Frenk Klein Arfman – PWN ’oogst’ bijna al ons water uit het IJsselmeer + KWR – De kwaliteit van bronnen van drinkwater in Nederland, augustus 2019 (PDF)

PWN ’oogst’ bijna al ons water uit het IJsselmeer

Het is een uitdaging om dagelijks drinkwater voor de 1.6 miljoen inwoners van Noord Holland te maken. Druk bevolkt land, ingeklemd door zeewater en met weinig geschikt grondwater, want te zout. Maar die uitdaging gaat PWN vol passie aan. Mét resultaat. “Toch vinden mensen vinden het heel gewoon, dat ze voor weinig geld àltijd uitstekend drinkwater hebben.”

Nic Grandiek, strategisch omgevingsmanager bij PWN, zegt het met trots en zonder enig verwijt. “Zeshonderd mensen zijn hier elke dag met veel passie bezig om te zorgen, dat er elke dag drinkwater van hoge kwaliteit uit de kraan komt.” En dat drinkwater komt niet, zoals zovelen nog altijd denken, uit de duinen. “Nee, ons drinkwater komt voor negentig procent uit het IJsselmeer.

Daar zijn we in de jaren vijftig mee begonnen. De duinen hadden te lijden onder het feit, dat we daar grondwater weghaalden om er drinkwater van te maken. Waren we destijds niet gestopt, had het duin er nu droog en verdord bijgelegen.” Het IJsselmeer bood een alternatief. Het ingedijkte stuk zee veranderde langzaamaan in een zoetwatermeer. “De aanvoer van zoet water via de IJssel, smeltwater uit Zwitserland en Duitsland, duwde het zoute water min of meer over de dijken.

Het water gaat vanuit het IJsselmeer naar de PWN waterfabriek in Andijk, waar het wordt (voor)gezuiverd. En veelvuldig getest. Daarna wordt het via pijpleidingen naar de duinen getransporteerd en in de duinen geïnfiltreerd, waar het verder natuurlijk gezuiverd wordt door het zandpakket van de duinen. Pas daarna, na continu ’streng testen op verschillende punten en momenten van de kwaliteit’, gaat het richting de 870.000 aansluitingen.”

Schappelijk

Drinkwater van hoge kwaliteit, en voor een zeer schappelijke prijs. “Het water in plastic flesjes in de supermarkt is tussen de 300 en 800 maal duurder dan het water, dat in Noord Holland uit de kraan komt. En de kwaliteit van flesjeswater is vaak niet eens beter en wordt minder streng gecontroleerd dan ons kraanwater.” Die kwaliteit is te danken aan de zuiveringstechnologieën van PWN. “Wat er gebeurt als je gewoon uit het IJsselmeer zou drinken? Dan liggen er morgen waarschijnlijk heel veel mensen ziek in bed.

Dat het grondwaterpeil door de droogte van vorig jaar problematisch laag werd, is bekend. Maar de warmte had ook gevolgen voor het IJsselmeer. “De verbinding tussen de Waddenzee en IJsselmeer is afgesloten met sluizen. Achter de sluizen in het IJsselmeer liggen putten. Omdat zout water zwaarder is dan zoet, zakte dat na het schutten in die putten en wordt het met het spuien weer geloosd op de Waddenzee. Maar in de zomer van 2018 was er extra veel pleziervaart en door de hitte werd nauwelijks gespuid. Gevolg was dat er zout water in het IJsselmeer terecht kwam. Het dreef in ‘bellen’ door het zoete water van het IJsselmeer. We kunnen die zoutwater bellen traceren. Maar het zorgt wel, dat we dat water niet kunnen gebruiken om er drinkwater van te maken.” En dus wordt vooruitgedacht. Want gezien de klimaatverandering zou dit een structureel probleem kunnen worden. “We zijn bezig met de ontwikkeling van plannen om een soort ingebedde gebieden, ook wel spaarbekkens genoemd, in het IJsselmeer te creëren, afgesloten van de rest van het IJsselmeerwater, waar we zoet water veilig opslaan voor de ’oogst’. Eventueel met rietvelden eromheen, die al een eerste zuiverende werking hebben op de waterkwaliteit. Maar daar moeten we nog met veel partijen over van gedachten wisselen, dus er nog niets is definitief. Maar het zijn wel zaken waar we serieus over moeten nadenken.”

Stel, er ontstaat ooit een structureel probleem met de zoetwatervoorraden, dan is het theoretisch mogelijk van zeewater drinkwater te maken. “De techniek om het water te ontzilten, is er in principe wel. Al hebben wij de hiervoor benodigde apparaten op dit moment niet in onze waterfabriek staan. Ontzilten van water is echter heel erg duur, waardoor de prijs van drinkwater echt explosief zou stijgen. Gelukkig is hier op dit moment dus geen enkele sprake van. En genieten we in Noord-Holland nog volop van drinkwater uit de kraan, dat wereldwijd toonaangevend is in kwaliteit.”

Helderse Courant, 2 september, 2019, 16:38

https://www.noordhollandsdagblad.nl/cnt/dmf20190902_13365087/pwn-oogst-bijna-al-ons-water-uit-het-ijsselmeer

De kwaliteit van bronnen van drinkwater in Nederland, augustus 2019 (PDF)

PDF:
KWR – De kwaliteit van bronnen van drinkwater in Nederland, augustus 2019