Harry Lensink & Marian Husken – Stanley Hillis: een geliquideerde lieve oude man

3 februari 2020AdminBusinessplan, Home, Interview, Locatie, Media, Portretten0

De in 2011 vermoorde Stanley Hillis leidde een dubbelleven, waar de politie geen vat op kreeg. ‘De Ouwe’ was zelfs nog schoolmeester.

Afgelopen zondag werd de eerste aflevering van de vierdelige serie Stanley H. uitgezonden. In 2011, nadat hij werd vermoord, maakten Harry Lensink en Marian Husken dit portret van ‘De Kouwe ouwe’.

Het loopt tegen vijven als op 8 juni 2004 de telefoon gaat in een antiekloods aan de Zamenhofstraat in Amsterdam Noord. Eigenaar Stanley Hillis neemt op. In de tap kamer van de Amsterdamse politie start op datzelfde moment een opnameapparaat.

‘Met Sten.’

‘Hallo, Evert Hingst, advocaat.’

Hillis: ‘Goedendag.’

Hingst: ‘Ik heb het contract meegenomen. Ik ben nu even twee uur met iets anders bezig, na zevenen, ben je dan nog bereikbaar of niet?’

Hillis: ‘Ja, bel dan maar even hier naar toe. Ik ben aan het kopiëren wat er allemaal in die container zit.’

Hingst: ‘Ik rij er zo meteen nog even langs, of die container er nog staat. Dan gaan we inspectie houden.’

Hillis: ‘Nou, er staan wel mooie dingen in hoor. Hoe vond je die, die eh, schommelstoelen? Mooi hè?’

Hingst: ‘Prima bruikbare schommelstoelen, je moet er even kussentjes in laten zetten en klaar ben je. Kan je heerlijk achterover leunen in het zonnetje.’

Een onschuldig onderonsje. Maar dergelijke gesprekken tussen een van witwassen verdachte raadsman en zijn in drugs handelende cliënt leidden in de eerste helft van 2004 steevast tot opwinding bij de Amsterdamse recherche. ‘In de bewuste container zaten smeedijzeren lampen, waarvan je zou kunnen zeggen: moet je die helemaal uit Colombia importeren?’ meldt een betrokken politieman later. ‘Wij hadden in ieder geval onze sterke twijfels, of dat de werkelijke lading was. We hadden het vermoeden, dat er in die containers cocaïne was verstopt.’

Gerede twijfel, gezien de opdrachtgever van het transport. Tot aan zijn gewelddadige dood op 21 februari van dit jaar werd topcrimineel Stanley Marshall Hillis (Den Haag, 10 september 1946) jarenlang door opsporingsinstanties in de gaten gehouden. Soms vierentwintig uur per dag, zeven dagen in de week. Zeker als ‘De Ouwe’ een container vol met meubels uit een Zuid Amerikaanse narcostaat naar de Rotterdamse haven haalde. En dat deed hij meerdere malen. Het leidde aan de kant van de politie elke keer tot niets.

‘Gek hè, dat ze niks vonden,’ zegt John Broekman quasi verbaasd. ‘Misschien zat er wel niets in. Ik heb voor hem ooit een container geregeld in Colombia. Daar ter plekke heb ik geholpen om stukken te vertalen en de zaak te laten verzegelen. Weet je waarom? Hij was bang, dat iemand er anders iets in zou stoppen om hem een oor aan te naaien. Drugs ja. Wie? De Nederlandse politie natuurlijk.’

Op het café terras in Ibiza stad drinkt Broekman thee, aangelengd met koud bronwater. De Nederlandse zakenman – shawltje, stoppelbaard, gebruind, heldere ogen en ironische lach – woont al bijna twee decennia op het Spaanse eiland. Hij afficheert zichzelf als binnenhuisarchitect en makelaar, helpt the rich and famous aan onderdak.

Begin deze eeuw kruiste zijn pad, dat van raadsman Hingst en zijn cliënt Hillis. Het leidde tot de oprichting van vastgoedbedrijf The Idea Factory. ‘Evert dacht, dat er hier op Ibiza gouden bergen in het verschiet lagen,’ zegt Broekman, die als directeur in loondienst kwam. Ze verhuurden en verkochten ingerichte appartementen, waarbij Hillis de meubels vanuit Amsterdam leverde.

