Paola van de Velde – Extra suppoosten bij nazi expositie in museum + PowNews | Nadia Poeschmann – Nazi’s niet welkom bij expo over Hitlers nazi design + Trouw – 75 jaar na dato
Extra suppoosten bij nazi expositie in museum
Den Bosch – Hakenkruizen, portretten van Hitler, schoolprenten met pseudowetenschappelijke uitleg over rassenleer, SS-helmen. Het Design Museum in Den Bosch ligt vol met nazi spullen. Zondag opent daar de expositie ’Design van het Derde Rijk’.
Een tentoonstelling, die menig bezoeker zal ervaren als een ’klap in het gezicht van de geschiedenis’ zoals directeur Timo de Rijk het noemt. “Maar in wezen is dit een antifascistische presentatie.”
Het museum verwacht nogal wat belangstelling, voor de eerste dagen zijn de meeste tijdsblokken al zo goed als volgeboekt. Rekening houdend met gevoeligheden en ook eventuele bezoekers met wat minder gezonde interesse in het onderwerp, staan er nu wel drie of vier suppoosten per zaal. Normaal is dat er maar een. Ook zijn sociale media specialisten benaderd om de online reacties in de gaten te houden.
De Rijk verwacht geen grote protesten tegen de expositie. Ook denkt hij niet, dat zijn museum een verzamelpunt voor neonazi’s zal worden. “Ik denk niet, dat neonazi’s geïnteresseerd zijn in wat wij hier tonen. Maar als ze zich gedragen mogen ze binnen komen. Graag zelfs. Want de boodschap van deze tentoonstelling is toch, dat al dit gedachtegoed van raszuiverheid, al dit visuele machtsvertoon, tot de verschrikkingen van de Holocaust heeft geleid.”
De Rijk is niet uit op sensatiezucht. Volgens hem werd het hoog tijd, dat deze beladen tentoonstelling er kwam. “Deze presentatie vult een leemte in de cultuurgeschiedenis“, stelt hij. “In boeken over design wordt de periode tussen 1940 en 1945 simpelweg overgeslagen. Terwijl dit in een geschiedenisboek onvoorstelbaar zou zijn. Bovendien is het gevaarlijk om dingen weg te stoppen. Het kwaad moet je ook tonen.”
De ondertitel van de expositie is ’Vormgeving van verleiding en terreur’. Dat dekt meteen de lading. Duidelijk wordt hoe de nazi’s door het inzetten van zorgvuldig gekozen vormgeving hun doel wisten te bereiken: de grote massa aan hun kant te krijgen. Hitler en de zijnen waren echter weinig origineel. Ze speelden vooral leentjebuur bij al bestaande cultuuruitingen.
Zo grepen ze in de architectuur graag terug op het classicisme. Op het grootse Romeinse verleden, dat macht en gezag uitstraalde. En hoewel de nationaalsocialisten een grondige hekel aan de communisten hadden, was Hitler ervan onder de indruk hoe zij agressieve symbolen inzetten voor hun strijd. De fel rode kleur, die hij zou gebruiken in zijn partijlogo pikte hij van de communisten.
De bouw en de ontwerpen van de concentratiekampen komen eveneens aan bod. De Rijk vat het begrip design breed op. Architectuur hoort daar voor hem bij.”Eigenlijk alle ingrepen in de openbare ruimte. En de nazi’s gingen ver. Ze wilden het hele landschap naar hun hand zetten.”
Noordhollands Dagblad, 5 september 2019
https://www.noordhollandsdagblad.nl/
Nazi’s niet welkom bij expo over Hitlers nazi design
Het dressoir van Adolf Hitler, de Volkswagen Kever, de Olympische Spelen van 1936, het IJzeren Kruis en zelfs luciferdoosjes. De leiders van het Derde Rijk, met Hitler voorop, namen het design en de propaganda van het Derde Rijk uiterst serieus. Zo serieus, dat het Design Museum in Den Bosch hier vanaf zondag een tentoonstelling aan wijdt. Maar: nazi’s zijn niet welkom.
