Rob Gollin – Aangeboden: museum vol valse kunst
Vledder – Het enthousiasme is na twaalf jaar niet gesleten. Ga maar eens zitten in die twee Rietveld stoelen. Nou, welke is echt? Voel je dat deze het best zit? Uit de Cassina fabriek in Italië. Geen wonder. Die bezit de rechten tot reproductie. De andere zetel is van een timmerman uit Emmen. Daarin schuif je voortdurend onderuit. Namaak, uit een foldertje misschien wel. Zie je deze Matisse, een blauwe vrouwenfiguur met bloemen? In 1983 hadden ze het werk zelf gekocht, voor ‘veel geld’. Jaren later vonden ze een afbeelding in een Duits kunsttijdschrift: een Falschung van Geert Jan Jansen, meester vervalser uit Nederland. Ha, hun eerste grote kunstaankoop bleek een zeperd. Het enthousiasme ten spijt, Henk (73) en Erna (59) Plenter moeten hun rondleiding in het door hen opgerichte Museums Vledder (‘museums, ja; het mag van Van Dale, en het klinkt laag drempeliger dan het verheven musea’) met gemengde gevoelens verzorgen. Dit alles hier – hun collecties valse kunst (‘uniek in de wereld’), grafiek en glas bijeen op twee verdiepingen van een voormalig gemeentehuis – zou in een erg geval weleens uiteen kunnen vallen. Plenter is ernstig ziek en voorziet dat het er binnenkort niet meer van komt, deze museums beheren. Vandaar hun oproep: wie is bereid de Plenters op te volgen? Aangeboden: een museum waar jaarlijks 18 duizend bezoekers de balie passeren, 1,5 ton omzet per jaar, tientallen gemotiveerde vrijwilligers, een groep van zo’n honderd begunstigers, een stichting die betrokken toezicht houdt en een aanpalende woning met zicht op beeldentuin. Plenter: ‘Rijk word je er niet van. Van verkopen uit de museumwinkel kunnen we net het onderhoud bekostigen. Het mooiste zou zijn: een echtpaar net zoals wij, met eigen pensioeninkomsten.’ Zo moet het gaan, tegenwoordig. Dat overheden of collega-musea zich ontfermen over tentoongestelde privéverzamelingen die verweesd dreigen te raken, is geen vanzelfsprekendheid. Volgens de Nederlandse Museumvereniging worden dergelijke collecties zelden geadopteerd. ‘Voor de overheden is het simpel: het kost geld’, zegt een woordvoerster. ‘Voor andere musea is het vaak moeilijk een verzameling in te passen. Bovendien staan de depots overvol.’ Het failliet van het Dirk Scheringa Museum in Spanbroek leerde al dat nieuwe eigenaren zich niet zomaar aandienen, maar volgens de NMV dreigt ook op kleinere schaal erosie van particuliere kunstcollecties, waar net zoals in Vledder nog geen plaatsvervanger is gevonden. Als voorbeeld noemt de woordvoerster het Theo Swagemakers Museum in Haarlem en de verzameling moderne kunst in het Hedge House in Wijlre van Jo en Marlies Eijck. Oprichter en eigenaar van het Swagermakers Museum Louis Moons (75) schuift een beslissing over de toekomst elk jaar vooruit. Bij gemeenten en musea ontmoet hij welwillendheid zonder toezeggingen. Jo Eijk hoopt op steun van de provincie Limburg. Een enkele keer lukt voortzetting wel. Het in 1994 door de verzamelaars Theo en Lida Scholten gestichte Beelden aan Zee in Scheveningen wordt nu gedragen door vrijwilligers en een kleine staf. De Plenters beseffen dat wat in Vledder in de vitrines staat en aan de muur hangt niet het wervende predicaat van topkunst verdient, al vinden ze de geëxposeerde glaskunstenaars bepaald niet de eerste de beste. Het zijn dan ook vooral recreanten, zeker met slecht weer, en omwonenden die een kaartje kopen, in plaats van de geschoolde kunstkijker. Het is ze er ook nooit om te doen geweest. Als leraren Engels en biologie aan het Nieuwe Lyceum in Bilthoven kochten ze geregeld glas en grafiek; dat was tenminste betaalbaar. Het was uiteindelijk ook de drijfveer waarmee ze na Henks vut in Vledder het leeg gekomen gemeentehuis inrichtten: laten zien dat kunst niet voor de elite hoeft te zijn. Van niet de minsten hangt er werk: grafiek van Appel en Corneille, Baselitz en Beuys, Man Ray en Rob Scholte. De valse kunst vormt overigens wel de trekpleister; het is bedoeld als handleiding voor de beginnende kunstkoper. Plenter beklemtoont dat zijn museum een regionale functie heeft. ‘Moderne kunst is in de wijde omtrek nauwelijks te zien. Voor veel bezoekers is het een eerste kennismaking. We krijgen geregeld scholen over de vloer. Zo heb je ook een educatieve taak.’ Erna Plenter: ‘Henk legt uit wat de verschillen zijn tussen een litho en een zeefdruk, wat een gouache is, wat een aquarel.’ Hebben ze weleens de interesse gepeild van gemeente of provincie? ‘We hebben een balletje opgegooid, ja. Maar veel respons kwam er niet. Cultuur op het platteland, dat is nog niet zo eenvoudig. De prioriteit ligt meer bij fietspaden, of een passantenhaven.’ Het belang van dit museum gaat verder dan het etaleren van laagdrempelige kunst. ‘Er komen altijd wel mensen even buurten. Op vrijdagmorgen zit hier de keuken vol. En vergis je niet in de economische effecten. Als hier groepen komen, willen ze ook ergens eten, en geregeld ook slapen.’ Wat het museumbeheer in Vledder voor hen persoonlijke de moeite waard maakte: de ‘hartverwarmende’ reacties van de bezoekers, de inzet van ‘schattige’ vrijwilligers. Erna Plenters heeft nog wel een waarschuwing. ‘Je moet er niet tegenop zien na sluiting de toiletten schoon te maken en vervolgens de avond te vullen met boekhouden en het inroosteren van de vrijwilligers. En op mooie dagen heb ik wel vaak gedacht: ik wil eigenlijk fietsen!’ Henk Plenter: ‘Als we niemand kunnen vinden en er zich vervolgens een koper meldt met veel geld die hier een meubelhuis wil beginnen, dan hebben we geen keus meer, vrees ik. Dan verdwijnt de boel naar de veiling. Maar wij zullen dan niet de enigen zijn die iets zullen kwijtraken.’
De Volkskrant, 2 januari 2010, 00:00
http://www.volkskrant.nl/recensies/aangeboden-museum-vol-valse-kunst~a972985/
Valse Kunst
De meest opmerkelijke verzameling is de valse kunst. Er is veel te zien en met de zeer amusante rondleiding hoort u ook de verhalen achter de objecten. Een bijzondere verzameling, ontstaan als ‘bijvangst’ van de verzameling grafiek van Henk en Erna Plenter.
De fascinatie met valse kunst is begonnen met een Matisse die Henk en Erna kochten in het Spiegelkwartier in Amsterdam. Toen hij vals bleek te zijn, was dat een hele teleurstelling en hij verhuisde van woonkamer naar zolder. In de loop van de jaren kwamen daar meer miskopen bij.
Soms komt er kunst te koop op veilingen waarbij het aanbod te mooi is om waar te zijn. Dat is het meestal ook, maar ontdekkingen zijn altijd mogelijk, zie het populaire tv programma ‘Tussen Kunst en Kitsch’. Dus gok je wel eens. En vaak pakt het niet goed uit. Henk legde zich er echter niet bij neer deze valsigheid af te doen als een verliespost. Hij ging de wereld van de valse kunst bestuderen en kreeg er zelfs schik in valse kunst te herkennen op veilingen.
Toen Henk en Erna de Museums Vledder in 1998 oprichtten, met hun verzameling hedendaagse grafiek en hedendaagse glaskunst, werd besloten om daarnaast ook een aparte afdeling te maken waar de valse kunst opgehangen werd. Om de valse kunst en vervalsers aan de kaak te stellen en bezoekers te leren hoe je vals van echt kunt onderscheiden. Henk kocht daarvoor op veilingen soms opzettelijk valse kunst. Dit werd al snel bekend bij de vaste bieders en als Henk Plenter op een schilderij bood, was hij meestal de enige!
De rondleidingen, waarin verteld werd hoe zij belazerd waren en hoe je kunt voorkomen dat je belazerd wordt, werden steeds bekender. De valse kunst werd al snel dé publiekstrekker en zo raakte de Museums Vledder bekend als ‘Valse Kunst Museum’. De verzameling breidde zich toen snel uit door schenkingen van bezoekers die hun valse kunst een goed onderkomen wilden geven. Allemaal eerlijke mensen, want de enige bestemming voor valse kunst is de vuilnisbak, of de Museums Vledder!
