ervaring met Sinterklaas in een collectieve setting: ik was 5 en we zaten in de kleuterklas met zijn allen Sinterklaasliedjes te zingen en plotseling ‘all hell broke lose’: een enorm kabaal brak uit – dat waren de roeden, die op de hooggeplaatste ruiten van het klaslokaal werden geslagen – en de deur zwaaide open en we werden bekogeld met handenvol pepernoten en andere snoepjes, een tamelijk pijnlijke aangelegenheid, en vervolgens kwamen een legertje pieten en Sinterklaas het lokaal in, terwijl menig kind aan het huilen was; dit laatste neem ik aan, want zo goed staat me de rest van het gebeuren niet meer voor ogen. Het is echter een bekend feit, dat tijdens het Sinterklaasritueel er menig kindertraan vloeit, aangezien die nogal snel vloeien, niks om je druk over te maken.

Nikolaas bij stoute kinderen
Illustratie uit ‘Sint Nikolaas en zijn knecht’ van Jan Schenkman, een Amsterdamse onderwijzer die als een van de grondleggers van het Sinterklaasverhaal wordt beschouwd. Eind 19de eeuw.

Angst is een vast onderdeel van het Sinterklaasritueel, dat in de loop wel aan kracht heeft ingeboet zoals ook andere onderdelen langzaam wegslijten. Een paar jaar terug zag ik op tv een Sinterklaasprogramma, waarin kinderen vragen mochten stellen aan Sinterklaas. Uiteindelijk werd slechts één meisje de gelegenheid gegeven een vraag rechtstreeks tot de Goedheiligman te richten en de vierjarige kleuter wilde van de Sint weten hoe het komt dat hij alles weet. Er gebeurde iets merkwaardigs, want de Sint is kennelijk door Altzheimer aangetast, want hij moest het antwoord schuldig blijven. Dit is natuurlijk zeer vreemd, want de alles-weter weet niet hoe het komt dat hij alles weet. Het duurde even voor ik begreep wat er met hem aan de hand was: hij had namelijk zijn Boek niet meer, waar alles in staat.

Het Boek was vroeger een zeer bekend onderdeel van het Sinterklaasspel. De Sint kwam op Sinterklaasavond binnen in het huis, waar hij met kloppend hart door de kinderen werd opgewacht. Terwijl liedjes werden gezongen als ‘Sinterklaasje, kom maar binnen met uw knecht’ en ‘Sinterklaas kapoentje, gooi wat in mijn schoentje’, kwam de Sint binnen, vergezeld door een zwarte piet (hoe meer pieten, hoe duurder het werd), die de zak met cadeautjes droeg. Ook droeg hij voor de Sint het Grote Boek, waar alles instond. De Sint nam plaats, kreeg van Piet het Boek aangereikt en begon van ieder kind de slechte en goede daden te vertellen, waarbij Piet eerst met de roe zwaaide als symbolische bestraffing voor de slechte daden en tenslotte het cadeau uit de zak haalde.

Zie het boek in de reclame van BOL: https://youtu.be/jmU-VVi4BBU.

Hoe de Sint aan al die informatie kwam, was ieder kind duidelijk: hij had een heel leger aan spionnen, zwarte pieten genaamd, die in de tijd voorafgaand aan Sinterklaas overal naar binnen loerden en zo alles te weten kwamen. Wat de kinderen daarentegen niet wisten, was, dat moeder bij de binnenkomst van de Sint deze een briefje in de hand drukte, waarop geschreven stond wat hij moest zeggen; net zoals de kinderen niet wisten, dat de Sint de cadeautjes niet uit Spanje meebracht in zijn stoomboot, maar dat de ouders in feite de pieten waren, die de cadeau’s kochten.

