Hilda Groeneveld – Brief aan Nationaal Coördinator Groningen, 11 oktober 2016 + Een ‘onafhankelijk’ Epi Kenniscentrum

Dag Arjen,

Omdat Sweco een rapport heeft gemaakt over wat er zoal gemeten wordt, lijkt het of alles wat met het meetnet en het kenniscentrum onder de verantwoordelijkheid van de NCG valt.
Graag nemen we aan dat dan ook deelname aan het/een onafhankelijk kenniscentrum onder de verantwoordelijkheid van de NCG valt. Hieronder valt mede het installeren van tilt- en glasvezelsensoren en kennis van de ondiepe ondergrond (ook van groot belang i.v.m. schadetaxaties).
Omdat hier nogal verwarring over bestaat zou ik je graag een paar vragen stellen.

1) Kun je bevestigen dat het project en dus ook het budget dat nodig is voor het tot stand komen van een onafhankelijk kenniscentrum inclusief het onafhankelijk meetnet waaronder tilt- en glasvezelsensoren vallen, onder de verantwoordelijkheid van de NCG valt?

Hieronder heb ik vragen iets meer uitgewerkt en de begroting van o.a. de gelden voor het meerjarenplan er bij gehaald.
In de Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Economische Zaken (XIII) en het Diergezondheidsfonds (F) voor het jaar 2017 staat dat de NCG de volgende taken uitvoert:
Stimuleren
• Het in samenhang bevorderen van de leefbaarheid, duurzaamheid en de economie van het aardbevingsgebied.
• Het bevorderen van maatschappelijk, politiek en bestuurlijk draagvlak voor het meerjarenprogramma en van maatschappelijke participatie in de uitvoering daarvan en het bijdragen aan herstel van vertrouwen.
• Het bevorderen van de instelling van een bedrijvenloket en een steunpunt voor burgers.
bron: 34 550 XIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Economische Zaken (XIII) en het Diergezondheidsfonds (F) voor het jaar 2017

In dit stuk staat dat voor de aanpak van de aardbevingsproblematiek als gevolg van de gaswinning in de provincie Groningen een meerjarenprogramma is opgezet dat tot doel heeft te voorzien in een duurzame versterking van de leefbaarheid en het economisch perspectief in de provincie Groningen. Voor dit doel wordt in 2016 totaal € 244,2 mln uit de gasbaten beschikbaar gesteld voor uitvoering van het meerjarenprogramma in de jaren 2016 tot en met 2024.

De NCG heeft de komende jaren in totaal € 29,1 mln beschikbaar voor bovengronds onderzoek. Zie onderstaande tabel.

Het voor 2017 beschikbare budget (€3 mln) wordt vooral ingezet voor het kennisprogramma bovengronds, het Epi Kenniscentrum, een public review en het onderzoek Groningsperspectief.

Onderzoek naar het gedrag van de ondergrond
Onder de term ‘ondergrond’ wordt naast de diepe natuurlijk ook de ondiepe ondergrond verstaan.
1) Onder welk programma/budget valt de Kamerbreed aangenomen motie van Smaling?
Na artikel 5 wordt een artikel 5a ingevoegd, luidende:
Artikel 5a
Onze Minister draagt zorg voor de instelling van een onafhankelijk wetenschappelijk kennisprogramma, waarin de inbreng van nationale en internationale wetenschappers en deskundigen is geborgd.
Toelichting
Het onafhankelijke wetenschappelijke kennisprogramma is de invulling van één van de aanbevelingen van het OVV rapport. Het programma wordt begeleid door een onafhankelijke wetenschappelijke commissie bestaande uit onafhankelijke nationale en internationale wetenschappers en deskundigen. In het programma wordt breed gekeken naar het gedrag van de ondergrond als gevolg van mijnbouwactiviteiten en de gevolgen daarvan in de vorm van schade.  Het onderzoek moet beter inzicht geven in de oorzaak-gevolg relatie en mogelijke mitigerende maatregelen.
Zie Kamerstuk 34 348 Nr. 96

2) Valt het onafhankelijk Kennisprogramma als verwoord in de bovenstaande motie van Smaling onder:
a) de plannen/budget van kwartiermaker Koos Verbeek,
b) het Epi Kenniscentrum, of onder
c) de specifieke programma’s en budgetten van de NCG waarbij voor 2016 is afgesproken dat de NAM hier € 7 mln voor reserveert?
d) Of is de verdeling van de € 334,1 mln aan budget over de jaren nog afhankelijk van de nadere invulling van het meerjarenprogramma en de daaromtrent met betrokken partijen te maken afspraken?

