Joost Lips – Publiciteit en geestelijke hygiëne

Nog voor ik zelf internet verbinding had, schreef ik eens, dat een mens niet bestaat als ie niet is ingelogd. Dat is is digitale vertaling van de notie: ik ben niet van belang als een ander niet aan me denkt. Das een leuk denk experiment, antwoord geven op de vraag: wat blijft er van me over als ik werkelijk de enige mens op de wereld zou zijn?

We raken hiermee aan de vraag, of iemand wel bestaat buiten zijn context. Nee, natuurlijk niet. Alles is gemaakt door de context, omdat context en verschijning ondeelbaar zijn. In taal, en voor het gemak van communicatie, scheiden we dingen, die onscheidbaar zijn. Iedereen kan mij bij de naam noemen, maar menen, dat hiermee een onafhankelijk verschijnsel is aangeduid, wijst op een vergissing. Zoiets kan niet bestaan. In het boeddhisme wordt gezegd: leegte is vorm en vorm is leegte. Ik besta niet en opeens, door geboorte in een context, wel. De context maakt de inhoud van alles, dat afzonderlijk wordt gezien. In werkelijkheid bestaat er niets afzonderlijk.

Vandaag kreeg ik weer wat publiciteit vanuit een bijzondere hoek. Via mijn WordPress account mocht ik vernemen, dat het Rob Scholte Museum deze dag voor de derde keer een tekst van mij heeft geplaatst. De drie blog berichten zijn achter deze link te vinden: https://robscholtemuseum.nl/?s=joost+lips. Ik groei van de vergrote context. Moet er wel bij vermelden, dat alleen teksten mij daar worden geplaatst als de naam Rob Scholte er in voor komt. Zo vergroot de kunstenaar zijn context weer. Dit kan de vraag oproepen, of hier niet van narcisme sprake is. Nou, zo een vaart loopt dat niet, denk ik. Context vergroten gaat via je eigen persoon en dit is niet meteen een geestelijke aandoening. Herinner me, dat mijn vader, die aan amateurtoneel deed en behalve als acteur ook actief was als regisseur en grimeur, recensies uit kranten verzamelde in een plakboek en steeds waar zijn naam opdook een dikke rode onderstreping toevoegde. Je wilt weten, dat je bestaat, nietwaar? Narcisme is volgens mij anderen er dwangmatig op wijzen, dat je bestaat zonder dat er vraag naar je is. Jezelf bekend maken is in zich vrij van die neurose.

Ik meen hiermee iets essentieels te raken. Waar eindig ik en begint de ander? Hoe ga ik goed om met grenzen? Er wordt beweerd, dat een borderliner iemand is, die hier geen zicht op heeft en voor ie het zelf doorheeft een tuin van een ander staat te beplanten of te wieden. Wat ontbreekt er in het onderscheidingsvermogen van de borderliner en de narcist? Mijn antwoord hierop komt wellicht uit onverwachte hoek. Meditatie wordt gezien als een bezigheid, die te loven is, omdat alle egoïstische motieven er mee worden genodigd uitgedoofd te worden. Maar in de praktijk is dit toch vaak anders: meditatie is veelal middel om het ’ik’ verlicht te laten worden, om boven de onwetende ’ander’ te staan, die nog vastzit aan de wereld. Zo is meditatie ook weer addictie aan de zelf overweging, garant staand voor de neurotische trekken van een narcist en borderliner. Wat is dan het antwoord? Die komt van Han Marie Stiekema, natuurarts uit Amsterdam, die ik vaker mocht ontmoeten. Ik had al heel wat spirituele boeken gelezen en leraren op dat gebied ontmoet, toen hij iets heel eenvoudigs over meditatie zei: meditatie is zeker niet het reiken naar verlichting of wat dan ook, het is eenvoudig stil zijn en alles naar je toe laten komen, wat wil gaan laten gaan. Deze opmerking ben ik nooit meer vergeten en maakt voor mij ook in het verband van mijn betoog hier het verschil: een gezond ego met context verschilt van de narcist en borderliner, die op hun doelen afgaan zonder de context volledig te appreciëren. Een gezond ik ziet wat komt en laat gaan, wat wil gaan; een neuroot wil dit proces beheersen. Er is niks mis met het ego (of het ik), er is pas iets mis als het komen en gaan van het ik of de ander gecontroleerd wil worden. Een gezond ik is niet afwezig, maar ook niet bazig. Het schuwt niet de publiciteit, noch zet het publiciteit als eerste belang voorop.

Publiciteit is helemaal oké als de intentie integer is. Integer komt van het woord integriteit: het vermogen te integreren, wat je ook maar meemaakt. Als ik niets vermijd van wat ik meemaak, dan zullen mijn publicaties hiervan getuigen en is er geen vraag over wiens tuin het is, waarin ik opereer. ’T is altijd mijn tuin. Omdat er grijpen noch vermijden is, en dit is het gemak van spontaan spreken. Spontaan spreken durft iemand, die met geheimen en achterkamers leeft niet. Je zal jezelf nog eens verraden. Maar zonder achterkamer bestaat dat gevaar niet, is privé hetzelfde als openbaar en geestelijke hygiëne hetzelfde als niets vermijden. Dit betekent niet, dat je met iedereen moet leven of omgaan, het betekent eenvoudig, dat je jezelf in de context van alles herkent en hebt omarmd.

Bodemloze Beeldentuin, 1 november 2017

https://bodemlozebeeldentuin.wordpress.com/2017/11/01/publiciteit-en-geestelijke-hygiene/