Theo Knippenberg – WAAR BEN IK? (12): Achter de spiegel (2)

Wat is kunst? Wat is privé? Wat mag gepubliceerd?

Op mijn stukje van 27 december kreeg ik een reactie waarop ik wil reageren.
De reactie was:
Theo, Deze foto was ruim 20 jaar voordat ik jou kende genomen, en ik heb m’n uiterste best gedaan deze te verwijderen uit alle media, zoals posters etc waarin die terecht kwam in musea ter verkoop en als ‘de’ reclame om naar Ed’s expo te komen. Deze foto heeft niets met Eds foto’s te maken, en was dus een selfie. Anneke heeft deze foto vrijgegeven. Ed en ik hadden afgesproken dat deze ( shots!!) nooit zouden worden gepubliceerd. En dat wist jij! Ik neem het je dan ook zeer kwalijk dat je deze op FB zet! Om nog maar over de begeleidende tekst te zwijgen.”

Vooraf: Voor de lezers: De schrijfster is dus mijn tweede ex-echtgenote, en genoemde Anneke is de laatste (ik geloof derde) echtgenote van Ed van der Elsken.
En omdat mijn ex dit niet naar mijn email adres doet wat ze maar al te goed kent, beantwoord ik deze reactie dan maar langs dezelfde weg.

Dag ex,
Hoe oud die foto is weet ik (helaas) maar al te goed. Je hebt er mij lang geleden zelf op gewezen, anders had ik het ook nooit geweten. Het was (in een andere uitsnede, met minder matras maar met precies evenveel ‘jij’) de complete achterkant van het wereldwijd uitgebrachte fotoboek L’Amour, waarvoor Ed zelf nog de pré-selectie heeft gedaan. Je was er toen (terecht) trots op en in de tien jaar na die publicatie dat wij nog samen waren heb ik niets gemerkt van enige poging om dat boek of die foto te verbieden.

Het is dan ook gewoon een prachtige meesterlijke foto, die meer dan alles met Ed’s foto’s te maken heeft. Een terechte keuze voor de grote expositie in de Kunsthal in Rotterdam vorig jaar. Een terechte superhit op internet (en originele prints zijn in meerdere galeries te koop op dit moment). En, heel eerlijk, jij ziet er ook fantastisch uit. (Ja, mijn huidige vriendin vermoordt mij morgen als ze dit leest, maar dat zien we dan wel weer).

Je noemt het een ‘selfie’, en dat klopt, Ed van der Elsken heeft dat genre uitgevonden. Alleen had je daar vroeger een spiegel voor nodig. Dus toen ik besloot een stukje te schrijven over ‘de spiegel’, lag een foto van Ed van der Elsken voor de hand.
Uiteraard heb ik daarin jouw naam niet genoemd. Anneke ook niet en de Kunsthal vast ook niet. Dat hebben we aan jou zelf overgelaten. Zoals het hoort. En meer dan dat ik ‘deze vrouw ook ooit heb liefgehad’ (wat ik nooit zal ontkennen! Blijf deze rubriek vooral lezen), heb ik niet over jou gezegd. Maar ik heb echt meerdere liefdes gehad in dit leven, zoals de lezers van deze facebook pagina intussen weten. De naam van het eveneens genoemde dienstmeisje vroeger (en ook dat waren er velen) in dit stukje heb ik ook niet genoemd.
Kortom, behalve een handjevol mensen die jij intussen zelf (net als mij indertijd) specifiek op die foto hebt gewezen, wist niemand van de vele duizenden bewonderaars van deze foto wie deze Muze was. Dat jij jouw naam nu voluit koppelt aan die foto is uiteraard jouw goed recht. Maar ik heb dat niet gedaan!
Nog eenmaal: Persoonlijk vind ik die foto van Ed met jou een meesterwerk. En velen met mij. Misschien moet je daar maar aan wennen. En nogmaals, ik zal jouw naam er nooit aan koppelen. Dat laat ik aan jou over. Natuurlijk had ik een andere foto kunnen kiezen van Ed met een spiegel. Deze hierboven bijvoorbeeld. Ook deze vind ik vandaag weer heel toepasselijk.
Wat er verder schort aan de begeleidende tekst begrijp ik niet. Alles wat ik beweer over het theeblik, mijn verjaardag, de spiegel, en ons dienstmeisje kan ik historisch staven.

Grote groet, en alvast gefeliciteerd met je verjaardag.
Theo