Het boek, dat de Sint draagt, is een oud missaal uit de kerk (of een daarop lijkend boek), iets dat al te zien is op oude afbeeldingen van Sinterklaas, want hij was als heilige vooral een verspreider van het boek, het evangelie. Het is mogelijk dat hij een van de eersten was, die met een dergelijk boek, een missaal, waarin de liturgie van de belangrijkste feesten werd vermeld, rondtrok. Nu is een missaal niet hetzelfde als een boek met goede en slechte daden. Dit laatste is echter zeer bekend en komt al voor in de Bijbel en in de Apocriefe boeken. In psalm 69 wordt gesproken over het boek van de levenden. Vers 29 zegt: ‘Laten zij uit het boek des levens worden uitgedelgd, met de rechtvaardigen niet worden opgeschreven.’ Verwezen wordt naar Exodus 32:32, waar al sprake is van dit boek: ‘Maar nu, vergeef toch hun zonde [het aanbidden van het gouden kalf] – en zo niet, delg mij [= Mozes] dan uit het boek dat Gij geschreven hebt.’ Waarop de Heer tegen Mozes zei: ‘Wie tegen Mij gezondigd heeft, zal Ik uit Mijn boek delgen.’ Hierbij wordt verwezen naar psalm 69: 29 en Openbaring 3:5, waarin de schrijver (Johannes) aan de engel van de gemeente te Sardes moet schrijven: ‘Wie overwint, zal aldus bekleed worden met witte klederen [zie vers 4: Doch gij hebt enkele personen te Sardes, die hun klederen niet hebben bezoedeld, en zij zullen met Mij in witte klederen wandelen , omdat zij het waardig zijn.]; en Ik zal zijn naam geenszins uitwissen uit het boek des levens, maar Ik [Christus] zal zijn naam belijden voor mijn Vader en voor zijn engelen.’ Hierbij wordt, behalve naar Exodus 32:32 en Psalm 69:29, ook verwezen naar Openbaring 20:12, 15 en 21:27. Het betreft het visioen van het Laatste Oordeel. De schrijver (Johannes) ziet een grote witte troon, waarop God zit. En hij ziet de doden, de groten en de kleinen, staande voor de troon, en er worden boeken geopend. En nog een ander boek wordt geopend, het [boek] des levens; en de doden worden geoordeeld op grond van hetgeen in de boeken geschreven staat, naar hun werken. ‘En wanneer iemand niet bevonden werd geschreven te zijn in het boek des levens, werd hij geworpen in de poel des vuurs.’ En van de stad, het hemelse Jeruzalem, wordt gezegd: ‘En in haar zal niets onreins binnenkomen en niemand, die gruwel en leugen doet, maar alleen zij, die geschreven zijn in het boek des levens van het Lam.’ Hierbij vinden we verwijzing naar Filippenzen 4:3, waar Paulus van bepaalde medebroeders zegt: ‘Want zij hebben tezamen met mij in de prediking van het evangelie gestreden, naast Clemens en mijn overige medearbeiders, wier namen staan in het boek des levens.’ Ook wordt verwezen naar Daniël 12:1, waarin gesproken wordt over een tijd van grote benauwenis die zal komen: ‘Maar in die tijd zal uw volk ontkomen: al wie in het boek geschreven wordt bevonden.’

Hoe dit werd toegepast, is te zien in de visionaire literatuur uit de vroege Middeleeuwen. In het visioen van de soldaat van Bede (‘Hist. Eccl.’ Boek V, c. XIII) tonen twee jongelingen de visionair een heel klein wit boekje, waarin zijn goede daden staan opgetekend. Een leger van boze en mismaakte spoken daarentegen toont hem een bijna niet te dragen zwart boek met al de misdaden, die hij ooit in woord, daad en gedachte heeft gepleegd. Tegenover dit bewijs staan de engelen machteloos en kunnen de visionair niet redden en deze wordt meegesleurd naar de hel.

