Dominic Schijven – Angst voor schade aan Alkmaars rijksmonument door expositie Hellen van Meene: ’Foei, niet de Grote kerk kleuren’
Alkmaar – ’Foei. Laat het niet nog eens gebeuren’, aldus de boodschap van de gemeente Alkmaar aan het adres van Stichting tot Behoud Monumentale Kerken en Theater de Vest. Zij lieten de muren van kapellen in de Grote Kerk van Alkmaar in felle kleuren schilderen zonder toestemming van de gemeente.
Er wordt nu gezocht naar een ’technische’ oplossing om de muren te herstellen. De zogenoemde vakgroep Erfgoed, met advies van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed, wordt geacht voor eind mei met een plan van aanpak te komen. Verder heeft de gemeente besloten, dat eigenaar en gebruiker in de toekomst geen aanspraak kunnen maken op gemeentelijke monumentensubsidie voor het herstellen van de eventuele schade aan de Grote Kerk.
Dat is afgesproken bij een gesprek tussen de gemeente, Stichting tot Behoud en Theater de Vest.
De Vest en Stichting tot Behoud lieten de kerkmuren beschilderen voor een expositie van fotografe Hellen van Meene. De gemeente was overrompeld. Er was geen vergunning gevraagd. ’Het is verboden om zonder omgevingsvergunning een project uit te voeren, dat een rijksmonument aantast.’ Volgens de gemeente verstoren de rode, blauwe en gele kleuren het kenmerkende rustige karakter van de kerk. ’Er kan nu ten onrechte het beeld van een veelkleurige kerk ontstaan’.
Schade
Er is angst voor schade. Ondanks het gebruik van een speciale verfsoort, is er een verschil in laagopbouw ontstaan tussen de geschilderde en onbeschilderde delen. De vrees is dat dit ’een subtiel verschil’ in de vochthuishouding veroorzaakt. Dat er meerdere lagen verf voor de gekleurde muren gebruikt zijn, zal niet hebben geholpen.
Hoe groot die schade is zal pas over een aantal jaar blijken. Dan wordt pas duidelijk wat het effect op de vochthuishouding is en wat dit met het zout in de wand en stucwerk doet.
Anonieme bronnen binnen de gemeente zeggen, dat er zorgen zijn over de twee monumentale orgels in de kerk. De gekleurde verf zal van de muren geschuurd moeten worden. Als het stof daarvan in de orgels terecht komt, tast dat de werking van deze instrumenten aan. Ze zullen dus ingepakt moeten worden, zo is de vrees. Of er moet een geavanceerde stof afzuiginstallatie ingezet worden.
In de kerk hangt naast het grote Van Hagerbeer & Schnitger orgel uit 1645 ook het op een na oudste orgel van de wereld, het Van Covelens orgel uit het jaar 1511.
Tot 1 augustus gebeurt er niets aan de muren. Het onmiddellijk verwijderen van de verf heeft niet zoveel zin. Uitstel geeft ook meer tijd en ruimte voor een weloverwogen besluit over het herstel.
Alkmaarse Courant, 23 april 2019, 16:46
Meer informatie:
https://robscholtemuseum.nl/?s=Hellen+van+Meene
https://robscholtemuseum.nl/?s=Grote+Kerk+Alkmaar
https://robscholtemuseum.nl/?s=Rijksdienst+voor+Cultureel+Erfgoed
https://robscholtemuseum.nl/?s=Alkmaar