‘Het is nooit geworden wat Hingst had verwacht,’ vertelt Broekman. ‘Dus op een gegeven moment, in 2002, wilde hij er uit. Ik stond nog als gevolmachtigde geregistreerd. Toen heeft Stanley gezegd: ik neem het wel over. Hingst, Hillis en ik zijn naar een notaris in Benidorm gegaan. Daar is het overgeschreven op de naam van Stan.’

Het mislukte vastgoed experiment en het geschuif met de vennootschappelijke verantwoordelijkheid ontging ook de Nederlandse opsporingsambtenaren niet. Toen de politie in 2004 wapens vond in de kluis op het Amsterdamse advocatenkantoor van Hingst, keerde ze zijn boekhouding binnenste buiten. Daarbij stuitte men ook op Hingst en Hillis’ zonnige avonturen. De voorlopige conclusie was snel getrokken: een onvervalst witwas traject.

Vandaar dat in april 2005 een flinke delegatie op de stoep stond van Calle del Sol 80 in het Ibiziaanse kuststadje Santa Eularia. Vier Nederlandse rechercheurs, een tolk en vijftien Spaanse politiemensen kwamen een huiszoeking doen bij The Idea Factory. Broekman: ‘De boekhouder belde me en zei: “John, je kan beter even komen, want de politie is hier.” Toen ik aankwam moest ik meteen m’n telefoon inleveren. “Anders eet je je simkaart op. Jullie zijn allemaal hetzelfde,” zei een van die Nederlanders. Ze dachten, dat ik de witwasser van Hingst en Hillis was en hebben me twee dagen verhoord.’

Broekman legde zijn ondervragers uit dat hij met The Idea Factory altijd volstrekt legaal zaken heeft gedaan op het eiland. Hij kon naar eigen zeggen elke eurocent in de boekhouding verantwoorden. Blijkbaar leidde ook het financieel onderzoek niet tot een bevestiging van de verdenking. Na drie dagen verdween de Nederlandse afvaardiging weer. ‘Ze dreigden nog wel. Ik moest maar geen contact meer hebben met Hillis. Anders zouden ze me de volgende keer op het vliegtuig naar Nederland zetten en zou ik m’n kinderen lange tijd niet meer zien.’

Buiten schot

Toch was de gut feeling van de Nederlandse politie te begrijpen. De combinatie Hillis, Hingst en vastgoed was bij voorbaat verdacht. Dat riekte naar duistere zaakjes van de capo di tutti capi en zijn consigliere. Want die status had Hillis inmiddels veroverd: de ongrijpbare leider van de Nederlandse poldermaffia. De basis daarvoor legde hij in de jaren negentig. Samen met zijn criminele zakenpartners Jan Femer en Mink Kok vormde De Ouwe indertijd een beruchte drugsorganisatie, die met dank aan een coulante overheid – de IRT affaire – ongekend rijk en machtig werd.

Hillis figureerde zijn hele criminele carrière in grote drugs en moordonderzoeken, maar bleef zelf uiteindelijk meestal buiten schot. Zelfs toen in 2003 de geplaagde vastgoedondernemer Willem Endstra hem noemde als een van z’n afpersers naast Willem Holleeder, belandde De Ouwe niet voor de rechter. Terwijl Endstra toch behoorlijk in de piepzak zat toen hij naar eigen zeggen werd bedreigd door Hillis en Holleeder in een parkje bij zijn huis. ‘Stanley droeg een ijsmuts met een punt.’ Daar kreeg Endstra te horen, dat hij nog een paar weken de tijd had om vijf miljoen euro te betalen. ‘Dan zal ik overal vanaf zijn.’ Holleeder werd tot negen jaar cel veroordeeld, De Ouwe bleef vrij rondlopen, ogenschijnlijk onaantastbaar.

Hillis had er toen al een ontzagwekkende loopbaan opzitten. Hij maakte in de jaren tachtig furore als overvaller, zij aan zij met beruchte namen uit de Joegoslavische onderwereld. Daarna stapte hij met z’n apprentice Mink Kok in de internationale wapen en drugshandel, waarbij het tweetal werd gesecondeerd door houwdegen Jan ‘de Snor’ Femer.

Als retraite gebruikte de trojka de Spaanse Costa del Sol, zoals zoveel hele en halve criminelen, flitsmiljonairs, belastingontduikers en ‘vrije jongens’. Femer en Hillis streken neer in La Nucia, een rustig dorpje in het achterland van Benidorm, waar ze elk een villa lieten bouwen, pal naast elkaar. ‘Je hebt eerst Jan zijn huis. Daarachter was een groot stuk land, daar heeft Hillis een huis gebouwd,’ zegt een voormalig vertrouweling van beiden in een politieverhoor. ‘Ze hadden een appartement gebouwd voor als wij overkwamen, dan hadden wij ook allemaal onze eigen plek.’

