Geert Sels – Rob Scholte | Belangrijk is: belangrijk zijn

Antwerpen – Twee Amsterdamse gezelschappen, Dood Paard en Nieuw West, werken samen aan een stuk rond de controversiële schilder Rob Scholte en zijn entourage. Ze tonen, hoe in deze kunstenaarsgroep het individuele vecht met het collectieve. Maar zelf blijven ze veilig buiten bereik van de zelfironie.

Rob Scholte. Lefgozer of genie? De Jeff Koons van Nederland? Of toch gewoon een handige praatjesmaker? In elk geval een icoon. Zeker voor de artiesten, die rond hem hingen. Die aanvaardden hem als de natuurlijke leider. En toen, straks vijf jaar geleden, werd hij het slachtoffer van een bomaanslag en verloor hij zijn benen.

Het toneelstuk, dat Rob de Graaf hier over schreef, Rob, laat de groep zien voor de aanslag, op een moment, dat er interne fricties komen. De Scholte uit het stuk is een held ondanks zichzelf. Tekstueel is hij geenszins het ruimst toegemeten; zijn replieken zijn allerminst de meest spitante. En toch wijst heel de schriftuur naar hem. Zijn acolieten doen namelijk hun uiterste best om met hun ideeën in zijn gunst te komen.

De Graaf balanceert zijn stuk op een interessante dubbelzinnigheid, waarin het respect voor deze non conformisten alterneert met de kinderachtigheid van hun houding. De schrijver houdt zich niet in om de perfide mechanismen van de kunstmarkt in het daglicht te stellen. Wat dat betreft, sluit deze tekst mooi aan bij Blaat, het stuk dat Oscar Van Woensel schreef voor Dood Paard. Dat legde eveneens de kleine kantjes van de kunstmarkt bloot.

In het midden van het podium staat een koelkast. Daar boven een batterij spots, die het centrum hel in het licht zet. Met dit eenvoudige ruimtelijk gegeven maken Dood Paard en Nieuw West duidelijk, dat heel het stuk gaat over in zijn of uit zijn. Want in het centrum ben je zichtbaar, aan de randen sta je in de schaduw. De personages beraden zich doorlopend over de strategieën, waarmee ze opzien kunnen baren. Het spraakmakende haalt het daarbij op de onderbouw, die op vage theorieën berust. Of, zoals ze zelf zeggen: “Belangrijk is, belangrijk zijn”.

De acteurs vonden mooie beelden om aan te geven, dat er dissonanten zijn in de kunstenaarsgroep. Zo begint de voorstelling bijvoorbeeld met zes platenspelers, die samen “een muziek” tot stand brengen. Er zijn trouwens ook zes toneelspelers, die verschillende stijlen inbrengen. Marien Jongewaard van Nieuw West speelt erg exuberant, met dialectklanken uit de Jordaan. Gastacteur Benjamin Verdonck keert zich naar binnen en Hein van der Heijden (rol van Rob) bezit de gave om zich tijdelijk onzichtbaar te maken.

Deze vondsten zijn voldoende kapstok om de voorstelling op te schragen. De rest wordt ingevuld met drinken, eten en emmeren rond de koelkast. Storend is het sologedrag van de nochtans virtuoos acterende Marien Jongewaard. Hij speelt een geflipte artiest, maar haalt de podium interactie behoorlijk onderuit.

Een gemis vond ik de geringe persoonlijke betrokkenheid van de acteurs. Ze gaven de indruk de kleine kantjes van een andere kunsttak te hekelen, hopende daardoor zelf als integer en zuiver over te komen. Dat leek me net iets te gemakkelijk.

Dood Paard en Nieuw West spelen ,,Rob”. Nog tot 9 september in Monty, Montignystraat 3, 2018 Antwerpen, 03-238.64.97. Van 27 tot 29 september in Kaaitheater (Brussel) en van 5 tot 7 oktober in Vooruit (Gent).

De Standaard, 08 september 2000 om 00:00 uur

http://www.standaard.be/cnt/dst08092000_046