Frans van den Berg – Musea worstelen + ‘Jeugdzonde Lucebert’ + Leonie Groen – ‘Werk niet besmet’ + Alkmaar Centraal – Spreuk blijft op stadskantoor + NOS – Bergen aan het denken
Musea worstelen met Lucebert + Leon de Winter: ‘Jeugdzonde Lucebert’
Helderse Courant, 9 februari 2018
https://www.noordhollandsdagblad.nl/den-helder-eo
‘Werk is niet besmet’
Helderse Courant, 9 februari 2018
https://www.noordhollandsdagblad.nl/den-helder-eo
Spreuk van voormalig nazi sympathisant Lucebert blijft op stadskantoor Alkmaar
Spreuk van voormalig Nazi sympathisant Lucebert blijft op stadskantoor Alkmaar (foto Alkmaar Centraal)
De schokkende onthulling, dat dichter Lucebert een verleden heeft als nazi sympathisant heeft gemeente Alkmaar er niet toe bewogen zijn spreuk ‘Van te veel spektakel wankel je allicht’ te verwijderen van het stadskantoor aan de Helderse weg.
Vooral in Bergen is ophef ontstaan het verleden van wijlen Lucebert, die daar geboren is en getogen. Bergense schrijver Bob Polak is verbijsterd en wil, dat de naam van de Lucebert School veranderd wordt, vertelt hij mediapartner NH Nieuws (http://www.nhnieuws.nl/nieuws/219470/Fout-verleden-dichter-Lucebert-Lucebertschool-zou-een-andere-naam-moeten-krijgen).
“Kinderen moeten niet in een school worden opgeleid, die vernoemd is naar een antisemiet”, aldus Polak en hij voegt als contrast toe: “Jan Hemelrijk leidde een verzetsgroep, die honderden mensen het leven heeft gered. Die krijgt zelfs op 4 mei geen bloemetje.”
Het verleden van Lucebert wordt beschreven in de biografie van Wim Hazeu, die donderdag verscheen. Daarin staat, dat hij tijdens de Tweede Wereldoorlog vrijwillig in de Duitse wapenindustrie heeft gewerkt. Lucebert stuurde toen brieven met antisemitische uitlatingen naar zijn vriendin in Nederland.
In de brieven staan uitingen als ‘Joodse sjacherige zwetsaard’ en ‘machtjoden’. Ook ondertekende hij die soms met ‘Sieg Heil!’ en ‘Heil Hitler!’ De Bergenaar liet zich ook neerbuigend uit over de “negercultuur” en noemde Hitler “onze Führer”.
Het gemeentebestuur van Bergen was overvallen door het nieuws over Lucebert en zal discussie voeren over wat nu te doen. Zo staat er ook een beeld van de kunstenaar op de hoek Plein / Breelaan.
Museum Kranenburgh eerde in 2014 de invloedrijke kunstenaar nog met een expositie. Angelika Bisseling van het museum was ook verrast: “In zijn kunst was hij heel erg bezig met geweld, oorlog en machtsmisbruik. Het lijkt er op, dat hij met zijn verleden heeft geworsteld en er afstand van wilde nemen. Maar dat is mijn interpretatie. Bezoekers willen we in de toekomst ook de donkere kant van de kunstenaar laten zien en ook dit verhaal vertellen.”
Alkmaar Centraal, 09 februari 2018
Nazi sympathieën Lucebert zetten gemeente Bergen aan het denken
De gemeente Bergen zit in haar maag met de onthulling over de nazi sympathieën van dichter en kunstenaar Lucebert. “We zijn er erg door overvallen en vinden het nieuws schokkend,” aldus een woordvoerder tegen NH Nieuws (http://www.nhnieuws.nl/nieuws/219512/Bergense-Lucebertschool-verandert-naam-niet-na-commotie).
In Bergen had Lucebert zijn atelier en in het centrum van de kustplaats staat een kunstwerk ter ere van de kunstenaar. “Het is nu nog te vroeg om iets te zeggen, maar het college van B&W zal het onderwerp aankomende dinsdag bespreken.” De woordvoerder benadrukt wel, dat het nieuws niets af doet aan de waarde van de kunst van Lucebert.
In een gisteren gepubliceerde biografie staat, dat Lucebert (pseudoniem van Lubertus Jacobus Swaanswijk, 1924-1994) tijdens de Tweede Wereldoorlog vrijwillig werkte in de Duitse wapenindustrie. Ook stuurde hij in de oorlogsjaren brieven met antisemitische teksten naar een vriendin in Nederland. Die ondertekende hij regelmatig met ‘Sieg Heil’ of ‘Heil Hitler’.
Lucebertschool
Het schoolbestuur van de Lucebertschool, die ook in Bergen staat, is niet van plan de naam van de school te veranderen. Schrijver Bob Polak had daartoe opgeroepen. In een reactie laat het bestuur van de school weten zich ongemakkelijk te voelen bij het nieuws, maar “daar passen drastische maatregelen, zoals het wijzigen van de naam wat ons betreft nu niet bij”, schrijft de school. “Wij zien de nazi sympathieën van Lucebert als jeugdzonde.”
In Alkmaar staat de dichtregel ‘Van te veel spektakel wankel je allicht’ in rode neonletters op het stadskantoor. Dat blijft daar gewoon staan. “Het college van B&W heeft niet overwogen maatregelen te treffen”, zegt een woordvoerder tegen NH Nieuws. “Volgens de wethouder wordt de strekking van de spreuk nu nog eens onderstreept.”
https://nos.nl/artikel/2216180-nazi-sympathieen-lucebert-zetten-gemeente-bergen-aan-het-denken.html
Meer informatie:
https://robscholtemuseum.nl/johan-van-der-keuken-lucebert-tijd-en-afscheid/
https://robscholtemuseum.nl/lucebert-ban-the-bomb/