Bubbelbad

Was het slechts een gelegenheid om gezamenlijk te verpozen? Niet volgens de Nederlandse politie. In een justitiestuk uit 1998 noteerde een verbalisant: ‘Stanley Marshall Hillis verblijft het grootste gedeelte van het jaar in Spanje en lijkt aldaar de contacten met een Spaanse zustergroepering te onderhouden.’ En over de adviseur van het drietal, advocaat Hingst, dook in 2001 het volgende verhaal op bij de Criminele Inlichtingen Eenheid (CIE): ‘Evert Hingst treedt ook op als advocaat van Hillis en Kok. Tevens regelt hij voor hen vuile zaakjes, hij is hun consiglieri. Verder regelt hij voor de heren onroerendgoedbezit in Spanje. Ook is hij betrokken bij het witwassen van crimineel verkregen gelden van de organisatie.’ Ten slotte deed een voormalige zakenrelatie van Hillis tijdens een politieverhoor een duit in het zakje. ‘Hingst werd gebruikt voor financiële constructies, onder andere op Gibraltar. Daar ben ik ook geweest, zaten we met z’n allen op een boot. Hingst was de marionet van Hillis.’

De zaken volgden het plezier, of andersom. De volgorde deed er eigenlijk niet toe. De politie nam eind jaren negentig bij een van de vele onderzoeken videobanden in beslag met de in Spanje feestende penoze. In 2005 werden er ook foto’s gevonden, waarop meerdere bekende koppen uit de Nederlandse onderwereld gebroederlijk naast elkaar in een Iberisch bubbelbad zaten. De kiekjes kreeg Mink Kok voorgeschoteld tijdens een ondervraging. Hij wilde best een toelichting geven. ‘Dit is in Benidorm, in de woning van de consul van Venezuela. Van links naar rechts zitten in de badkuip: Ron (de J., red.), Stanley Hillis, Jan Femer en ik.’

De Spaanse kust is een vaak terugkomend decor in getuigenverklaringen uit grote strafdossiers. Ludiek zijn de verhalen van vastgoedhandelaar Willem Passtoors, een kennis van wijlen Endstra. In een verhoor zei Passtoors: ‘Ik zat daar in de kroeg bij de bushalte, te wachten op mijn kinderen. Zit daar een oud mannetje naast me. Die laat twee keer een pakje met duizendjes vallen. Ik propte het tot twee keer terug. Zag ik, dat er zes lijfwachten om heen zaten! Bleek het Stanley Hillis te zijn. Ik zag hem daarna nog wel eens binnenkomen met die gasten, allemaal met een polstasje. Zei ik: daar is de mietjesclub met hun nichten tasjes. Maar daar zaten die blaffers in. Wist ik veel.’

Later in het verhoor bleek, dat Passtoors de topcrimineel toch wel redelijk kende. ‘Toen ik in Spanje ging wonen had ik mijn kinderen een hondje beloofd. Mijn vrouw kende de vriendin van Hillis. Zij moesten een hond kwijt en zo kregen wij die hond. Jerry. Ik heb hem nog. Stanley zei wel eens, dat ik goed voor zijn hond zorg.’

Onschuldige anekdotes van zware jongens onder elkaar, klittend aan de Costa. Toch verscheen Hillis de afgelopen jaren steeds minder in het Zuid Europese land. Hij was naar verluidt klaar met de Spaanse kust, net als vele anderen. ‘Je werd er helemaal gek van: iedereen zat in Benidorm, daarna kwamen ze naar Ibiza,’ weet ook Heintje Kips, naar eigen zeggen vastgoedondernemer op het Spaanse eiland. ‘Van rijke Colombiaanse drugsdealers tot aan de directeur van Philip Morris. Ja, ook de Amsterdamse penoze. Ik ken die mensen. Wat wil je? Ik was vroeger eigenaar van het Amsterdamse Lido. Daar kwamen ze allemaal.’

De voormalige Amsterdamse horeca uitbater, erfgenaam van de Kips Leverworst fabrikant en de ex van volkszangeres Imca Marina, ontkent in zaken te zijn geweest met criminelen. ‘Ik zag ze wel eens. Logisch, dit eiland is niet groter dan Slotervaart. Hillis zat hier op Ibiza vaak koffie te drinken op het terras.’