Over ieder object in de valse kunst is een verhaal te vertellen. Dat verhaal is minstens zo belangrijk als het object zelf. Op deze website kunt u ook een paar van die verhalen bekijken. In het museum wordt tijdens de rondleiding uitleg gegeven over gebruikte technieken, over het verschil tussen kopie en vervalsing en het hele grijze gebied daartussen.
De verzameling valse kunst bevat vervalsingen door Han van Meegeren, Geert Jan Jansen, David Stein en veel werk van onbekende vervalsers, die hun oplichterij niet aan de grote klok wilden hangen. De technieken variëren van een knullige valse handtekening op een poster tot een meester vervalsing ‘in de stijl van’.
http://www.museums-vledder.nl/Valse-Kunst/
Museums Vledder
Brink 1
8381 BE Vledder
Tel: 0521 – 38 33 52
http://www.museums-vledder.nl/
Tarieven en arrangementen Museums Vledder 2016
Entree Museums Vledder € 6,00
4 t/m 12 jaar € 3,00
Groepen 1) 2) (vanaf 15 bezoekers) € 5,00
Leerlingen in klasse verband + begeleiders € 2,50
Prijzen zijn per persoon.
Rondleidingen en parkeren Gratis
Bij groepsbezoek kan er niet individueel worden afgerekend! Houd rekening met een minimaal verblijf van 2 uur, zonder koffie/thee. De rondleiding duurt ongeveer een uur, hierna is er nog veel te zien in het museum. Groepsafspraken vóór 11.00 of vanaf 15.30 is wel mogelijk, maar kost extra:
Aanvang groepsbezoek vóór 11.00: + € 30,00
Aanvang groepsbezoek vanaf 15.30: + € 30,00
Aanvang groepsbezoek vanaf 16.30: + € 80,00
Groepsafspraken op dagen dat het museum gesloten is, zijn mogelijk met de volgende begintarieven:
Maandag of dinsdag Minimaal € 200,00
Wo, do of vrijdag Minimaal € 150,00
Museum Kortingskaart *
In Westerveld geven 4 Musea korting bij gecombineerd bezoek. De deelnemende Musea zijn:
Museum de Koloniehof te Frederiksoord
Museum Valse Kunst te Vledder
OERmuseum te Diever
Miramar museum te Vledder
Bij uw eerste bezoek aan één van de Musea betaalt u de normale entreeprijs. U ontvangt dan een kortingskaart en krijgt met deze kaart korting op de entreeprijs bij de resterende 3 Musea.
Informatie voor minder validen
De bovenverdieping van het museum is alleen met een trap toegankelijk. Hier bevinden zich kantoren en ruimtes voor projecten en speciale activiteiten zoals de Kindermiddagen. De expositie ruimten, museumwinkel en bibliotheek zijn rolstoelvriendelijk bereikbaar.
Gratis Rondleidingen
Museums Vledder is bekend van de rondleidingen door de valse kunst, die zeer vermakelijk zijn. Alle trucs van vervalsers komen aan bod, ook de verhalen over de meester vervalsers, zoals Han van Meegeren en Geert Jan Jansen. Wat is het verschil tussen een vervalsing en een kopie? Hoe worden de mensen belazerd? Hoe zorg je dat jij niet opgelicht wordt? Deskundige rondleiders vertellen het allemaal, met een knipoog. De rondleidingen zijn gratis, niet op vaste tijden en afhankelijk van het bezoekersaanbod. Kleine groepen kunnen gecombineerd worden.
Horeca
In Museums Vledder kun je niet alleen van kunst genieten. Er is ook de mogelijkheid voor een kopje koffie of thee of frisdrank met of zonder koek, cake en/of taart. Taart kan alleen bij een reservering worden besteld met verschillende keuzes, bijvoorbeeld een lekkere grote appelpunt of luxe taartjes. Heerlijk genieten buiten op het terras of binnen omgeven door kunst.
Openingstijden Museums 2016
Voor alle dagen zijn de openingstijden van 11.00 tot 17.00 uur.
De laatste rondleiding start om uiterlijk 15.30 uur. De rondleiding is altijd gratis.
26 maart – 30 oktober: Open woensdag t/m zondag
5 november – 26 december: Open zaterdag en zondag
Kerstvakantie: Open woensdag t/m zondag
Open 1e en 2e paasdag, Hemelvaartsdag, beide Pinksterdagen, beide Kerstdagen en Nieuwjaarsdag.
Groepen op afspraak zijn in overleg veelal ook op andere dagen mogelijk
Plaats een reactie