Cor Oliemeulen – Kunst of een kunstje?
***
RECENSIE KUNST… BEGIN DRRR NIET AN
Zijn de schilderijen van Herman Brood kunst of een kunstje? Regisseur Gwen Jansen laat je deze vraag beantwoorden in Kunst… begin drrr niet an, de eerste film, die onze ‘nationale knuffeljunk’ neerzet als beeldend kunstenaar. De artiest zelf zag zich liever als ‘souvenirfabriek’.
Van 1992 tot 2000 verruilde Herman Brood regelmatig zijn hectische publieke leven in Amsterdam voor zijn geboorteplaats Zwolle, waar hij actief was als schilder bij zijn kunstvriend Ivo de Lange. Die maakte vele uren film met nog nooit vertoonde beelden en gesprekken, die als basis van de documentaire dienen. Recente interviews met intimi en bewonderaars vervolledigen het beeld van Brood als bevlogen schilder.
Popart
Wie is opgegroeid met Herman Brood kent de muzikale kwaliteiten van Cuby and the Blizzards en The Wild Romance, de band, waarmee hij in 1978 het legendarische en ongeëvenaarde album Shpritz opnam. Na een mislukt avontuur in Amerika verlegde Brood zijn artistieke aspiraties steeds verder naar de schilderkunst. Geenszins opmerkelijk, want we leren uit de documentaire, dat de geboren Zwollenaar altijd en overal tekende. De Kunstacademie in Arnhem was niet aan hem besteed, omdat daar “iedereen hetzelfde schilderde als de leraar”.
Geïnspireerd door de kleurrijke avantgarde kunst van Cobra ging Brood als een bezeten popart artiest in de weer met spuitbussen, sjablonen, verfrollers en stiften, maar hij kon ook uren op een terras op het Leidseplein pentekeningen op bierviltjes voor passanten maken. Herman Brood was kleurenblind, wat zijn keuze voor primaire kleuren verklaart. In de documentaire suggereert een oogarts, dat Brood mogelijk de kleur rood als groen zag. Een ander leuk fragment is als kinderen hem het fotobewerkingsprogramma Paint op de computer laten zien en hij er direct enthousiast mee aan de slag gaat.
Icoon
Kunst… begin drrr niet an toont een gedreven, sympathieke Herman Brood, soms verward en deerniswekkend door zijn drank- en speedverslaving. Fan van Beatrix (“Zij is er zich onderhand wel van bewust, dat ik achter haar reet aan zit” ), omstreden door zijn ontmoeting met Bouterse in Suriname, die hij wel wat ongemakkelijke momenten bezorgt (“Desi, huil jij ooit? Bijvoorbeeld als je ’s morgens de krant leest?” ) en uitgekookt, omdat hij niemand nodig had om hem in de markt te zetten. In Duitsland liet hij zich voor de grap ontvallen, dat hij zo ziek was dat hij elk moment op het podium zou kunnen bezwijken en vervolgens zien we een fragment dat hij als beeldend kunstenaar met een infuus onder grote belangstelling een schilder demonstratie geeft.
Herman Brood maakte er geen geheim van, dat hij vaak graag in het middelpunt van de belangstelling stond. Hij adoreerde het concept van het icoon zijn en tegelijkertijd had hij er schijt aan. Misschien wel door zijn lopende bandproductie lukte het hem niet een plekje in het Stedelijk in Amsterdam te bemachtigen – de meeste museumdirecteuren beschouwden zijn schilderijen niet als kunst. Volgens collega kunstenaar Rob Scholte was zijn werk juist zo bijzonder, omdat hij voor en tussen de mensen schilderde. Kunst of een kunstje? Oordeel zelf in deze boeiende en vooral openhartige documentaire.
Kunst… begin drrr niet an is de komende maanden op een beperkt aantal locaties te zien. Kijk hier voor het overzicht:
http://www.hermanbroodfilm.nl/#vertoningen
InDeBioscoop, Onafhankelijk Filmmagazine, 24 oktober 2015
http://www.indebioscoop.com/filmrecensies/k/recensie-kunst-begin-drrr-niet-an/
Meer informatie:
https://robscholtemuseum.nl/?s=Herman+Brood