Toch was het Kips, die er voor zorgde, dat die andere Ibiza ondernemer, John Broekman, in contact kwam met Femer en Hillis. ‘Via Kips ben ik gevraagd om het huis van Femer in te richten,’ beweert Broekman. ‘Daar liep ik ook Hillis tegen het lijf. Het klikte meteen tussen ons. Hij werd een echte vriend. Die Ouwe zei vanaf het begin: ik heb een bepaalde reputatie, daar wil ik je buiten houden. Natuurlijk wist ik met wie ik te maken had. Maar het is mijn wereld niet. Ik heb nooit bij ze in het krijt gestaan, dat wilde ik ook niet. Stan had net als ik een passie voor antiek en lampen. Hij kon daar lyrisch over vertellen. Over een buisje wat zo moest lopen (maakt een beweging met z’n hand), over het glas dat hij uit Spanje haalde, het gele koper uit Vietnam. Hij maakte zelf de mooiste lampen. Vooral voor de horeca. Ik denk dat half Amsterdam volhangt met zijn lampen.’

Bevrijdingsbaby

Die handel dreef Hillis vanuit z’n loods in Amsterdam Noord. Van der Vegt BV heette het bedrijf. Hij had het begin deze eeuw overgenomen van de lampenbouwer Herman van der Vegt. ‘Dat was een begrip in de Nederlandse horeca,’ zegt horeca interieurontwerper Wim Klaasen, die lampen kocht van het bedrijf. ‘Daarna kwam Stanley. Een heel rustige, aardige man. Ik zou liegen als ik zeg niet van z’n andere bestaan te hebben geweten. Het was niet iets, waar ik naar vroeg. Hij had ruim duizend vierkante meter gevuld met prachtige spullen, vooral lampen.’

Die loods bestaat nog steeds. Zes jaar geleden namen de broers Daan en Eduard Kramer de vennootschap over van Hillis. Ook zij schetsen een vriendelijke, oude man. ‘Daarna hebben we hem maar eens gegoogled. Vooral m’n broer schrok toen nogal,’ zegt Daan Kramer. ‘Hij is hier nog een paar keer geweest met een bekende om te laten zien wat hij al die jaren had gedaan. Maar Hillis had geen zin meer om in een donker kantoortje in een ouwe loods te zitten wachten op klanten. Hij wilde, meen ik, naar Aruba. Ja, de politie is hier ook geweest. Met dezelfde vragen als u.’

Een lieve, sociale, aardige, ouwe meneer. Althans voor mensen buiten het criminele milieu. De zoon van een gelegenheidsformatie. Hillis was een bevrijdingsbaby: zijn vader was een Canadese militair afkomstig uit Lake Drenton, aan wie hij ook de naam Stanley Marshall Hillis heeft te danken. De soldaat verwekte Stanley jr. bij Adriana Frederika Geertruida Boukes, afkomstig uit het Overijsselse Hardenberg. Kleine Stan werd in Den Haag geboren.

Hillis wordt door bekenden ook neergezet als een loner, iemand die graag op zichzelf is. Zo eentje, die dan ook niet per se aardt in een burgerlijk huwelijk. De Ouwe heeft wel meerdere keren geprobeerd om langdurige relaties te onderhouden. Hij was onder meer gehuwd met de Zweedse Gunilla Gunnarsdotter, trouwde daarna ene Karen Swahn en trad vervolgens in de echt met Marjolein, die nog steeds een antiekwinkel runt in Amsterdam en op papier meerdere aan Hillis gelieerde coffeeshops bezit. Z’n laatste officiële partner was Apolonia, oftewel Lonneke. Deze dame was een tijdje verdacht in het Holleeder dossier. Zij zou een bij Endstra afgedwongen woning toegewezen hebben gekregen. Bij de verschillende vrouwen had Hillis vier dochters. Zijn laatste liefde vond hij op Aruba.

Het zijn brokstukken uit een leven in de schaduw. Hillis zat niet te wachten op schijnwerpers. Slechts één keer zocht hij de publiciteit. In 1985 zag het publiek een vermomde bankovervaller aan tafel in het tv programma van Sonja Barend. De toen uit de Bijlmer bajes ontsnapte crimineel ‘Stanley H.’ wilde laten weten, dat hij ‘heus wel een goeie jongen is’ en niet de vuurwapengevaarlijke gek, waar de politie voor waarschuwde.

Interessant is de volgende passage uit dat vraaggesprek:

Sonja: ‘Heb je er wel eens over gedacht om weer een gewoon leven te gaan leiden?’

