Roel van Leeuwen – Vaak vermoeden ’niet integer’ raadslid + ’Ga het gesprek aan over integriteit’ + Raadslid mist waardering + Raadslid zijn is vooral roeping

21 januari 2018Businessplan, Home, Locatie, Media0

Vaak vermoeden ’niet integer’ raadslid

Collega raadsleden, die de de afgelopen raadsperiode niet integer hebben gehandeld, 17 procent van de raadsleden zegt ze te kennen. Zo blijkt uit een enquête van deze krant in samenwerking met het onderzoeksbureau Overheid in Nederland.

Het onderwerp integriteit staat volop in de spotlights. In de media is veel aandacht geweest voor zaken als: corruptie, omkoping en/of bevoordeling van vrienden, fraude, dubieuze giften en beloften en onverenigbare nevenfuncties. Onlangs kwam de Brunssumse wethouder Jo Palmen in het nieuws, die ondanks een negatief integriteitsrapport zijn wethouderspositie niet wilde opgeven.

Uit het onderzoek van deze krant blijkt, dat 17 procent van de raadsleden zeker collega raadsleden kent, die niet integer handelen. Daarnaast geeft 27 procent aan het vermoeden te hebben, dat één of meer collega’s in de raad niet integer zijn.

Geheime stukken

Zo geven raadsleden aan, dat geheime stukken openbaar worden gemaakt door collega raadsleden. Eén raadslid spreekt van bestuurlijke inmenging door een belanghebbende bij projecten, waarover gestemd moet worden. De helft van de raadsleden zegt geen aanwijzingen te hebben, dat collega raadsleden niet integer zijn.

In de regio Gooi en Vechtstreek zegt 27 procent van de raadsleden zeker iemand te kennen, die niet integer handelt. Terwijl 42 procent van de ondervraagde raadsleden in de regio Zuid Kennemerland het vermoeden heeft, dat collega-raadsleden niet integer handelen.

Opvallend is, dat 30 procent van de ondervraagde VVD-raadsleden stelt een collega-raadsleden te kennen, die niet integer heeft gehandeld, terwijl slechts 10 procent van de CDA’ers zo stellig is. Het vermoeden van niet integer handelen is het grootst onder PvdA’ers en raadsleden van de ChistenUnie (38 procent).

Twee derde van de ondervraagde raadsleden vindt, dat er voldoende aandacht is van de media voor dit thema. 22 procent vindt echter, dat hier te weinig aandacht voor is, terwijl 7 procent vindt, dat er te veel over het onderwerp wordt bericht.

Om integriteitsschendingen in gemeenten te voorkomen worden op veel plekken handreikingen en protocollen geschreven, hoe raadsleden om kunnen gaan met de verschillende dilemma’s rond het thema integriteit. Een meerderheid (55 procent) van de raadsleden geeft aan, dat dergelijke protocollen niet voldoende zijn om de integriteit van raadsleden te garanderen. Slechts een kwart van de raadsleden meent, dat dit een afdoende instrument is.

’Mensen die niet integer zijn, laten zich niet leiden door een protocol’, zegt één raadslid. Een ander stelt, dat een protocol hand in hand moet gaan met handhaving. Een raadslid vindt, dat er op de juiste manier en in voldoende mate aandacht aan de problematiek wordt besteed. ’Op alle niveaus van medewerkers van de gemeente tot raadsleden en burgemeester en wethouders’.

Onderzoeksbureau Toponderzoek (https://toponderzoek.nl/) heeft het onderzoek uitgevoerd via de overheidsdatabase Overheid in Nederland (http://www.overheidinnederland.nl/). Deze database bevat alle politiek-bestuurlijke politici / bestuurders van Nederland.