NB. Het Epi Kenniscentrum doet wel onderzoek naar de diepe bodem, maar niet naar de ondiepe bodem. Kennis van de ondergrond als gevolg van mijnbouwactiviteiten en de gevolgen daarvan in de vorm van schade betreft met name kennis van de ondiepe ondergrond.
Bewoners ondervinden groot nadeel van het gebrek aan deze kennis. Bij taxaties wordt onderzoek naar de gevolgen van bevingen op de ondiepe ondergrond niet uitgevoerd. De contra-experts krijgen naar verhouding te weinig middelen om eigen experts in te zetten.
Om het vertrouwen onder de bevolking terug te winnen zou een budget voor moeten worden ingeruimd voor onafhankelijk en door burgers gesteund onderzoek, zowel bij taxaties als bij het (Epi) Kenniscentrum.
1) Is onderzoek naar de ondiepe bodem door het Epi Kenniscentrum ingepland voor het jaar 2017?

Een kundig en onafhankelijk geoloog en hydroloog, P. van der Gaag, die al jaren wereldwijd en 20 jaar in Groningen onderzoek naar de gevolgen van bevingen op de ondiepe ondergrond heeft gedaan, wordt niet ingezet. Om voor ons onbegrijpelijke redenen.
2) Waarom is er met de enige nationale onafhankelijke geoloog en hydroloog (van der Gaag) met zoveel jaren ervaring nog geen contact gezocht door de NCG en/of het Epi Kenniscentrum?

Het kan niet zo zijn dat er geen subsidies beschikbaar zijn voor de NCG, om bij de complexe gevallen (grote schade en/of c-schade) onvoldoende beschikbaar is om gedupeerden bij te staan.
NB. Het Epi Kenniscentrum heeft in 2015 €21.962.000 en voor 2016 € 1.604.000 ontvangen.

Voor het Kennisprogramma Ondergrond is voor 2016 €1.750 mln. uitgetrokken. Voor 2017 t/m 2021 jaarlijks zelfs €3.750 mln.
Zie ook de motie van Van Veldhoven: Verzoekt de regering om het onafhankelijk onderzoeksprogramma naar de ondergrond zodanig op te zetten dat ook het onderzoek op basis waarvan het Winningsbesluit wordt gemaakt, daar onafhankelijk belegd kan worden. d.d. 24-6-2016 Nr. 32 849-80.

3) Verstaat de NCG onder de term ‘ondergrond’ ook de ondiepe ondergrond?
4) Op welke manier wil de NCG deze middelen inzetten/besteden?

Wanneer duidelijk is dat onderzoek naar de ondiepe ondergrond onder de verantwoordelijkheid en budget van het Epi Kenniscentrum valt, zien we graag dat bewoners een belangrijke stem krijgen in de keuze van onderzoeksbureaus en onderzoekers.
Dit kan vorm krijgen door bij het Epi Kenniscentrum medezeggenschap te geven aan degenen die het aangaat. Dit kan door:
• een substantieel deel – gekozen door diverse maatschappelijke partijen uit bewoners van Groningen – deel te laten nemen aan de Raad van Advies (die mede de onderzoeksvragen bepaalt, reviews kan laten doen en oordelen of het ingeschakelde onderzoeksbureau werkelijk onafhankelijk opereert);
• een deel van bewoners – gekozen door diverse maatschappelijke partijen uit bewoners van Groningen – in het Algemeen Bestuur te benoemen.

Er is een Algemeen Bestuur en een Raad van Advies Epi Kenniscentrum
http://5.22.251.14/~heeredwinger/wp-content/uploads/2014/07/Profiel-kwartiermaker-EPI-centrum.pdf
1) Welke leden maken deel uit van het Algemeen Bestuur van het Epi Kenniscentrum?
2) Welke leden maken deel uit van de Raad van Advies van het Epi Kenniscentrum?
NAM, Arcadis en het CVW zijn enkele van de grondleggers van het Epi Kenniscentrum. Bewoners zien ook graag hun keuzes in bedrijven/instanties hierin vertegenwoordigd. Tot op heden is dit onvoldoende gehoord en verwezenlijkt.

Tilt- en glasvezelsensoren
3) Onder welk programma/budget hoort de Kamerbreed aangenomen motie van Smaling en van Tongeren m.b.t. het uitbreiden van het meetnet met tilt- en glasvezelsensoren?
“De Kamer, gehoord de beraadslaging, overwegende dat het Study and Data Acquisition Plan van november 2012 niet in zijn geheel is uitgevoerd, waardoor met name de plaatsing van tiltsensoren in Loppersum en Middelstum niet in gang is gezet; van mening dat met de beloofde plaatsing van tiltsensoren in 2013 deze techniek inmiddels al bijna twee jaar nut en meerwaarde had kunnen bewijzen en onderzoeksresultaten had kunnen leveren; verzoekt de regering om, zonder verdere terughoudendheid te komen met een onafhankelijk en aanvullend meetnet, waaronder tiltsensoren, en gaat over tot de orde van de dag.
http://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/detail?id=2016Z01534&did=2016D03235
Zie Kamerstuk nr. 33529-231
4) Of hoort het,
a) evenals het instellen van een kenniscentrum bij de specifieke programma’s van de NCG waarbij voor 2016 is afgesproken dat de NAM hier € 7 mln voor reserveert
b) of valt het onder de verdeling van de € 334,1 mln aan budget dat over de jaren nog afhankelijk is van de nadere invulling van het meerjarenprogramma en de daaromtrent met betrokken partijen te maken afspraken?

Het lijkt me toch evident dat zonder verdere terughoudendheid binnen korte termijn met het inzetten van tiltsensoren kan worden begonnen. Een onafhankelijk meetnet is reeds in ontwikkeling (OSSG), tilt- en glasvezelsensoren hebben hun waarde overal ter wereld al bewezen, en de burgers hebben recht op inzicht in hoe hun schade is ontstaan en het is naar verhouding met wat aan geld besteed wordt aan overhead en overig meetapparatuur een schijntje.
Bovendien kan dan bewezen worden dat zetting en schade niet door bevingen wordt gegenereerd.
Het steunen van initiatieven vanuit de bevolking zal draagvlak creëren, één van de doelen van het meerjarenplan. Ook de leefbaarheid (rechtsgevoel) zal toenemen.
Tenslotte geldt duurzaam leven ook voor bewoners en hun woningen.

Graag zouden we meer inzicht in de steeds ingewikkelder wordende materie krijgen.
Vandaar onze 11 bovenstaande vragen.

Rest mij nog 4 eenvoudige vragen waarop we ook graag antwoord zouden hebben:
1) Heeft Witteveen en Bos het onderzoek in opdracht van het CVW naar de contra rapportages uitgevoerd of van NAM?
2) En als dit in opdracht van NAM/CVW is, in hoeverre kan dan redelijkerwijs onafhankelijk onderzoek buiten de contourlijnen plaatsvinden door hetzelfde bureau?
3) Is de kwaliteit of het kennisniveau van de op dit moment acterende eerstelijns bureaus van een zodanige kwaliteit dat deze bureaus dit niet kunnen?
4) En zo ja waarom niet?

Hopelijk kan je wel ingaan op de vragen 12 en 13.
We zien met belangstelling uit naar je antwoorden!
Met dank en vriendelijke groet,
Mede namens OMEM,
Hilda

———————————————————————————————————

Hilda Groeneveld <hilda.groeneveld@hetnet.nl>
Subject: Een ´onafhankelijk´ Epi Kenniscentrum
Date: 7 april 2017 13:51:02 GMT+02:00

Dag allen,

Hierbij enige achtergrondinformatie t.a.v. het kenniscentrum zoals de overheid het ziet.
Allereerst de samenstelling ervan.

Naar aanleiding van het opzetten van een kenniscentrum heb ik aan Arjen vragen gesteld.
Ik heb geen antwoord gekregen op de brief uit bijlage 2, ook niet van Bekkering, zijn opvolgster.

We zijn blij gemaakt met een kenniscentrum, meer niet.

Praten heeft m.i. weinig zin meer.

xHilda