Stanley: ‘Nou, er is mij wel herhaaldelijk te kennen gegeven, dat ik (…) euh, (…) dat ik bepaalde capaciteiten bezit om ook een ander leven te leiden.’

Sonja: ‘Maar zou dat nog kunnen?’

Stanley: ‘Ja, u zou het praktisch niet willen geloven, maar tijdens mijn levensloop ben ik zelfs nog schoolmeester geweest. Ik heb les gegeven aan kinderen, in handvaardigheid. Ik ben altijd bedrijvig geweest, huizen opknappen. Ik (…) euh (…) heb er altijd bij gewerkt. Dus het is in wezen altijd een dubbelleven geweest.’

Sigarettenpeuken

Een dubbelleven. Dat wist de politie ook. Dus Hillis kon wel mooie sier maken met zijn lampenhandel aan de rafelrand van Amsterdam, maar de dienders zagen toch vooral een cover up. Maar ja, hoe konden ze daar een vinger achter krijgen? Regelmatig zag De Ouwe op de beelden van zijn beveiligingscamera leden van de Amsterdamse recherche naar binnensluipen in zijn loods, op zoek naar… ja, naar wat? Ze namen zelfs een keertje sigarettenpeuken mee, vermoedelijk vanwege mogelijk DNA materiaal.

De opsporingsambtenaren stonden vaak op de uitkijk. Dan zagen ze hoe hoofdrolspelers uit de Amsterdamse onderwereld regelmatig kwamen buurten bij De Ouwe in Noord. Hoe auto’s af en aan reden, hoe een tankwagen werd schoongespoten op zijn terrein. In de resten van het materiaal trof de politie sporen aan van MDMA, de grondstof voor XTC pillen.

Zo zagen ze ook toen al Donald G. voorbijkomen, de vertrouweling van Mink Kok met wie Stanley Hillis op de dag van zijn dood een afspraak had op de plek, waar hij werd geliquideerd. G. runde in Amsterdam Noord het in beveiligingsapparatuur gespecialiseerde bedrijfje After Daylight. Andere bekende tronies passeerden de revue: van Jan Femer tot facilitator Marco P., en van de later vermiste drugshandelaar Rudy van Efferen tot de witwassende brandweerman Tonnie van Eunen, die in 2006 zelfmoord pleegde.

Stanley Hillis voelde continu de heat, zoals Amerikaanse gangsters de aandacht van de politie noemen. De observanten zagen hem ruzie maken met Willem Holleeder op het Stadionplein, zagen hem naar binnen schuifelen in zijn woning aan de Amsterdamse Gerrit van der Veenstraat, een appartement, dat hij voor een schijntje huurde van de familie Endstra en waar advocaat Evert Hingst zijn buurman was.

Ze zaten permanent op zijn lip. Bij ieder buitenlandreisje werd Hillis aangehouden. ‘Als ik in Spanje met hem op stap ging, werden we elke keer weer door de Guardia Civil van de straat geplukt,’ zegt John Broekman. Advocaat Mark Teurlings viel het ook op, dat z’n cliënt er op de luchthaven telkens werd uitgepikt. ‘Dan moest zijn paspoort weer worden gekopieerd.’

Volgens een kennis trok Hillis elke dag nieuwe schoenen aan. Hij zou bang zijn geweest, dat de overheid een zendertje in zijn hak had geplaatst. Dat laatste is ook daadwerkelijk een keer gebeurd, volgens raadsman Teurlings. ‘Na een arrestatie trok Hillis zijn schoenen weer aan. Het waren zijn lievelingsschoenen, maar ze liepen ineens niet meer lekker. Toen heeft hij de hak er afgedraaid en vond hij een zender.’

De laatste jaren was de heat weer toegenomen. Na een huiszoeking in de Gerrit van der Veenstraat op 4 december 2007 moest Hillis hemel en aarde bewegen om te achterhalen, waar de speurders mee bezig waren. Zelfs de rechter kwam er aan te pas om het Openbaar Ministerie te dwingen het onderzoek prijs te geven. Toen de advocaat van Hillis gelijk kreeg, trok het OM het onderzoek schielijk in. Maar uit de summiere informatie, die de verdediging toch te pakken kreeg, bleek de ernst van de verdenking: drugs, moord, wapenhandel.

