Bart Middelburg – Een verlate Chileense wederdienst + Peter R. de Vries – Charly Da Silva (1 & 2)

Een verlate Chileense wederdienst

Waarop stuit de onderzoekscommissie Mabel Wisse Smit als die Charly da Silva – ‘kroongetuige‘ in de jongste koninklijke rel – screent? Op cokehandel, verdwenen geluidsbanden, een omstreden schilderijendeal. Kortom: op een fantast en op een Chileense hit man in ruste, die lijdt aan grootheidswaan. Het gaat je niet in je koude kleren zitten, die liquidaties, legde Charly da Silva de Amsterdamse rechtbank in april 1984 uit. “Iemand doodschieten is niet gemakkelijk,” voerde hij aan als verzachtende omstandigheid. “Ik wist zelf niet, dat ik ertoe in staat was.”

Dat was Charly Azevedo da Silva (in 1956 geboren in Valparaiso, Chili) echter wel: in de zogeheten Chilenen oorlog, die begin jaren tachtig in Amsterdam woedde, werd hij ervan verdacht zeker drie mensen te hebben geliquideerd, ook al heeft hij dat zelf altijd ontkend. Zijn aandeel zou, volgens hemzelf, beperkt zijn gebleven tot één moord.

De Chilenen oorlog ontbrandde najaar 1983, nadat Da Silva van een concurrerende cocaïnehandelaar, Eduardo Astudillo, zo’n dertig kilo had gestolen (straatwaarde: circa negen miljoen gulden). De spanningen tussen de groeperingen van Da Silva en Astudillo liepen vervolgens zo hoog op, dat in september 1983 twee handlangers van Astudillo uit de weg werden geruimd, midden oktober gevolgd door Astudillo zelf: hij werd bij een haringkar in de Uiterwaardenstraat door Da Silva doorzeefd met kogels.

Da Silva kon daags na de moord op Astudillo al worden opgepakt, mede doordat de Amsterdamse narcoticabrigade al geruime tijd bezig was met een onderzoek naar de cokehandel van de Chilenen. Bij de berechting van Da Silva in april 1984 benadrukte zijn raadsman, de nog jonge advocaat Oscar Hammerstein, dat de Chileen zich bedreigd had gevoeld door Astudillo, en dat hij ook bang was geweest voor de veiligheid van zijn vrouw en kind. Het mocht niet baten: de officier van justitie eiste vijftien jaar gevangenisstraf.

De rechtbank week daar niet veel van af. Da Silva kreeg twaalf jaar, maar de zaak zou in hoger beroep een spectaculaire wending krijgen. In de strafgevangenis in Scheveningen leerde Da Silva Klaas Bruinsma kennen, aankomend topcrimineel met uitstekende connecties; Bruinsma, alias De Dominee, zat daar een straf uit wegens zijn betrokkenheid bij een schietpartij, waarbij hij zelf de Amsterdamse onderwereldfiguur Leo Frantzen dodelijk had getroffen. De twee raakten bevriend – Bruinsma kon zo’n nietsontziende moordenaar met zakelijke contacten in Zuid-Amerika wel gebruiken – en vervolgens gebeurde iets wonderlijks.

In de aanloop naar het hoger beroep verdwenen uit het hoofdbureau van politie aan de Elandsgracht namelijk ruim dertig geluidsbanden met telefoongesprekken, die waren afgeluisterd in het onderzoek naar de Chilenen. De banden vormden belangrijk bewijs, want in één van die telefoongesprekken had Da Silva opdracht gekregen één van de liquidaties uit te voeren. De verdwijning kwam aan het licht toen Hammerstein, namens zijn cliënt Da Silva, het gerechtshof om de oorspronkelijke geluidsbanden vroeg.

De verdwijning bracht de Amsterdamse politie uiteraard in grote verlegenheid, en justitie gelastte de rijksrecherche een onderzoek in te stellen. De rijksrecherche heeft de exacte toedracht nooit kunnen achterhalen, maar kwam wel tot een veelzeggende conclusie: de ruim dertig banden konden onmogelijk ‘per ongeluk‘ zoek zijn geraakt, aangezien ze verspreid over het gehele hoofdbureau waren opgeslagen – in verscheidene archiefdozen, en in meerdere kasten. Anders gezegd: iemand moest de banden doelbewust hebben verdonkeremaand, en dan ook nog iemand, die precies wist, waar ze lagen.

Vriendendienst

De Amsterdamse recherche is er altijd van overtuigd geweest. dat het hier een vriendendienst van Bruinsma aan Da Silva betrof, een vriendendienst, die ook effect had. Hammerstein betoogde voor het hof uiteraard, dat, nu zulk belangrijk bewijsmateriaal was verdwenen, onmogelijk nog sprake kon zijn van een eerlijk proces, en het gerechtshof ging daar een eind in mee. Het hof verlaagde de straf van Da Silva in januari 1985 van twaalf tot acht jaar.

In de loop van 1988 kwam Da Silva vrij en sloot hij zich aan bij de groep van Bruinsma, toen op het toppunt van zijn macht. Hij presenteert zich nu, via Peter de Vries, als ‘de bodyguard van De Lange‘, en De Vries werkte hem vorige week zelfs op tot ‘tweede man‘ van de Bruinsma groep, maar dat is te veel eer: Da Silva was voor Bruinsma vooral interessant, omdat hij gezien zijn verleden redelijk afschrikkend werkte, maar hoog in de hiërarchie is hij nooit gekomen. Bij onderzoek eind jaren tachtig van de politie naar de Bruinsma groep kwam Da Silva ook niet of nauwelijks in beeld. Bruinsma hield er destijds bovendien een reeks bodyguards op na.

