Kees Engelhart – De tragische geboorte van het Realisme in de literatuur

Als de dochter van een gefortuneerde en aldus welvarende boer, leefde Delphine Delamare van het jaar achttien twee en twintig tot het jaar onzes heren achttien acht en veertig.
Als gevolg van de welstand van haar vader genoot Delphine een zeer behoorlijke opleiding. Delphine trouwde met een ploeterende en niet voor het geluk geboren plattelandsdokter in het onaanzienlijke gehucht Ry in het noorden van Frankrijk. Delphine echter droomde van een veel onstuimiger en opwindender leven dan de armendokter Delphine bieden kon; op miraculeuze wijze wist Delphine aanzienlijke sommen gelds er doorheen te jagen en versleet, waar zij ze vandaan haalde weet alleen God, talloze minnaars.
Op de bevallige leeftijd van zes en twintig jaren werd het Delphine allemaal te veel waarop zij zich met een forse dosis arsenicum van het leven benam.
Deze tragische geschiedenis werd aan de vergetelheid onttrokken dankzij een goede vriend van Gustave Flaubert die het verhaal vertelde aan de schrijver wedergekeerd in Frankrijk na zijn lange reis door de Oriënt. Flaubert, op zijn beurt, baseerde zijn fameuze romanfiguur Emma Bovary op deze zelfde Delphine Delamare, dat uitkwam, eerst als feuilleton en een waar schandaal veroorzaakte, in het jaar achttien zes en vijftig.
Vijf lange jaren besteedde Flaubert aan het schrijven van een manuscript dat drieduizend bladzijden bevatte. Met de nauwkeurigheid van een geneesheer chirurg bracht Flaubert het manuscript terug tot ongeveer een tiende van het totaal, waarmee de perfecte eerste realistische roman geboren was. Madame Bovary.
Dit alles, deze provocatie van de goede zeden, leidde tot een proces dat Flaubert won, op basis van het eerdere genoemde Realisme, dat zijn advocaat als leidraad voor het te verdedigen kunstwerk gebruikte. Na het proces verscheen Madame Bovary als roman in het jaar daaropvolgend, om al snel zijn plaats in de wereldliteratuur op te eisen.
Deze geschiedenis greep plaats precies honderd jaar voor de opmerkelijke geboorte van schrijver dezes, die overigens met geen mogelijkheid zeggen kan of een en ander enige, waar hij niet op hoopt, symbolische of voorspellende waarde vermag te bezitten. In ieder geval kan hij zeggen dat hij geen arsenicum bij de apotheker te stelen durft, waarvoor hij God dagelijks zijn dank betoont, noch hoe hij op andere wijze in het bezit van het dodelijk gif zou kunnen komen.