Op 31 juli 2008 werd Hillis aangehouden in de Amsterdamse Ferdinand Bolstraat. Bij die gelegenheid werd z’n DNA afgenomen en z’n auto in beslag genomen, op verdenking van witwassen. De gepantserde Jeep wilde de officier van justitie niet teruggeven. Die auto had hij, omdat dezelfde politie hem in het verleden had gewaarschuwd voor liquidaties, aldus zijn raadsman Mark Teurlings.

Treiterijen, zo lijkt. Vier dagen voor zijn dood werd Hillis nog aangehouden, terwijl hij met twee anderen in een auto door de Haarlemmerstraat reed. De politie wilde ook de papieren van z’n passagiers zien. Toen Hillis vroeg waarom, zou een van de agenten hebben gezegd: ‘Dat weet ik ook niet. We werken in opdracht.’

Soms vond de politie ook daadwerkelijk wat. Zoals op 4 maart 2004, bij een verkeerscontrole. Hillis gaf meteen toe een vuurwapen bij zich te hebben. ‘Het is een Glock gevuld met munitie,’ zei hij tegen de agenten. ‘Ik weet niet hoeveel patronen er in zitten. Ik heb dit pistool ter bescherming van mijzelf gekocht. Het is gewoon nodig.’ Waarom, wilden z’n ondervragers weten. ‘Het komt door jullie. Jullie zeggen, dat er iets gaat gebeuren, dus ik moet me beschermen.’

Het leverde hem een celstraf op. De Ouwe gaf er niet om, zei hij tegen Evert Hingst toen de advocaat vroeg, of zijn cliënt het volhield.

Hillis: ‘Tuurlijk man, ik kan nog een jaar volhouden.’

Hingst: ‘Je hebt een hartstikke strak vonnis, negentig dagen en vrijspraak voor die cocaïne.’

Hillis: ‘Daar ging het om, om die pakjes, die zijn belangrijker dan de rest hoor.’

Hingst: ‘Het ging mij er om, dat je echt niet meer dan drie maanden zou krijgen voor het wapen en voor de munitie.’

Egyptische criminelen

Zo goed als ongrijpbaar. Want die paar maanden cel, dat raakte de topcrimineel niet. Ondertussen kwamen de meest incriminerende verhalen over hem binnen bij de Criminele Inlichtingen Eenheid. Bijvoorbeeld in 2001, toen een informant meldde, dat Hillis ‘zware ruzie’ had met een stel Ieren. Daarbij zou De Ouwe een ‘killer’ hebben ingeschakeld, ‘die kort geleden nog iemand door de knieën heeft geschoten’.

Toen er in 2002 een bloedig conflict in de onderwereld dreigde, waarbij de Egyptische criminelen Magdy en Adel Barsoum een rol speelden, viel de naam van Hillis opnieuw in het geruchtencircuit. ‘Barsoum maakt zich extra zorgen, omdat Stanley Hillis veel eigendommen aan het verkopen is, zelfs zijn huis in Spanje heeft verkocht en zich nu schuilhoudt voor de buitenwereld,’ schreef de CIE. ‘Hij is dus niet meer in het plaatje en dat maakt Barsoum en anderen zenuwachtig, kennelijk staat er iets heel ernstigs te gebeuren.’ De beide broers zouden uiteindelijk worden geliquideerd.

Er werden meer doden toegeschreven aan de wrekende hand van Stanley Hillis. Zijn oude maatje Jan Femer was te gulzig en snoepte te veel uit de gemeenschappelijke ruif, meldden meerdere onderwereldbronnen bij de politie. ‘Jan was nogal een uitgever en maakte rustig nogal eens een potje op. Hij was al eens gewaarschuwd, dat hij rustig aan moest doen,’ vertelde een oude bekende van beiden. Femer werd in 2000 geliquideerd in de Haarlemmerstraat.

Of neem de moord op Henk Boom. De voormalige bodyguard van verscheidene topcriminelen werd in maart 2003 dodelijk getroffen door een schot van een anonieme motorrijder. Daar zat Hillis ook achter, is de communis opinio onder de boeven. Lijfwacht Boom gebruikte te veel cocaïne en stopte geld in zijn eigen zak. Het leverde hem de toorn van De Ouwe op.

Korte broek

Het zijn maar verhalen. Hardnekkig, maar niet meer dan dat. Ondertussen had hoofdrolspeler Hillis zijn heil al in zonniger oorden gezocht. Hij ruilde de Costa del Sol in voor Caraïbisch Aruba. Locals zagen de oude man in korte broek op een quad over het eiland rijden of met een biertje op het terras zitten. Hij zou zelfs vrijwilligerswerk hebben gedaan in het plaatselijke dierenasiel en in het nabij gelegen Suriname een kindertehuis hebben ingericht en gefinancierd.