Abonneer je op PowNed voor dagelijks verse video’s!
PowNed op Facebook: https://www.fb.com/OmroepPowNed
PowNed op Instagram: http://www.instagram.com/omroeppowned
PowNed op Twitter: http://www.twitter.com/powned
Volg ook de PowNed verslaggevers op Instagram!
Adinda – https://www.instagram.com/adindakennedy
Charlotte – https://www.instagram.com/charlotte.pieters
Dennis – https://www.instagram.com/dennis_schouten95
Mark – https://www.instagram.com/markbaanders
Nadia – https://www.instagram.com/nadiapalesaa
Sensi – https://www.instagram.com/sensilowe
Vera – https://www.instagram.com/veraverzijl
Reacties:
https://youtu.be/B4dnikk5MK0
PowNed, 04 september 2019 – 19:46
https://www.powned.tv/artikel/nazis-niet-welkom-bij-expo-over-hitlers-nazid
75 jaar na dato moet het mogelijk zijn om met distantie naar nazi uitingen te kijken
Normaal ga je naar een kunstmuseum om te genieten van mooie dingen. Maar wat als in een museum nazi design wordt getoond? Deugt het wel om allerlei mooie, geslaagde ontwerpen en uitvindingen, die voor de nazi’s als propaganda dienden, in een museum uit te stallen?
De aankondiging dat in september in het Design Museum Den Bosch een grote tentoonstelling over nazi design komt, heeft al veel geschokte reacties en kritische vragen opgeroepen, met name uit Joodse en antifascistische hoek. Dat is enerzijds goed te begrijpen. Als een werk in een kunstmuseum is te zien, is de impliciete boodschap: ‘Kijk hier maar eens goed naar, dit is bijzonder’. Dat kan bedoeld of onbedoeld bewondering oproepen voor de inventiviteit van de nazi’s en hun aanhangers. De tentoonstelling wordt dan gemakkelijk zelf propaganda voor de nazi’s. Dat is anders in oorlogsmusea, waar nazi design hooguit een illustratieve rol speelt.
Het is dan ook geen wonder, dat tot nu toe kunstmusea met een grote boog om het tijdvak 1933-1945 heen liepen. Op de universiteiten komt deze periode wel aan bod, maar in uitingen voor het grote publiek, designmusea of designboeken, wordt erover gezwegen. Het kan gemakkelijk verkeerde gedachten oproepen en er kunnen te veel mensen door worden gekwetst.
Gruwelijke dingen
Toch is het juist belangrijk, dat ook het grote publiek kan zien hoe de nazi’s decennia geleden toegepaste kunst als propagandamiddel inzetten. Een goede tentoonstelling laat niet alleen geslaagde ontwerpen zien als de Volkswagen Kever, het hakenkruis en de pompeuze classicistische architectuur, maar ook hoe dergelijke toegepaste kunst werd ingezet om mensen te verleiden gruwelijke dingen te doen. Dat is ook een onderdeel van de designgeschiedenis dat niet onbelicht mag blijven.
Het is wel een dringende opdracht aan de makers van zo’n tentoonstelling om oog te hebben voor de valkuilen. Het is daarom goed om te horen, dat de directeur van het Design Museum, Timo de Rijk, zich ervan bewust is dat het museum zich verre moet houden van verheerlijking. Er komt geen opzwepende nazi muziek, er zullen geen ansichtkaarten worden verkocht. De nadruk komt te liggen op uitleg; geen experience, wel lezingen en lespakketten voor scholieren.
Als het op deze manier gebeurt is het zelfs te prijzen, dat het Design Museum deze uitdaging aangaat. Het is te begrijpen, dat musea tot nu toe uit piëteit voor de slachtoffers van het nazi bewind en hun nabestaanden het tijdvak lieten rusten. Maar 75 jaar na dato moet het mogelijk zijn om met distantie naar nazi uitingen te kijken en de impact onder ogen te zien die deze stroming heeft gehad.
Trouw, 14 januari 2019, 7:50