Niet lang na zijn vrijlating kreeg Da Silva eind 1988, begin 1989 vanwege zijn Spaans taligheid en zijn connecties in Zuid Amerika van Bruinsma een speciale opdracht. De Bruinsma top voerde destijds gesprekken over de mogelijke import van weed en wellicht ook coke uit Zuid-Amerika. Die gesprekken werden in eerste instantie gevoerd via Bella Bettien Martens, een Nederlandse intermediair, die later kroongetuige voor de Italiaanse justitie werd. Om eerst eens ter plaatse poolshoogte te nemen, stuurde Bruinsma Da Silva met Martens naar Colombia, waarbij hij tegen Martens zei: “Ik leg Charly in uw handen. Hij gaat met u mee, omdat hij uw taal spreekt, maar u moet het zien, alsof ik persoonlijk met u meega.”

De gesprekken en verkenningen liepen uiteindelijk op niets uit, en ook tussen Martens en Da Silva wilde het niet erg boteren. Aanvankelijk was er nog wel enige sympathie tussen de twee, maar dat sloeg al in Colombia om. “Charly wilde mij als zijn vriendinnetje. Nou, als dat de bedoeling was, vond ik, kon hij maar beter naar de hoeren gaan,” vertelde Martens later aan criminoloog Frank Bovenkerk.

Da Silva verbood haar zelfs nog op de Amsterdamse Wallen te komen, waar Bruinsma destijds de plaatselijke horeca terroriseerde. “Het is een ongezonde man, die veel te veel hasj rookt,” aldus Martens. “Die man begint de dag met een enorme joint en een groot glas bier. Hij lijdt gewoon aan grootheidswaan.”

Na Bruinsma’s dood wist Da Silva nog een deel van de boedel van ‘De Dominee‘ te gelde te maken. De Bruinsma groep beschikte al jaren over twee schilderijen met een verzekeringswaarde van vijf miljoen gulden (een Frans Hals en een Jacob van Ruysdael), die al in 1988 uit een museum in Leerdam waren gestolen. Met politie, justitie en de verzekeringsmaatschappij kwam Da Silva overeen, dat de schilderijen tegen tien procent van de verzekeringswaarde zouden worden terugbezorgd, ofwel een half miljoen.

Netjes terug

Uiteindelijk besloot de verzekeringsmaatschappij maar te betalen, en voor de publicitaire begeleiding van die precaire operatie schakelde Da Silva Peter de Vries in, destijds hoofdredacteur van Aktueel. De Vries publiceerde rond de deal een verhaal, waarin Bruinsma werd omschreven als ‘lezer van grote filosofen‘ en een groot bewonderaar van ‘Hollandse meesters‘, en waarin werd benadrukt, dat de Bruinsma groep zich verplicht voelde het openbaar kunstbezit netjes ‘namens Klaas‘ terug te bezorgen. De Tweede Kamer was woedend over die gang van zaken: het stelen van schilderijen werd op die manier ook nog beloond.

De betrouwbaarheid van Da Silva wordt ook binnen de voormalige Bruinsma groep overigens niet erg hoog aangeslagen. Gewezen lijfwacht Geurt Roos noemde de Chileen dit weekeinde een fantast en een drol, voormalig tweede man Etienne Urka laat via zijn advocaat Cees Korvinus weten, dat de beweringen van Da Silva over Mabel Wisse Smit klinkklare onzin zijn. “Ik vermoed, dat Charly da Silva Peter de Vries niet heeft willen teleurstellen,” aldus Urka, die kennelijk doelt op de eerdere samenwerking tussen de twee.

Het Parool, 7-10-2003

https://web.archive.org/web/20070928031504/http://www.hetparool.nl/artikelen/NIE/1065502635700.html

Charly Da Silva (1)

Gepubliceerd op 24 aug. 2014

Charly Da Silva (1) Peter R de Vries

Reacties:
https://youtu.be/2S7EPxh44KQ

Charly Da Silva (2)

Gepubliceerd op 19 aug. 2013

Charly Da Silva (2) Peter R de Vries

Reacties:
https://youtu.be/r-jsJCbrkss

Meer informatie:
https://robscholtemuseum.nl/?s=Bart+Middelburg
https://robscholtemuseum.nl/?s=Charly+Da+Silva
https://robscholtemuseum.nl/?s=Klaas+Bruinsma
https://robscholtemuseum.nl/?s=Bella+Bettien
https://robscholtemuseum.nl/?s=Frank+Bovenkerk
https://robscholtemuseum.nl/?s=Oscar+Hammerstein
https://robscholtemuseum.nl/?s=Geurt+Roos
https://robscholtemuseum.nl/?s=Etienne+Urka
https://robscholtemuseum.nl/?s=Cees+Korvinus
https://robscholtemuseum.nl/?s=Peter+R.+de+Vries
https://robscholtemuseum.nl/?s=Mabel+Wisse+Smit
https://robscholtemuseum.nl/?s=Prins+Friso