Opnieuw ogenschijnlijk slechts pensionado vermaak. Maar wat te denken van de reisjes naar het Latijns Amerikaanse vasteland? Een goed ingevoerde bron zegt te weten, dat Hillis in zijn eentje de top van het Colombiaanse Medellín kartel opzocht om afspraken te maken over leveranties richting Europa. ‘Als excuus voor zijn aanwezigheid in dat land gebruikte hij dan het regelen van de export van lokale meubels richting Amsterdam. Maar bij wijze van spreken tijdens de lunchpauze deed hij zaken met de drugslords.’

In dat licht is een opmerking van Bram Zeegers pikant. De jurist en Endstra vertrouweling sprak in het geheim met de politie over de netelige situatie, waarin zijn vermoorde beschermheer zich had bevonden. ‘In verband met Hillis kan ik u nog het volgende zeggen. Willem Passtoors heeft mij kort na de moord verteld, dat Wim hem had verteld, dat, als hij niet zou betalen, er grote problemen met Colombianen dreigden,’ zegt Zeegers in zijn verklaring. ‘U vraagt mij wat voor problemen Wim met Colombianen zou kunnen hebben. Willem Passtoors had mij bij diezelfde gelegenheid verteld, dat Wim geld had geleend van of via Colombianen, althans dat hij in een schuldverhouding tot Colombianen stond.’

Opnieuw suspect, maar niet meer dan dat. Concreter is Hillis’ relatie tot de Arubaanse crimineel Randolph ‘Randy’ Habibe. Begin jaren negentig probeerde het Amerikaanse Openbaar Ministerie om het zogenaamde Cartel de la Costa op te rollen, een drugsorganisatie, die er van werd verdacht ruim tachtig ton cocaïne de Verenigde Staten te hebben binnengesmokkeld. De logistiek was in handen van Arubanen, waarbij Habibe als witwasser optrad. In 1997 werd de Arubaanse zakenman uitgeleverd aan Florida. Vlak voor z’n proces bekende Habibe schuld en sloot een deal met het OM. Hij mocht z’ijn straf uitzitten op Aruba.

Hillis kende Habibe goed. Als De Ouwe op het eiland was, verbleef hij in een villa in Paradera, een luxueuze wijk, tien minuten van het vliegveld. Dat pand stond op naam van een vennootschap van Habibe. Toen dat bedrijfje failliet ging, ontstond er ruzie over wie nu eigenaar was van het pand. Inzet van het juridische gevecht was ArrowPlus, de Panamese moedermaatschappij van Habibes bedrijven. Van wie ArrowPlus was, bleef ongewis, maar het leek erop, dat Hillis er achter schuilging. De belangen van Hillis werden tijdens de procedure behartigd door de Arubaanse financiële dienstverlener Stanley Looman. Hij wil geen antwoord geven op de vraag, of De Ouwe feitelijk eigenaar was van het Panamese bedrijf. ‘Laat de fiscus en het Openbaar Ministerie dat maar uitzoeken. Die moeten hun werk doen.’

De aanwezigheid van Hillis op het Caraïbisch eiland is in ieder geval niet onopgemerkt gebleven. Toen Rudy Croes, oud minister van Justitie op Aruba, hoorde, dat de Nederlandse crimineel er was neergestreken en relaties onderhield met de lokale maffia, ondernam hij stappen. ‘Ik heb dat meteen aan de veiligheidsdienst doorgegeven. Zware criminelen zijn niet welkom op Aruba. Die worden het eiland afgezet.’

Tweespalt

Het zal niet nodig zijn. De Ouwe komt niet terug. Nooit meer. Zijn onnatuurlijke dood op 21 februari jongstleden kwam tamelijk onverwacht. Ja, hij was een gevreesd en door sommigen gehaat kopstuk uit de Nederlandse onderwereld. En ja, hij was meerdere keren gewaarschuwd voor z’n op handen zijnde liquidatie. Hij reed niet voor niets lange tijd in een gepantserde auto. Maar De Ouwe leek tot voor kort toch vooral onkwetsbaar.

Al snel circuleerde er één naam, één persoon, die in de positie zou kunnen zijn om Hillis te laten doden, en die ook nog eens een argument zou kunnen hebben. Mink Kok, het vroegere maatje van De Ouwe. Tussen de voormalige zakenpartners, die ooit schouder aan schouder in de Spaanse hot tub zaten, boterde het al lang niet meer. Volgens betrokkenen lag de oorzaak van de breuk in het feit, dat Kok in het geheim sprak met opsporingsambtenaren, onder wie de toenmalige officier van justitie Fred Teeven.