Mee in den zak

In de Sinterklaastraditie wordt dit meegesleurd worden naar de hel gesymboliseerd door het stoppen in de zak en het meenemen naar Spanje, waar de kinderen worden heropgevoed of ingelijfd in het leger zwarte pieten. Als Zwarte Piet de duivel is, dan is Sinterklaas God, die in de hemel woont en alles ziet en daarom alles weet en voor wie geen gedachten verborgen zijn. En zoals Sinterklaas – die goedheilig man – een abstractie is van God, zo is Zwarte Piet een abstractie van de duivel, wiens voornaamste kleur zwart is (hoewel er ook Rode duivels bestaan evenals Blue devils, etc.). Zwart staat in veel uitdrukkingen voor slecht, donker en kwaad, aldus het spreekwoordenboek van Van Dale. Het is het tegenovergestelde van wit, dat staat voor goed, onschuldig, zuiver en licht. Hier is de achtergrond van het gepraat over racisme: het zit al in de taal, waarin een zwartkijker iemand is, die alles ‘zwart’ inziet, alleen de donkere kant van het leven ziet. Een zwartrijder is iemand, die zonder rijbewijs rijdt, zwart geld is illegaal geld, dat je moet ‘witwassen’. Iemand ‘zwart maken’ is de slechte kant van iemand laten zien of iemand iets slechts aansmeren.

Zwarte Piet is zo zwart als roet. Hij is roetzwart. Hij is niet zwart van het roet (van het kruipen door de schoorsteen) maar van zichzelf zoals Moriaantje, zo zwart als roet, die ging wandelen zonder hoed. Maar de zon scheen op zijn bolletje, daarom droeg hij een parasolletje. Maar om zo zwart te worden moeten de pieten zich schminken en dat werd vroeger gedaan met roet. Volgens F.E. Farwerck, schrijver van ‘Noordeuropese mysteriën en hun sporen tot heden’ (Deventer 1978 = 1970), is de meest voorkomende vermomming het zwart maken van het gezicht, vooral ook omdat dit de eenvoudigste wijze van vermomming is. En hij verwijst naar de verhalen over het Wilde Heir: de mannen van de Herlekin-schaar werden beschreven als Ethiopiërs, dus met zwartgemaakte gezichten. (p. 345)

Het Sinterklaasfeest is niet overal in Nederland hetzelfde, zeker in het verleden. Op de Waddeneilanden waren geen pieten, alleen zogeheten sunderklasen, klaasomes of gewoon klazen. Op Texel was het in de week voor Sinterklaas één grote verkleedpartij, waarvan als vast onderdeel baanvegers optraden, gehuld in jute zakken en slepend met kettingen, die tegen het avonduur de kinderen naar binnen joegen, terwijl overal als Sunderklaas verklede en gemaskerde figuren overal vrij in- en uitliepen. (p. 257)

Met Zwarte Piet valt niet te spotten, zie https://youtu.be/ve9IJDgWvhk (17:39) ‘Protest van Kozp in Eindhoven 17-11-2018’ van parkrides, gepubliceerd op 17 nov. 2018 (138.594 v; 582 r). Tekst: ‘Kozp die had dit niet verwacht, en Eindhoven was er klaar voor. Eindhoven bedankt om deze traditie te behouden. Fijne Sinterklaas gewenst, en vergeet je schoen niet te zetten.’

Over de ‘freedom of speech’ als het recht om een feestelijk gebeuren te verpesten, zie https://youtu.be/vvpBQIkPJ54 (14:24) ‘Zwarte Piet anti-racism activists wrongfully accused by Dutch officials and media’ van Kevin P. Roberson, gepubliceerd op 13 nov. 2015 (4.173 v; 129 r). Over Gouda in 1Vandaag: https://youtu.be/3DYRN19Hr_I (11:34) ‘Mislukkelingen verzieken Sinterklaasintocht Gouda’ van Piet Zwart, gepubliceerd op 15 nov. 2014 (152.748 v; 743).

Tenslotte een informatieve documentaire over Sinterklaas en Zwarte Piet van Arnold-Jan Scheer met de titel ‘HET GEHEIM VAN DE ZWARTE SINTERKLAZEN’, gepubliceerd op 3 jun. 2016.

Arnold-Jan Scheer – HET GEHEIM VAN DE ZWARTE SINTERKLAZEN

Gepubliceerd op 3 jun. 2016

DVD bestellen of online bekijken: http://www.wildgeraasdefilm.nl
Het boek Zwarte Sinterklazen via: info@papierentijger.org

VERSLAG VAN EEN ONDERZOEK NAAR EEN OEROUDE EUROPESE RITE

Sint en Piet in een breder perspectief.

De verzwegen waarheid die u nooit achter Sint Nicolaas had gezocht.

WILD GERAAS is een documentaire naar de boeken ZWARTE SINTERKLAZEN, ‘over Pieten en ander heidens volk’ (2014) en WILD GERAAS, ‘mijn wonderlijke reizen met Sinterklaas en kerstman’ (2010) van Arnold-Jan Scheer.

Deze geheel onafhankelijke 52 minuten durende documentaire van Scheer (‘Showroom’, ‘Paradijsvogels’) en Roy Dames (o.a. ‘Foute Vrienden’), waarvoor gedurende 20 jaar gefilmd is in meer dan 10 Europese landen, is een zoektocht naar de oorsprong van het Sinterklaasfeest en toont verbanden aan tot in Azië en Afrika.

Het Amerikaanse ABC News zond in 2009 beelden van WILD GERAAS uit en de Nederlandse editie van National Geographic Magazine publiceerde in 2014 een artikel over het Amelandse Sinterklaasfeest van hand van Scheer.
Het hoofd programma-aankoop van de NPO vond de inhoud van de film een eye opener die belangrijk nieuw inzicht geeft waarvan de rest van Nederland kennis moet nemen.
In de film komen historici, een historisch letterkundige, een Afrikaniste en een Sinterklaaskenner van de stichting Sint Nicolaas Comité aan het woord. Er is gebruik gemaakt van de kennis van cultureel antropologen, etnologen en een Indo Europees taalwetenschapper.

Supervising editor Jelle Redeker deed de montage voor Gouden Kalf winnende films. On-line editor Jurrian Bevelander. Geluidsontwerp Wiebe de Boer.

Voor lezingen: arnoldjanscheer@icloud.com

De boekenuitgevers:
Wild Geraas: info@uitgeverijaspekt.nl
Zwarte Sinterklazen: info@papierentijger.org

Reacties:
https://youtu.be/LK3t2nO4TBo

(Voor bepaalde onderdelen uit de video, zie https://robscholtemuseum.nl/cor-hendriks-sardinie-en-de-sjerden-2-het-muffeldier-oftewel-de-moeflon/.)

Voor wie meer wil weten over de theorieën van Arnold-Jan Scheer rond Zwarte Piet, zie het interview met hem: https://youtu.be/ckFX7TGGgqg (24:05) ‘De waarheid over zwarte piet’ van Rocc Pro, gepubliceerd op 1 dec. 2017 (4.173 v; 33 r). Tekst: ‘Een interview met Arnold- Jan Scheer over de oorsprong van Sint en Piet. De herkomst van “ons” sinterklaasfeest is een interessant thema. Arnold-Jan Scheer veegt het “slavernij” argument tegen Zwarte Piet volledig van tafel, en je kunt je afvragen in hoeverre het “Blackface” fenomeen van toepassing is op deze wereldwijde en oeroude traditie van het ‘zwart maken. Bij verreweg de meeste mensen volslagen onbekend en/of onbegrepen door het missen van geschiedkundige kennis. De documentaire Wild Geraas wordt geboycot door de reguliere media, vanwege onbekende redenen.’

Meer informatie:
https://robscholtemuseum.nl/?s=Zwarte+Piet