Noordhollands Dagblad, 29 december 2017

https://www.noordhollandsdagblad.nl/playlist/gemeenteraadsverkiezingen-2018/artikel/vaak-vermoeden-niet-integer-raadslid

’Ga het gesprek aan over integriteit’

Niet naïef zijn, met elkaar in gesprek gaan en het screeningsproces zo opzetten, dat elk raadslid steeds beseft hoe belangrijk integriteit is. Dat is volgens Gerard Ram, vicevoorzitter van Raadslid.Nu (http://www.raadslid.nu/), nodig om de integriteit in de gemeenteraden te verbeteren.

Integriteit is een steeds vaker terugkerend thema als het gaat om de kwaliteit van het openbaar bestuur. Ook Gerard Ram vindt het een belangrijk thema, al is niet altijd duidelijk, waar precies de grenzen liggen. ,,De definitie van integriteit is erg breed. Wat is bijvoorbeeld de definitie van fatsoenlijke omgangsnormen? Raadsleden zijn geen heiligen. We zijn de buurman en buurvrouw van de stemmer en staan midden in de samenleving.’’

Het Zaanse raadslid doet er zelf alles aan om te voorkomen, dat er twijfels zijn over zijn integriteit. ,,Als ik een borrel heb en iemand biedt aan de rekening te betalen, dan zeg ik altijd: ’we splitten’. En als ik voor Raadslid.Nu naar Den Haag moet rijden, dan zal ik de reiskosten niet declareren.’’

Oogkleppen

Een integer openbaar bestuur moet wat hem betreft voorop moet staan. ,,De meerderheid van de raadsleden ziet het raadswerk als een passie. Dat kan zorgen voor oogkleppen als je er vanuit gaat, dat iedereen het werk vanuit diezelfde passie doet. Maar je moet niet naïef zijn. Als raadsleden moet je met elkaar over dit thema in gesprek gaan. Bijvoorbeeld als een raadslid voor de vierde keer opkomt voor een vergoeding voor een bepaalde bewoner.’’

,,Ik adviseer om twee keer per jaar met elkaar het gesprek aan te gaan over integriteit. Dat vergt wel een veilige omgeving. De hitte van de strijd in de raad moet je laten rusten. En vraag dan ook aan elkaar, hoe je zeker weet dat er geen mensen op de kandidatenlijst staan, die er niet thuishoren.’’

Kritische vragen

Alleen een protocol is onvoldoende om integriteitsschendingen te voorkomen, maar het helpt wel, denkt Ram. ,,Bij ons in Zaandam was er iemand, die bij verschillende partijen aan het kijken was, of hij op de lijst kon komen. In mijn partij had het bestuur afgesproken, dat iedereen op de groslijst een cv en een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) had en dat er uitgebreid gesproken zou worden met kandidaten over integriteit. Maar toen deze persoon schijnbaar uit het niets op de lijst kwam, hebben de leden kritische vragen gesteld en is het niet doorgegaan. Ik ben er trots op, dat de leden ingrepen. Je moet dit bespreekbaar maken en de kop indrukken.’’

Naast een goed screeningsproces pleit Ram ook voor goede trainingen. ,,Je moet weten, hoe je als raadslid er mee om moet gaan als je als raadslid door iemand ergens voor benaderd wordt. Daarnaast moet je als raadslid weg blijven van constructies of verbanden, waarvan iedereen kan aanvoelen, dat het niet handig is.’’

Meer waardering voor het raadslidmaatschap is volgens hem eveneens belangrijk. ,,De waardering voor raadsleden, die zich vijftien tot twintig uur per week inzetten is te laag. Wij onderhandelen nu met het kabinet over een hogere vergoeding voor raadsleden in kleinere gemeenten tot 40.000 inwoners. Als de waardering hoger is, krijg je betere mensen, die meer tijd kunnen besteden aan het raadswerk en aan het thema integriteit.’’

Noordhollands Dagblad, 29 dec. 2017

https://www.noordhollandsdagblad.nl/playlist/gemeenteraadsverkiezingen-2018/artikel/ga-het-gesprek-aan-over-integriteit

Raadslid mist waardering