Het leidde tot tweespalt, waarbij beider raadsman Evert Hingst op een gegeven moment voor de keuze werd gesteld: Stan of Mink? Het werd de eerste. Over de rol, die de in 2005 vermoorde advocaat speelde, heeft Mink Kok zo zijn ideeën, blijkt uit een door de politie afgeluisterd gesprek tussen hem en Ed M., een criminele vriend.

Mink: ‘Het is bekend, dat hij een informant is geweest, die Evert Hingst.’

Ed: ‘Zeker.’

Mink: ‘Dan heb ie al die tijd de boel uitgespeeld. Die heeft hij dus dingen verteld over mij aan die Ouwe, die niet waar waren.’

Ed: ‘Zou je denken?’

Mink: ‘Ja, jij en ik weten het wel, maar wat ik niet begrijp, waarom die Ouwe dat niet weet. Kijk Dino (Soerel, ook ooit cliënt van Hingst, red.) heeft tweeën en half jaar geleden z’n handen van die man af getrokken. Dan begrijp ik niet, dat hij… Weet je wel hoelang hij met die Ouwe is omgegaan?’

Het zijn gebrouilleerde gangsters, die continu op de hoogte wilden blijven van elkaars bewegingen. Zo kan het gebeuren, dat Evert Hingst informatie over zijn ene cliënt (Mink Kok) doorstuurt naar z’n andere (Stanley Hillis). Op 30 maart 2005 krijgt De Ouwe een fax op Aruba van zijn raadsman. Het gaat over Mink Kok, die wordt verdacht van een moord, daarvoor vastzit en is verhoord. In de fax schrijft Hingst, dat Kok al veertien keer is verhoord en dat de politie allerlei privé foto’s van hem en Hillis in beslag heeft genomen, onder meer een kiekje, waarbij Hillis vanaf zijn schouder een anti tankraket afvuurt. Bij Hillis voedt dat de angst, dat Kok aan het praten is, dat hij een deal heeft gesloten met de opsporingsinstanties.

Hingst koos uiteindelijk voor Hillis, vertelde hem zonder scrupules en gedetailleerd over Mink Kok. Hingst had partij gekozen, Hingst werd doodgeschoten. En dat is nu ook De Ouwe overkomen. Net op de dag, dat hij een afspraak had met Donald G., een vertrouweling van Mink Kok.

Die afspraak werd nooit verzilverd. Zevenendertig kogels maakten een einde aan het leven van Stanley Hillis. Een gulle gever, financier van een Surinaams weeshuis, medewerker van de dierenopvang op Aruba. Een fervent hobbyist, een lampenfetisjist, creatief met koper en glas. Een lieve ouwe man.

Maar wel eentje, die moest worden doodgeschoten. Was het Mink Kok, die uiteindelijk heeft afgerekend met z’n oude maat? Zijn het de erven Mieremet, die een oude rekening vereffenden, omdat ze Hillis er van verdachten hun Johnny te hebben geript? Of hebben de zakenlui, die Hillis naar verluidt samen met Holleeder afperste, het heft in eigen handen genomen?

Rond de liquidatie van Hillis hangt ruim twee maanden na dato nog altijd een dikke mist. Veel vragen zijn nog steeds onbeantwoord. Hoe kan het dat een aanhangwagen met daarin twee luistervinkende rechercheurs precies naast de auto van Hillis terechtkomt? Wisten ze misschien van elkaar, dat de ontmoeting op exact dat punt zou zijn? Had Hillis een deal met de politie?

En hoe kan het dat twee politiediensten, de Amsterdamse recherche en de Nationale Recherche, hem in de gaten hielden en dat het subject toch onder hun neus wordt vermoord? In kringen met veel argwaan jegens de opsporingsinstanties valt steeds vaker de beschuldiging ‘staatsliquidatie’. In hun theorie is een gefrustreerd politieapparaat tot eigenrichting overgegaan. Het lijkt vergezocht. Maar wie dergelijke kwalijke roddels wil tegengaan, zal toch meer duidelijkheid moeten geven over de curieuze omstandigheden, waaronder Stanley Marshall Hillis op 21 februari het leven liet.

VN, datum onbekend

https://www.vn.nl/een-geliquideerde-lieve-oude-man/

Dit delen: