Thijs van de Ven – Vermeer: Kleurrijke Stoffen in de Schilderkunst

“Fashion changes, but Style endures”
Coco Chanel

De vader van Johannes Vermeer, Reinier, was naast kunsthandelaar en herbergier ook “caffa-wever”. Misschien komt daar de liefde van Vermeer voor mooie en kostbare stoffen vandaan. Een vroege Vermeer, de Koppelaarster in Dresden (1656), is voor een groot deel bedekt met geschilderd textiel; het rood-geel akkoord van het kostuum van de man en de vrouw wordt in het Turkse tapijt prachtig in vele variaties herhaald als in een muziekstuk.

Rob Scholte - De kantkloster

Johannes Vermeer - Allegorie op de schilderkunst

Vermeer maakt in zijn interieurschilderijen dankbaar gebruik van de weergave van kleurige stoffen om heldere kleuren in zijn compositie te brengen: aangezien de vrouw het hart van bijna elke Vermeer vormt, vestigt hij de aandacht op haar door haar de stralendste blauwe, gele en witte kleuren in de stof van haar kostuum mee te geven. Jakjes en japonnen zijn in Vermeer’s abstraherende beeldtaal bijna autonome kleurvlakken. In de kleurenhiërarchie van Vermeer zijn de meer bezonken kleuren voorbehouden aan gobelins, gordijnen,draperieën en stoelbekleding.

Johannes Vermeer - Meisje met de rode hoed

Het Meisje met de Rode Hoed is daar ook een sprekend voorbeeld van. Ook hier is bijna het hele schilderijoppervlak bedekt met de geschilderde weergave van kleurige stoffen, met het stralende rood van de hoed als picturaal hoogtepunt.

Janis Joplin op de cover van "Pearl"

De cover-foto van het album “Pearl” van hippie-icoon Janis Joplin uit de kleurrijke Flower Power van de jaren zestig doet er een beetje aan denken. Schilderen met de kleuren van mooie stoffen, met al hun variatie in textuur.

Rob Scholte - De kantkloster

Iedereen kent uit de kringloopwinkel/rommelmarkt of van marktplaats.nl wel de met veel huisvlijt geborduurde versies van het Melkmeisje of het Straatje van Vermeer. In de tentoonstelling “Embroidery Show” in Museum De Fundatie in Zwolle geeft kunstenaar Rob Scholte aan dit gegeven letterlijk een draai. Bv. de “Dentellière” uit het Louvre als omgekeerd borduursel.

Rob Scholte - De kantkloster (detail)

Het idee is even eenvoudig als briljant: verzamel zoveel mogelijk van deze borduur-schilderijtjes, haal ze uit hun lijst, draai ze om, lijst ze opnieuw in en hang ze aan de muur, zodat je nu alleen de achterzijde ziet met alle losse draden. Door de wirwar van losse draden krijgen de afbeeldingen meer abstrahering, variatie en zijn ze uiteraard in spiegelbeeld. Door die simpele, verrassende omdraaiing krijgen ze ineens een interessantere uitstraling en “look” in een abstract patroon van felgekleurde draadjes, waardoor je er anders naar gaat kijken. Dat is de magie van kunst: je anders laten kijken naar de werkelijkheid.

Vincent van Gogh's kistje wol

Vincent van Gogh - Portret van Italiaanse vrouw (Agostina Segatori, met de bijhorende gekleurde strengetjes wol, foto Loret Karman)

Het lijkt te simpel voor woorden, maar ook Vincent van Gogh had een kistje met felgekleurde bolletjes wol om de complementaire kleuren in zijn schilderijen uit te proberen, voordat hij ging schilderen. Het kistje is bewaard gebleven en bevindt zich in de collectie van het Van Gogh Museum in Amsterdam. Een mooi voorbeeld is het Portret van Italiaanse Vrouw (Agostina Segatori, foto Loret Karman) met de bijbehorende gekleurde strengetjes wol.

Berend Strik - Zonder titel

Berend Strik - Zonder titel

Berend Strik - Zonder titel

Een hedendaags kunstenaar die van “foto-borduurwerken” zijn signature-look heeft gemaakt is Berend Strik, die in 2010 in Museum Het Valkhof in Nijmegen een overzichtstentoonstelling had onder de titel “May I show you my Pictures?“

Berend Strik - Zonder titel

Berend Strik - Zonder titel (detail)

Berend Strik - Zonder titel (detail)

Hij maakt foto’s, laat ze afdrukken op groot formaat in zwart-wit, om ze vervolgens met hulp van assistenten met kleurige lapjes stof en draden in abstracte patronen te bedekken met borduurwerk. Hij exposeert zijn “foto-borduurwerken” zo, dat je zowel de vóór- als achterkant kunt zien. Het werk “Nurse” in zachte grijstinten doet denken aan een Vermeer-compositieschema: een figuur in een interieur bij een tafel met een stilleven, in stille concentratie verzonken.

Cindy Lauper over het zien van “True Colors” op YouTube:

Cyndi Lauper – True Colors: Excelente Version

Geüpload op 15 sep. 2010

Sin Palabras. Esta Es Una De Las Tantas Versiones De La Cancion True Colors (Colores Reales) De Cyndi Lauper, Disfrutenla
https://www.facebook.com/DjHermosillo?ref=hl

Reacties:
https://www.youtube.com/watch?v=juiCRd5XllA

Vermeer revisited, 31 augustus 2016

http://www.thijnvandeven.nl/?p=2144

Plaats een reactie

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*


CAPTCHA ImageChange Image