Marina de Vries – Van de top naar de marge en weer terug

Ze waren veelbelovend, beroemd. Daarna was er plotseling de windstilte. Deze nieuwe rubriek vertelt hoe het de talenten van toen nu vergaat. In deze aflevering: Rob Scholte.

‘Rob Scholte is een van de bekendste Nederlandse schilders van dit moment.’ De zin uit het persbericht van woningcorporatie Ymere is opmerkelijk. Was ‘dit moment’ achttien jaar geleden, dan klopte het. Begin jaren negentig had Rob Scholte (1958) popsterrenstatus. Net 30 was hij en hij had alle internationale top podia al achter de rug: de Documenta van Kassel, het Boijmans Van Beuningen, in 1990 het Nederlands paviljoen op de Biënnale van Venetië, waarna hij werd uitgenodigd om in het nagebouwde Huis ten Bosch in Japan een gigantische muurschildering te maken.

Maar begin november 2008, het moment van het persbericht, is het stil rondom Scholte. Af en toe staat zijn naam nog in de krant. Dan wordt hij beschuldigd van plagiaat. Sadder and wiser weert hij zelf alle publiciteit.

Het drama is genoegzaam bekend. Op het hoogtepunt van zijn succes, in 1994, ontplofte een handgranaat onder zijn gloednieuwe BMW, die de schilder van beide benen beroofde. Alsof dat niet triest genoeg was, dook vervolgens de ene na de andere complottheorie op, waarin de kunstenaar zijn voormalige vrienden van de aanslag beschuldigde.

Scholtes carrière leek definitief gesmoord in gekrakeel. De kunstenaar trok zich terug op Tenerife en toen hij in 2003 terugkeerde naar Nederland, en een jaar later voorzichtig weer exposeerde, bleek zijn stijl drastisch veranderd. Niet langer schildert hij met veel bravoure beelden uit de kunstgeschiedenis en de massamedia na. Nu maakt hij stillevens met stiften en collages van luciferdoosjes en knikkers. Hij hangt bestaande borduurwerkjes achterstevoren op. Voor kopers van weleer een teleurstellende ervaring.

Van de top is Scholte naar de marge getuimeld. Zijn werk werd de afgelopen jaren getoond in de kleinere galeries en in kunsthandels. Daar hangt zijn werk naast dat van Herman Brood, Jan Cremer en Henk Schiffmacher, kunstenaars van het tweede garnituur, die eerder teren op (oude) roem dan op kunstzinnig vermogen.

Maar na veertien jaar worstelen lijkt Scholte weer boven te komen. Deze week werden vier muurschilderingen – opgeblazen, precies geschilderde chocolade-reclametableaus – onthuld in een nieuwbouwcomplex in Weesp. De behoefte de voormalige locatie van cacaofabriek Van Houten te markeren met historische reclamebeelden, leidde twee jaar geleden zonder discussie naar Scholte, zegt een woordvoerster van Ymere. Niet zijn stiften en knikkers, maar zijn vroegere vermogen om oude beelden te recyclen gaf daarbij de doorslag. ‘Scholte is de enige, die dat kan en we wisten, dat hij die kwaliteit nog altijd heeft.’ Volgend najaar krijgt de schilder een solo in het Stedelijk Museum Schiedam. Rob is back.

De Volkskrant, 15 november 2008, 2:45

https://www.volkskrant.nl/cultuur-media/van-de-top-naar-de-marge-en-weer-terug~bbe9f442/